Gij moogt antwoorden, maar Dr. Anton van Duinkerken Berlijn bestaat een Niederlandisches Pressebüro", dat zich in de voorgewende moedertaal heel ongewoon Nederlandsen Perskantoor" noemt, en waarvan de directeur mij met Nederlandschen Groet" een onleesbare handteekening toezendt, als onderschrift bij den vertrouwelijken brief, waarvan ik de vertrouwelijkheid wel niet zal schenden, wan neer ik uit den strikt voor mij bestemden inhoud mededeel, dat hetzelfde schrijven gericht werd aan allerlei personen in nagenoeg alle landen der Oude en Nieuwe Wereld", te weten: staatslieden, sociologen, predikanten, R.K. geestelijken, mannen der wetenschap (in de eerste plaats rechtsgeleerden, maar ook vertegenwoordigers van de andere facul teiten), kunstenaars, bekende schrijvers en journa listen, landbouwkundigen, sportlieden, mannen en vrouwen uit de geheelonthouders-, dierenbeschermings-, vrouwen- en jeugdbeweging, en andere perso nen, die in hun vaderland in het openbaar optreden." Het is voor mij bijzonder vleiend, dat ik het ver trouwen van het Niederlandisches Pressebüro" mag deelen met vrouwen uit de geheelonthouders beweging, maar daarbij had men het, wat mij betreft, moeten laten. Een vertrouwen, dat ik deelen moet met personen, die: in mijn vaderland in het openbaar optreden, heeft voor mij geen waarde, of ik ben het niet waardig, al naar gelang men dit beoordeelen wil, doch het is zeker niet bindend en ik zal mij dan ook in alle vrijheid van den Nederlandschen publicist veroorloven, den inhoud van de gecyclostyleerde circulaire bekend te maken, omdat deze inhoud zulke bekendheid ten volle verdiend. Den opgesomden categorieën van personen dan, worden in het belang van den Vrede en van de beschaving" de drie navolgende vragen ter beant woording voorgelegd: ie. Zijt gij van meening, dat een goede verstand houding en een harmonische samenwerking tusschen de autoritaire staten en de democratieën voor het handhaven van den vrede absoluut noodzakelijk is? 2e. Meent Gij, dat een goede verstandhouding en een harmonische samenwerking tusschen de auto ritaire staten en de democratieën mogelijk is? 3e. Zoo ja, op welke wijze is dan volgens uw mee ning een en ander te bereiken? WIJ meenen" zoo zegt het Niederlandisches Pressebüro met onze enquête geheel in den geest van H. M. de Koningin te handelen, die immers in Haar radio-omroep ieder vraagt, een steentje aan de geestelijke en moreele herbewape ning bij te dragen?". En om dit te bewijzen, voegt het Niederlandisches Pressebüro (Nederlandsch Perskantoor) er een clau sule aan toe, die hier letterlijk moge volgen: Het welslagen der enquête is niet alleen van de denkbeelden, die de antwoorden bevatten, afhankelijk. Ook de vorm, waarin deze worden gegoten, is van groot belang. Deze vorm moet correct zijn en van goeden wil getuigen. Alles wat ergernis kan geven, trachte men in zijn antwoord te vermijden. OP HET WATER In 'n kano? In 'n roeiboot? In 'n vletje ? In 'n sloep je? In 'n visboot? In 'n B.M. ? In "n ander klein zeiljachtje? 't Hindert niet in welke boot! Elk bootje, ook het allerkleinste, is voor U een onuitputtelijke bron van grote vreugde, als U de beschik king hebt over een goede, betrouwbare buitenboord-motor. Die motor is ARCHIMEDES £én en al betrouwbaarheid, n en al degelijkheid. 6 Modellen, Zweeds fabrikaat Import voor Nederland N. V. Handel Mij. v, h M. Joosten & Co Singel 279 - Amsterdam-C. - Tel. 37225 AFD. MOTOREN Als ge deze zomer prettig wilt varen, vraag dan nu geïllustreerde catalogus van de Archimedes buitenboord-motoren. Men hov.de. rekening met het feit, dat er nu eenmaal twee bestuursstelsels zijn, die blijkbaar beide in een behoefte voorzien. Men late het in het midden, welk bestuursstelsel het beste is. De vooronderstelling, dat een der stelsels boven het andere de voorkeur zou ver dienen, zou het verschijnen van de antwoorden in de geheele wereldpers waarschijnlijk onmogelijk maken. Het is juist zoo gewenscht, dat de antwoorden ter kennis van alle volken worden gebracht. De hoofdzaak is, bruggen tusschen de autoritaire staten en de democratieën te slaan en den vrede te dienen. Dit vergete men vooral