hebben is echter zeer moeilijk te verwijderen. En toch ligt hier, voor beide soorten delicten, een bron van ver leiding en misdaad. De materieele steun die een reclasséeringsvereeniging kan geven of doen geven, blijft gering. De moreele steun, het patronaat, het wekelijks of maandelijks toezicht zijn dus zeer belang rijk. Advocaten, onderwijzers, zakenlieden, werklie den melden zich hiervoor aan: een medemensch weer in het gareel te helpen. Met raad en daad, met belangstelling en vriendschap een gestrande terzijde staan. Hij brengt hem in contact met andere vrien den, met goede vereenigingen. Hij steunt hem en is een vaderlijk soms vermanend, soms lovend vriend. De reclasseerders worden, bij gebleken geschiktheid, uit alle kringen der samenleving gerecruteerd, opdat zij het milieu der voorwaarde lijk vrijgelatenen zullen kunnen begrijpen. En de vaste ambtenaren der vereenigingen kunnen over weg met de maatschappelijk gestranden uit alle kringen. ZULK een ambtenaar kwam binnen in de cel van een verharden zondaar. Norsch zat hij op zijn brits. ,,Ken je niet kloppen als je ergens binnen komt?", vroeg hij boos. Als jij dat altijd gedaan had, zat je hier niet", antwoordde de ambte naar ad rem. Door zulk een woord kan het hart van een misdadiger" open gaan. Bij elk mensch is ergens een punt, waar contact te krijgen is. Dat te vinden is de taak van den reclasseerder. En het is gebleken, dat het te vinden is. Dat was te ont dekken, bij dien zeer gevaarlijken jongen mis dadiger van vierentwintig jaar, die ongetwijfeld voor een groote misdadige carrière staat". Een moedige jongen, met een wrok tegen de samenleving, zeer energiek. Toen hij na een groote straf wegens diefstal met geweldpleging vrij kwam, zei de reclasseeringsambtenaar: Laten we het samen eens probeeren. Maar beloof me, dat je niets zult ondernemen, zonder mij van te voren te waar schuwen." Hij kreeg de belofte. En het ging een tijd goed. Totdat werkloosheid den jongen trof. Hij kreeg geen steun, hij liep rond en kwam op een dag op het spreekuur van den reclasseeringsambte naar. Ik heb het u beloofd en die belofte houd ik. Ik kan het niet meer uithouden, het is mis, ik ga weer m'n gang." De ambtenaar zei: dat vind ik nou allemachtig behoorlijk, dat je me dat komt vertellen. Doe mij nog n genoegen. Wacht nog een paar dagen, ik ben voor je bezig." Na drie dagen kreeg de jongen steun. Hij was dankbaar, hij kreeg weer werk, hij verloofde zich mat een best meisje, hij ging vooruit en leeft nu ergens prettig en tevreden in een goede positie. En stuurde den ambtenaar een tijdje geleden een boodschap: let eens op Willem; die zou er ook wel uit" willen als hij maar een beetje een hand kreeg." VAN die eene wereld naar de andere den weg terug te helpen vinden, is de taak van de reclasseering. Op een spreekuur komen de klanten: van den eenvoudigen exhibitionist tot den lust moordenaar; van de vrouw die in het magazijn een shawl weggenomen heeft, tot den volleerden kraakzetter; van den man, die een ander een oplawaai gegeven heeft tot den moordenaar met voorbe dachten rade", aldus de ambtenaar. De achter gronden te kennen geeft zoo'n heel ander inzicht in de daad", vertelt hij verder. De toestand, waarin een vrouw verkeert kan op haar doen en laten een geweldigen invloed hebben; een jonge jongen, gede primeerd door werkloosheid kan gekke dingen doen. Een straf van maanden kan zulk een leven en alle toekomstverwachtingen vernietigen. Een verstandig uitgeoefend toezicht brengt hem weer op den rechten weg. Hij is een ervaring rijker en zal nooit weer met de justitie in aanraking komen. Anders was hij wellicht recidivist geworden". Recidivisten blijven zorgenkinderen. Maar zij vormen een klein deel der delinquenten. De reclas seering kan de redding beteekenen van de nu voor waardelijk veroordeelden of de voorwaardelijk in vrijheidgestelden: de kwijtschelding van een reeds gedeeltelijk uitgezeten straf ook alweer met een proeftijd waar een der vereenigingen over waakt. De reclasseering wendt zich tot den mensch in den misdadiger, en zij heeft daarmede meer successen dan de justitie, die zich door haar wezen moet wenden tot den misdadiger in den mensch. EEN IMPREC^iE TIJDEN5 HE-T " IN DC GEVANGE-NI^ DEN,)-^\MCTEI_VEEN5CHBN? B. 4-1°) VOERT !r ' Strafstelsel en reclassering Mr. IJ. vaii der \\ aerden Secr. van de Afdeling Amsterdam van het Genootschap tot Zedelijke Verbetering der Gevangenen ZOALS bij iedere sociale arbeid is de waarde van het reclasseringswerk in d2 eerste plaats afhankelijk van de mensen, die zich eraan wijden. Daarnaast echter hangt deze specifieke tak van maatschappelijk hulpbstoon ten nauwste samen met het geldende strafrecht en vooral met het bestaande strafstelsel. Tot voor ongeveer 25 jaar vonden reclasseringsverenigingen haar arbeidsveld vrijwel uitsluitend in de strafgevangenissen, waar zij trachtten door celbezoek enig licht in de somberheid van de lange, dode dagen te brengen en daardoor een aanknopings punt voor morele verheffing te vinden en zij boden hulp aan ontslagen gevangenen. Uiterst