KATVTTEEKENITVGEN Londen en Moscou Eenige weken geleden maakte de Engelsche minister van handel, Hudson, een rondreis in de Baltische landen. Amerikaansche journalisten die toen een onderhoud met hem hadden, kregen den indruk dat hij van meening was dat Moscou uitermate gevleid zou zijn door het Engelsche aan bod tot samenwerking". Zij die de Engelsche men taliteit, aan welke een zekere onbewuste zelfver heffing niet vreemd is, kennen, zullen dezen indruk niet onwaarschijnlijk achten. Wanneer men te Londen echter gemeend heeft, dat de Sowj et-Unie Engeland in de armen zou vallen met de smeek bede, haar toch in hemelsnaam niet in den steek te laten, dan is men bedrogen uitgekomen. De Sowjet-Unie wil een zoo breed mogelijk antidictatoriaal front. De Sowjet-Unie had de samen werking ook willen uitbreiden tot het Verre Oosten, waar Japan de groote rustverstoorder is. Frankrijk en Engeland zeiden: Neen, want dan sluit Japan zich nauwer aan bij Duitschland en Italië." De Sowjet-Unie denkt er het hare van. Daarop stelde de Sowjet-Unie voor, dat Frankrijk en Engeland de geheele Russische Westgrens zouden garandeeren". Frankrijk en Engeland wfcijtrden. Zij wilden slechts een beperkte samen«wfcfeg. Mo. toen zei Moscou: neen". En zoover zijn we nu. Maiski, de Londensche gezant, zal de Unie te Genève vertegenwoordigen. Potemkin, de Russische onderminister van buitenlandsche zaken, blijft thuis. Een duidelijk bewijs voor het geringe vertrouwen dat Moscou in de oprechtheid der Fransch-Engelsche bedoelingen stelt. Men wacht te Moscou af. Als het Londen en Parijs werkelijk ernst is met hun collectiviteitspolitiek, dan zal dat in den loop der volgende maanden wel blijken. Als het deze regeeringen geen ernst is, maar zij slechts onder den drang der publieke opinie zekere garanties hebben gegeven waarvan zij in stilte hopen, dat zij die nimmer, behoeven na te komen, waarom zou de SowjetUnie zich dan met hen verbinden? Engeland garandeert" Turkije Intusschen is het Engelsche garantie-stelsel waaronder reeds Polen, Griekenland en Roemeni vallen, het eenige rechtstreeks bedreigde land: Zuidslavië, echter niet in de afgeloopen week weer Een grootsch en ontzag wekkend getuigenis van vooruitstrevende denkbeel den op kunst, techniek en sportgebied. Een waarlijk unieke bijeenzameling van technische en artistieke meesterwerken. INTERNATIONALE WATERTENTOONSTELLING LUIK 1939 MEI ? NOVEMBER HAVAS-GELDEB iets verder uitgebreid. Na vrij langdurige onder handelingen zijn Londen en Ankara het eens ge worden. Mocht in het Middellandsche Zee-gebied oorlog uitbreken, dan zullen zij op doeltreffende wijze samenwerken, en elkander alle mogelijke hulp en bijstand verleenen. De gedetailleerde uitwerking van deze overeen komst zal echter nog wel eenigen tijd op zich laten wachten. Zij is in geval van oorlog stellig van groote beteekenis, aangezien zij de Britsche oorlogssche pen in staat zal stellen, ongehinderd door de Dardanellen naar de Zwarte Zee te varen. Zoo ver zijn wij echter nog niet. De overeenkomst is voorts een teleurstelling voor Duitschland. Von Papen was ijlings naar Ankara gereisd tijdens de Engelsch-Turksche onderhande lingen, waarschijnlijk wel met vér-gaande tegen voorstellen op zak. Succes heeft hij echter niet gehad. Intusschen moet men aan den anderen kant de beteekenis van deze overeenkomst ook weer niet overdrijven. De druk dien Duitschland op den Balkan uitoefent, is in de eerste plaats van economischen aard, en slechts door economische tegen maatregelen kunnen Engeland en Frankrijk dien druk verlichten. De Grieksche dictator Metaxas die zijn land steeds meer door Duitschland ziet ver overen, zei twee jaar geleden wanhopig tegen een journalist: ,,Ik vraag slechts n ding van Engeland: laat het n twintigste van de tabak die het noodig heeft, in Griekenland koopen. Dan zijn we gehol pen." Maar Engeland kocht niet mér. Trouwens, in de redevoering die Chamberlain Donderdag voor een week te Londen uitsprak, ver klaarde hij met nadruk dat Engeland de natuur lijke economische expansie" van Duitschland op den Balkan niet in den weg wilde staan Het Palestijnsche probleem Zij die over de beste relaties met de hooge Engelsche regeeringskringen beschikken, zeggen dat men daar nooit volgens een vast plan handelt; men laat zich voortdrijven op den stroom der ge beurtenissen, en neemt de beslissingen die de situatie-van-den-dag eischt. Indien de Engelsche politiek op n punt ter wereld de laatste jaren van deze wisselvalligheid heeft getuigd, dan toch wel in Palestina. De moeilijk heden tusschen de Joodsche inwoners en de door grootgrondbezitters vermoedelijk met Duitsch en Italiaansch geld opgestookte Arabische bevolking leidden er telkenmale tot bloedige botsingen. De Engelsche regeering benoemde een commissie. Deze, de commissie-Peel, adviseerde: Verdeel het land in een Joodsch, een Arabisch en een Engelsch gedeelte." De Arabieren en een groot gedeelte der Zionisten weigerden deze oplossing te aanvaarden. De