niet /" Gij moogt dus antwoorden, maar gij moet ja zeggen ! De antwoorden worden u door de directie van het N.P." gedicteerd. Zij moeten luiden: ad lum) Ja. ad 2um) Ja. ad 3um) Bruggen slaan. Dat is de hoofdzaak. Hebt gij de meening, dat het voor den vrede der volkeren niet zonder belang is, hoe die volkeren geregeerd worden, dan moogt gij niet meespelen in het bruggenspel van het Niederlandisches Presse büro", want dan kan het uw antwoord op zijn vertrouwelijk" schrijven niet wereldkundig maken. Een enquête is immers een openbare navraag naar den bekenden weg, bij voorkeur in vertrouwelijken vorm gesteld! HEEFT het Büro ook den man gevraagd, die in , nagenoeg alle landen der Oude en Nieuwe Wereld" bekend is als iemand, die in zijn vaderland in het openbaar optreedt" ? Als deze man wil antwoorden, dat hij de behoefte, waarin het democratische bestuursstelsel blijkbaar voorziet, voelbaar wil maken op duidelijker wijze dan dit ooit ter wereld geschiedde, is hij niet correct, noch van goeden wil. Hij moet bruggen slaan. De brug der zuchten behoeft niet neer te worden geslagen. Het Niederlandisches Pressebüro" sla dus de brug der vertrouwelijkheden ! Deze wordt bevestigd door de schouderklopjes op de ruggen van staatslieden, sociologen...." enz. (zie boven) waarbij hun verzekerd wordt, dat zij correct moeten blijven. Namens den directeur. Handteekening on leesbaar. Mitglied des Reichsverbandes der Deutschen Korrespondenz- und Nachrichtenbüros e.v. Berlin (Fachverband der Reichspressekammer in der Reichskulturkammer)." Dit om vertrouwen te wekken. Het nieuwe Kan Tsjang-kai-Tsjek de zijn land Een nieuwe staat groeit op Indien de Japansche regeering er op gerekend heeft dat Tsjang-kai-Tsjek na eenige flinke neder lagen de wapens zou neerleggen, dan heeft zij zich vergist. De maarschalk heeft uit iederen tegenslag nieuwe kracht geput om door te zetten. Toen Nan king viel, werd Hankou zijn tweede hoofdstad, en nu is sinds den vorigen herfst Tsjoengking, verder stroomopwaarts aan de Jangtse gelegen, tot zijn derde hoofdstad gepromoveerd. Tsjang-kai-Tsjek is met zijn leger Westwaarts getrokken tot waar de Japanners hem niet konden volgen. Hij moest echter de rechtstreeksche verbinding met het buiten land, via Kanton, opgeven. Dat beteekende dat hij bij gebrek aan militaire voorraden gedwongen zou worden den oorlog te staken, tenzij hij er in zou slagen óf langs andere wegen de noodige grond stoffen, munitie, machinegeweren, bommenwerpers eet. te ontvangen óf in de provincies waarheen hij zich terugtrok een nieuwe industrie op te bouwen. Tsjang-kai-Tsjek besloot zoowel het een als het ander te probeeren. Toen het Chineesche opper-commando bevolen had, Hankou te ontruimen, werden in allerijl de voornaamste machine's uit de plaatselijke fabrieken gedemonteerd, op vrachtschepen geladen en West waarts vervoerd. Ongeveer vier-vijfde van deze machine's heeft men aldus weten te redden. In Tsjoengking en in de omgeving van deze plaats werd onmiddellijk koortsachtig gewerkt aan het bouwen van nieuwe fabrieken. Grondstoffen waren aanwezig; arbeidskrachten eveneens; spoedig kon den de machine's dan ook weer draaien. En, ondanks de herhaalde Japansche luchtaanvallen: zij draaien nóg. Zijde wordt er verwerkt en katoen; de eerste hoogovens leveren er staal voor de bewapening; electriciteit wordt opgewekt om voor de verlichting te dienen alsmede voor de drijfkracht die de indu strie noodig heeft. Vanzelf geschiedt zoo iets niet. Achter een derge lijke gigantische poging om een eeuwenouden achterstand te overwinnen, moeten menschen zitten. Welke menschen zijn het, die het nieuwe China van Tsjang-kai-Tsjek helpen stichten? Dat is in de eerste plaats de jonge Chineesche intelligentsia die door de Japansche horden van huis en hof verdreven werd. Twee-en-dertig hoogescholen en universiteiten JAPAN's VEROVERINGEN Het door Japan bezette Chineesche gebied is ge streept. De witte vlekken met de kruisjes zijn in handen van Chineesche verdedigings-regeeringen. De weg van Tsjoeng king naar Rangoon loopt via LasiSio (l:nks onder aan op de kaart). (Naar: Pringie en Rachjmann: ,,China struggles for unity"