U'ITHUmGHEDEN Stadsinventaris Wandelen ALS de Amsterdammer wil wande len. . .. Als een krokod l wil vli;gen-- ?? Ze kunnen het niet. Andere -wereldsteden hebben Walder, Bois of trams, die ze voor weinig geld in een oogenblik aan zee of in het vrije veld brengen. De Amsterdammer heeft geen bosch doch slechts plannen, geen zee en geen vrij veld. Dichtbij om te wan delen is er slechts, naar de naam reeds zegt, de Zuidelijke Wandelweg, die een, niet bestaande, Noordelijke dito zou doen vermoeden, er is het Kalfje, Ouderkerk, Zeeburg, Schellingwoude en nog eenige weinige andere bede vaartoorden. Zij zijn zoo vol als de Kalverstraat op 4 December 's avonds om 6 uur. Dat is wandelen in de hoofd stad. Het Vondelpark, de Apollolaan en nog zulk een weg en het is afgeloopen met de wandeling van den Amster dammer. Al lokt buiten de zon, al straalt een blauwe hemel, al zweven zoete geuren langs zijn raam, hij wan delt niet, bij gebrek aan weg. Natuurlijk kan hij het verderop zoeken. Treinen en trams, overblijfse len van bussen, fietsen, auto's en boo ten brengen hem plattelandwaarts. Maar het spontane wandelen, zoo maar omdat hij er zin in heeft, zonder plan van dagen, zonder zorgvuldige voor bereidingen van tram- en treinverbin dingen, dat is hem nauwelijks vergund. Elke stad heeft zijn voor en tegen. Parijs heeft zijn stakingen, Londen heeft Chamberlain, Berlijn heeft geen koffie, Weenen heeft geen land meer. Maar elk van die steden heeft een heer lijke omgeving. Alleen de Amsterdam mer, die een goede stad heeft, moet het stellen zonder wandelen. Tooneel Abie's Rose Mary (Centraal Theater) DUIZENDEN New Yorkers hebben indertijd avond aan avond en dat vele jaren lang, gelachen, gehuild om dit stuk. Er zijn vrijwel geen redenen te bedenken, waarom honderden Am sterdammers niet hetzelfde zouden doen. Er is een reden: het stuk vertelt van de liefde van een jongen uit een Joodsch gezin voor een meisje uit een lersche familie. De beide vaders, de Jood en de Ier, zouden zulk een ver binding ten strengste afkeuren, als ze het wisten. Maar het jonge paar durft geen van beiden vaders de afstamming van de aanstaande schoondochter en -zoon te bekennen, en zoo verkeert de vrome Joodsche vader in den waan, dat zijn schoondochter het zoo begeer de Joodsche meisje is. Een groote rol, die Jiddische vader, met zijn humor en overstroomende gevoeligheid, met zijn warm vader- en familiegevoel, met zijn kinderachtige rassetrots en zijn even kinderachtigen afkeer van alles wat niet tot zijn wereld behoort. Een 'groote rol, zooals dit een groot blijspel genoemd kan worden, mits alles gespeeld wordt met fijne accenten, alles zuiver en beheerscht gebracht wordt. De rol van Saalborn, die den ouden vader speelde, was hoewel zij ver makelijk was te uitbundig, te zeer gespeeld op uiterlijk effect, niet ont roerend, niet verteederend. Het jonge meisje, dat Carla de Raet speelde, was klaar en overtuigend. Leo de Hartogh was een aardige Abie. En Julia Cuypers een goedige burgerlijke Mrs. Cohen. Maar verder werd er zwaar gezondigd tegen Joodschen humor, Joodsche ma nieren, Joodsche uitspraak. En toe spelingen op dingen die op het oogen blik den Joden aangedaan worden, kennelijk zoo ver staande buiten de gemoedelijke sfeer van dit stuk, werken tactloos en smakeloos. De uiterste zelf beperking zou bij de regie geboden zijn geweest. En de vraag is, of dit regisseur Saalborns sterkste zijde is. En dat is de reden, die ik boven bedoelde. Film Jaloezie (City Theater) EEN drame de jalousie" in het keizerlijk Rusland van voor den oorlog, in den tijd van hijgende boezems waaiers, Salon-Löwen" en elegante boudoirrevolvertjes. Bovendien een film met een moraal, wat lang niet van alle films gezegd kan worden. De bon-vivant uit het eerste gedeelte, die geen vrouw ongemoeid laat, trouwt een jonge vrouw en maakt alle smar ten der jalouzie door, wanneer zijn vrouw attenties ontvangt van een don-Juan achtigen violist. Het eindigt met een schietpartij en de late erken ning van den man, dat hij abuis was, maar hij heeft dan zijn lesje gehad en in een soort