moeilijk en weinig dankbaar was deze taak en is zij het nog. Hierin verbetering te brengen, is voor de verenigirgen vrijwel ondoenlijk; het gevangeniswezen, zoals wij het in Nederland kennen, doet bij voorbaat reclasseringsmogelijkheden, welke tevoren aan wezig waren, teniet. Gelukkig is het werk voor gevangenen en ont slagenen sinds lang niet meer het gehele arbeidsveld. Sinds de Wet op de voorwaardelijke veroordeling van 1915 kunnen wij zelfs zeggen, dat het zwaarte punt is verplaatst naar de reclassering van delin quenten in de vrije maatschappij. Thans immers is het mogelijk aan de grote groep toevals- of gelegenheidsmisdadigers, de gevangenis en daarmee de weg tot erger te besparen, ja, de straf zelf tot hun reclassering aan te wenden. De dreigende straf, de wetenschap, dat bij slecht gedrag gedurende de gestelde proeftijd, de gevan genis wacht, het feit, dat de veroordeelde, als het ware zelf de sleutel van zijn cel in handen heeft, is voor het overgrote deel van deze mensen, die in een onbewaakt moment zichzelf vergaten, een zeer krachtige rem tegen herhaling van antisociaal handelen. Dit nu is het geval bij de voorwaardelijke veroordeling en daarbij kunnen reclasseringsbemoeiingen dus harmonisch en doelmatig aansluiten. HET strafstelsel heeft gedurende de laatste 20 tot 25 jaar nog andere, deels zeer ingrijpende wijzigingen ondergaan. De wetgever, die vroeger slechts naar de daad keek, is gaan zien naar de daarachter staande dader. De dief, die een brood steelt, wanneer zijn gezin honger lijdt is een ander dan de zakkenroller, die stelselmatig alle samen scholingen van het publiek opzoekt om zijn slag te slaan. Het element der gevaarlijkheid heeft zijn intrede gedaan en daarmede de gedachte van individuali sering van de straf. Deze ontwikkeling vereiste enerzijds een grote lenigheid in het strafstelsel, een ruim arsenaal van straffen en maatregelen, anderzijc"s psychologisch inzicht en sociale kennis bij den rechter, die met de keuze en toepassing dier sancties belast is. Wat betreft de differentiatie van strafmiddelen, zijn inderdaad enige belangrijke stappen gezet, vrijwel alle strekkende tot beperking van de gewone cellulaire gevangenisstraf. De specialisatie van den strafrechter liet evenwel nog steeds op zich wachten. Symptomatisch voor de lacune in dit opzicht is wel, dat het in Nederland nooit mogelijk is gebleken, de 16 plaatsen van Kinderrechter behoorlijk te vervullen. Nu zou het ook voor den besten gespecialiseerden rechter nog niet mogelijk zijn, dat hij in het korte ogenblik der openbare zitting, waarin hij zich nog vaak moet verdiepen in bewijskwesties, den ver dachte voldoende leert kennen om te beoordelen of deze vatbaar zal zijn voor reclasseringspogingen of dat hij wellicht verpleging in een psychopathen-asyl behoeft, kortom welke de meest doelmatige straf maatregel is. Daartoe dient een speciaal op die vraag toege spitst onderzoek naar de persoonlijkheid en om standigheden van den verdachte vooraf te gaan, van welk de deskundige rechter te zijner adstructie slechts kennis behoeft te nemen en dat zoveel mogelijk eindigt met een conclusie t.a.v. het uit een oogpunt van een speciale preventie meest geëigende middel van ons bestaande strafstelsel, dat bij schuldig-bevinding kan worden toegepast. In dit opzicht gaat ons land nu weer vooraan met het instituut van de rapportage in strafzaken. De rechter kan zich laten voorlichten, niet slechts door een psychiater omtrent de vraag der toerekenings vatbaarheid, maar ook door de reclasseringsinstellingen over een veel groter groep naar de persoon lijkheid van de verdachte. Zoals gezegd, dateert de verruiming van het arsenaal van straffen en maatregelen voor vol wassenen, ter keuze van den strafrechter, van de laatste 20 a 25 jaar en inderdaad zijn daardoor naast de invoering van de Kinderwetten in 1905 aan het strafstelsel van ons wetboek van 1886 de ergste giftanden uitgetrokken. Maar nog steeds is de cellulaire gevangenis een machtige slang, die het reclasseringswerk bij voortduring bedreigt en zelfs frusteert ten aanzien van een grote groep veroor deelden. Reeds is een eerste begin aan de hervorming g maakt door de Jeugdgevangenis (voor 18-23 jarigen) en door de invoering in 1933 van de z.g. beperkte gemeenschap voor bepaalde doeleinden, welke het althans in principe mogelijk maakt gedetineerden in geselecteerde groepen bijeen te brengen voor arbeid, ontwikkeling en ontspanning. Betekenis voor de praktijk krijgt deze mogelijk heid eerst, wanneer voldoende gelden beschikbaar worden gesteld tot het inrichten van aan het vrije bedrijf getoetste werkplaatsen en ruime, verkwik kende gemeenschapszalen, doch het is althans een bres in het bolwerk van eenzame opsluiting. Dat deze zwaluw binnen afzienbare tijd de zomer zal blijken te hebben ingeluid, is van het hoogste belang voor de reclassering en daarmee voor het heil van mens en gemeenschap. Losse nummers van De Groene: 20 cent, Ouder dan 3 maanden : 60 cent. Toezending uitsluitend na ontvangst van het bedrag. PAG. 5 DE GROENE No. 3230