Engelsche regeering benoemde weer een com missie, de commissie-Woodhead, teneinde te onder zoeken of de deeling practisch uitvoerbaar was. De commissie-Woodhead kwam tot een negatieve conclusie.... Intusschen steeg het doodencijfer in Palestina op beangstigende wijze. In Februari van dit jaar kwam daarop te Londen een conferentie bijeen tusschen vertegenwoordigers der opstandige Arabieren en der Joden. De confe rentie had geen resultaat. En nu heeft de Britsche regeering dan maar besloten, den knoop zelf door te hakken. Het Woensdagavond gepubliceerde Witboek behelst haar besluiten. Besluiten, die voor de Arabieren aan zienlijk gunstiger zijn dan voor de Joden. In een tijd waarin Palestina een woonplaats kan zijn voor tienduizenden verdrukte vluchtelingen, zal de immigratie verder beperkt worden. Van het Joodsch Nationaal Tehuis in Palestina" dat den Joden beloofd was, komt niets terecht. Het behoeft geen betoog dat in Palestina de groot ste opwinding heerscht. De Joden weigeren ook daar de minderheids-positie te aanvaarden die elders de oorsprong van hun ellende is. Daar zij zwaar ge wapend zijn en voorhands weigeren de wapens af te staan, zal de gevallen beslissing wel niet het einde beteekenen van de moeilijkheden die Engeland zich door zijn halfslachtige politiek op den hals heeft gehaald. Het Verre Oosten Engeland heeft zoowaar weer eens metterdaad durven protesteeren tegen het Japansche optreden. Japansche mariniers waren in het tegenover Formosa gelegen Amoy geland een internationale concessie en eischten de macht op. En ziet: Enge land stuurde eenige oorlogsschepen. Samen met Frankrijk en de V.S. diende het voorts een protest in te Tokio. Of Tokio er op zal reageeren, en zich gewillig zal terugtrekken? Het lijkt ons weinig waarschijnlijk. De oorlog is inmiddels eenigermate tot stilstand gekomen. Chineesche guerilla-benden doen den Japanners op vele plaatsen afbreuk. Beslissende successen weten zij niet te behalen. De Japanners houden zich ietwat kalm, deze maanden. Bereiden zij een nieuw offensief voor? Of zullen zij zich dit jaar tevreden stellen met het consolideeren van hun positie? Zoo hun legers echter al rusten, hun bom menwerpers niet. Tsjang's hoofdstad Tsjoengking is in de afgeloopen weken wederom gruwelijk gebom bardeerd. Duizenden vrouwen en kinderen zijn in de vlammen der brandende stad omgekomen. Maar wie interesseert zich nog voor het Verre Oosten, 't Is zoo ver weg .... Z l L VEN l BEEKHUIZEN l STA M ER E N LOENEN (VEL..) M A A RN CU.5 B UU V E N DE VAN DE Zwart op wit: Franco, van Zeeland & Co. C'PANJE moet zijn bescha*?) vingswerk, waarvan het pas getuigd heeft door zijn kruistocht tegen het bolsjewisme, voortzetten. Aldus de heer Franco in hoogsteigen persoon, aangenomen al thans dat de redacteur van de Popoio d'Italia" correcte aanteekeningen heeft gemaakt van het onderhoud dat hij met den genoemden heer mocht hebben. 't Is toch maar heerlijk, apostel der beschaving te zijn ! De kin deren van Madrid, Guernica, Barcelona en Granollers weten er nog van mee te praten.... Franco verklaarde verder, dat Spanje een vredelievende gezindheid tegenover andere volkeren koes tert. Het spreekt vanzelf dat om deze reden een millioen man onder de wapenen blijft en bij Gibraltar steeds meer troepen en materiaal wordt samengetrokken. Spanje zou voorts veranderd worden tot een georganiseerde democratie. Deze organisatie zou zoo straf zijn dat hij het land onmogelijk weer durfde bloot te stellen aan het gevaar van alge meen kiesrecht. Er mochten eens teveel democraten zijn. ... Dan was er nog het Joodsche vraagstuk. Er waren weliswaar Joden die reeds eeuwen katholiek waren, doch het bloed blijft, aldus de generaal. Binnenkort zal deze eerzame partner in het AntiKomintern-Front dus wel de Duitsch-Italiaansche rassen-wet geving invoeren. Te merkwaardiger doet het in dit verband aan, herhaaldelijk berichten te lezen dat een Nederlandsch-Fransch-Belgisch bankconsortium waaraan de naam Mendelsohn verbonden is, over weegt, Spanje een leening van twintig millioen pond te verschaf fen. Men vraagt zich af of het niet grappiger zou zijn om het bedrag letterlijk in het water te gooien. Maar misschien is dat te pessimistisch. Immers, niemand minder dan oud-premier Van Zeeland zal onderzoeken of Fran co zoet genoeg is en de centjes niet zal versnoepen met zijn buitenlandsche vriendjes. En aldus beloonen democra ten" die met hun geld geen raad schijnen te weten of zoo naïef zijn, te veronderstellen dat de heer Franco losgekocht kan worden van de as Rome?Berlijn, zoo beloonen deze heeren den moed van republikeinsch Spanje. Zoo eeren zij de nagedachtenis van de honderden Engelsche zeelieden die door Duitsche en Italiaansche bommen om het leven zijn ge bracht. Is het wonder dat Hitler en Mussolini diepe minachting koes teren voor dit soort democratie, wier eenig beginsel de beginselloosheid, wier eenige zorg de meest profijtelijke belegging is? KANTEKLEER PAG, 6 DE GROENE No. 3233