droombeeld zien wij, dat er nog een gulden toekomst voor het echtpaar is weggelegd. Het klinkt als een sprookje, maar het gebeurde dan ook in het keizerlijk Rusland van voor den oorlog. Boeken Veiling van boeken en platen VAN 3 tot en met 6 Juni is er aan de Keizersgracht wat te zien: Een groote voorraad prachtig bewaard gebleven boeken en platen. Er zijn oude incunabels, een Jacob Cats-uitgave uit 1726, kostbare oude reproducties van portretten van Holbein, een brief van Johan de Witt aan de Ruijter. Men vindt er de oude Dickens met illustra ties van Cruikshank, een verzameling boeken welke door Masereel geïllus treerd zijn, de Schatkamer der Nederlandsche oudheden van L. Smids, een collectie Japansche prenten en verder een onnoembare hoeveelheid papieren en perkamenten kostbaarheden. Op 7 en 9 Juni wordt dit alles bij Hertzberger in veiling gebracht. Daarna kunt u het niet meer zien, tenzij....; G root-stede l ij khei d Cafésluiting BURGEMEESTER en Wethouders, in uithuizige goedertierenheid hebben bepaald, dat eenige der Amsterdamsche café's in den vervolge op den Zaterdag- en den Donderdagavond tot twee uur in den nacht geopend mogen blijven. De Zaterdag is zonder meer duidelijk: het is vanouds de nacht van vertier en van zich uitlevende burgers. Maar de Donderdag? Wat maakt ons op Donderdag in den avond zoo dorstig, dat wij recht hebben op n uur meer drinken? Dat is de muziek van het Concertgebouworkest. En het is be grijpelijk. Als de Amsterdammer dan al zijn smoking aantrekt, dan wil hij hem ook niet na een uur of vier weer uit trekken. Dan wil hij eer van zijn werk. Dan wil hij tot twee uur in den nacht door zijn goede pak dragen. Dat komt nu. Wij trekken den nacht in. Echter niet alle cafés en bars genieten deze uitbreiding van hun bevoegdheden. Slechts bepaalde, grillig gekozenen. Maar wij zijn dankbaar. Want het ge voel, dat je zelfs tot twee uur zou kun nen blijven zitten, geeft om elf uur al slaap en verlangen, het goede bed op te zoeken. De verlate sluitingstijd be hoedt ons voor het wachten tot i uur: de allerhoogste tijd, heeren" en schenkt ons langdurige en vroeg be ginnende nachtrust. De vaderen van deze stad zijn waarlijk vroed. Kleine perikelen HET is zonderling, doch de Pinksterdagen brachten ons in nauwer geestelijk contact met den Canadeeschen vijfling, het rijkste gewas der aarde, vereerd met koninklijke belangstelling en de bijzondere bescherming van den Staat. Er is iets paradoxaals in gelegen, dat er vele tientallen millioenen werkloozen zijn, die men gaarne op de een of andere fatsoenlijke manier kwijt zou willen, en dat men aan den anderen kant een bijna onfat soenlijke belangstelling heeft voor een vijfling, het spaarbankboekje van de lievelingen tot berstens toe vult en aan hen zooveel zorg besteedt als aan een ziekenhuis van een middelmatige groote stad. Doch het was niet om deze reden dat wij aan den vijfling dachten en juist op Pinksteren, doch aangezien de meid den eersten Pinksterdag vrij had en de juf den tweeden, waren wij twee dagen bezig met onze eigen lievelingen en hadden dus gén vrij, wat heel gewoon is, omdat wij ten slotte gewone bourgeois zijn.... Stel je voor dat het een vijf ling was", zei Gisse. De jongste had zich in zijn box in een onbewaakt oogenblik uit gekleed en alle kleedingstukken dwars door de kamer gezeild. Wij waren verschrikkelijk bang dat de jonge sans-culotte zich een kou op het lijf had gehaald en bovendien misten wij een veiligheidsspeld.... Zeg eris a!" zei Gisse, die vermoedde dat het wurm het ding in zijn mond had, of inge slikt. In zoo'n geval schijnt snijkoek goed te werken, mits de speld gesloten is geweest. In het andere geval doe je het beste een Röntgenopname te maken en te opereeren natuurlijk niet zelf. Bébézag het alarm in onze zielen en onze oogen en besloot er een dag van te maken. Op die manier kreeg hij tenminste iets van het eeuwigdurende gevit en de standjes terug. Hij weigerde en bleef weigeren, zelfs toen ik met een stuk banaan voor zijn gezicht heen en weer zwaaide. Op hetzelfde oogenblik vond de oudste de veiligheidsspeld in een plooi van de luier en Bébéhapte naar de banaan. Het was te laat. Hij huilde, maar omdat wij wisten dat het niet meer van de veilig heidsspeld kon zijn, lieten wij hem huilen. Dat was de eerste Pinksterdag. Op den tweeden dag beet hij de hond in zijn staart en het arme dier vloog door de kamer wij wisten niet direct of het niet andersom was maar de hond was zichtbaar onschuldig. Wat moet er van ons geslacht terecht komen, wanneer kinderen honden gaan bijten! Wij kregen gasten die Bordeaux tegen mijn Bour gogne zeiden de jongste snikte in bed omdat hij zijn auto niet mee mocht nemen en de twee oudsten gedroegen zich aan tafel als onderdrukte minoriteit, met een oproep aan het broedervolk in den zak. Zij kregen niet van de toe" omdat er likeur in zat en ik schaamde mij voor de commen taren. Toen ze naar bed waren en de gasten weg ik zie niet in waarom die treinen nog zoo laat gaan zei Gisse dat er altijd een zonnige kant is aan alles. Aan welken kant zit die dan ?" vroeg ik, want ik was juist bezig mij op de zijde te draaien, waarop ik bij voorkeur in slaap de aarde omwentelingen volg de rechter. Als wij een vijfling hadden, zou je vijf maal vijf malen.... denk eens aan de luiers, aan de veiligheidsspelden .... aan de pap jes .... aan de buikpijnen.... aan den dokter.... Als wij een vijfling hadden, zou er aan den vader gedacht worden", zei ik norsch. Heb je gelezen wat die man verdient?" Die man verdient het mis schien", zei Gisse enigmatisch. En ik kon den slaap niet vatten, peinzend over de bedoeling van die woorden. J. VAN HOORN iiiiimiitiiifiiiiiiiiiiiitiimiiiriiimiiiiiimiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiii iiimiiiiiiiiiiiiimifc E VRIEND, DE THUISZITTER over: ETEN ETEN", aldus mijn vriend, de Thuiszitter, en hij nam het eenige stuk Moccataart, eten is een van de nuttigste en aangenaamste bezig heden, die de mensch kan doen. Ik geloof, dat een van de belangrijkste redenen van jouw slechte humeur is, dat je doet alsof je niet van taart houdt. Spreek me niet tegen", zei hij, met vollen mond, aangezien het werkelijk een heel groot stuk was, spreek me niet tegen. En zoo zijn er veel menschen: zij doen, alsof ze niet van eten houden, om later des te harder te schreeuwen, als een ander wél met smaak eet. Dat noemen ze idealisme. Maar met smaak en plezier iets verorberen en je er niet voor schamen betitelen ze met: materialisme. Het eten een ander wegnemen of toestaan, dat een ander jouw eten neemt, dat is realisme. En honger hebben, dat is .... wel, dat is . . .., tja, dat.... is .... Enfin", aldus mijn vriend en hij pikte met zijn vingers de laatste kruimeltjes van de schaal, enfin, het blijkt dus wel, welk een belangrijke plaats het eten in de samenleving inneemt. Alleen kan ik niet begrijpen, waarom de menschen niet alles thuis eten. Als ik niet in een duur restau rant ga dineeren, kunnen er geen demonstraties van werkloozen komen, als in Londen. Als ik niet 's avonds, omdat het zulk mooi weer is en ik den heelen dag hard gewerkt heb, om even uit te blazen met mijn vrouw een ijsje ga eten, kunnen er geen vieze knapen komen wien alles gehaat is, wat rustig, vredig en onschuldig is. Als ik niet in het openbaar laat zien, dat ik koffie en slagroom heb, kunnen geen landen naast mij slordig en hongerig schreeuwen van grondstoffen en levensruimte. En daarom", aldus mijn vriend en hij veegde zijn mond af, en daarom moeten de menschen thuis goed en veel eten. En omdat dat niet zoo makkelijk gaat, heb ik een plan: alle menschen moeten hun eten met elkaar deelen. Als jij wat hebt, krijg ik de helft, zoodat alle menschen tevreden en gelukkig worden. Er is geen revolutie meer, geen oorlog, geen naijver en bitterheid. En waardoor: door mijn idee. Toch wel weer jammer, dat jij, die zooveel meer reden hebt, goed voor de menschen te zijn, dat jij nu maar weer niet op die idee gekomen bent!" .'llllllllllllllllllllllllllINNIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllMlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllN III1I11IIIIIIIIIIIIIII7 PAG. 14 DE GROENE No. 3235