De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 17 juni pagina 16

17 juni 1939 – pagina 16

Dit is een ingescande tekst.

Een verhaal van De Groene DE heer Duvally bezat in het Quartier Latin een kleine antiquairzaak, die bekend was wegens haar fraaie en zeldzame exemplaren. Hij had een trouwe clientèle die echter matig met aardsche goederen was gezegend: artisten, studenten, tooneelspelers; soms ook een paar elegante snobs, voorbij gangers, dagdieven en anderen. De student Max Bulbertin kwam op den dag dat hij innerlijk met de Sorbonne had gebroken en haar een,,fabriek van officiëele diploma's-met-rechtop-levensonderhoud in plaats van een tempel van vrije wijsheid" had genoemd, voorbij den winkel. Dat was zijn geluk. Hij was namelijk juist op weg naar de Morgue", niet als afnemer voor anato mische doeleinden, maar als leverancier, indien men zichzelf althans tegelijk als leverancier en waar kan beschouwen. Max Bulbertin was pacifist in hart en nieren. Aan den anderen kant hield hij er een atavistische en barbaarsche heldenvereering op na. In het middelpunt van deze cultuur stond als bij zoovele jonge menschen met weinig lichaamskracht en veel phantasie : Napoleon. Niet de massa moordenaar van de ontelbare slagvelden, want die werd door Max fel gehaat, maar de dappere ver achter van alle gevaren, die altijd en overal den dood had getart, de groote avonturier, die in werkelijkheid den universeelen vrede had willen stichten. Dat de student Max Bulbertin niet in de Morgue" belandde, kwam door een miniatuur van Napoleon, die in de etalage van den heer Duvally lag. Alle duivels", zei hij bij zichzelf, 't is toch eigenlijk geen kunst om er tusschen uit te knijpen." En daar Max twee-en-twintig jaar was en men op dien leeftijd gemakkelijk van het leven in den dood, maar nog gemakkelijker van den dood in het leven stapt, boog hij voor de miniatuur en vergat de Morgue". Van dien dag af liep hij dagelijks voorbij den winkel van den heer Duvally en groette zijn ivoren heros als een trouwen helper. DE miniatuur van Napoleon zei tot de slanke jade-vaas die naast hem stond: Een aardige jongen is dat I Hij weet veel meer van me, dan ik zelf weet, maar hij is aardig." Een Engelschman, correct gekleed, koel en op distance gesteld, betrad den winkel. Zou ivoor kunnen verbleeken, dan zou de miniatuur op dat oogenblik bleek zijn geworden. Dus ga ik," zei hij tegen de jade-vaas, 't was mijn noodlot om aan een Engelschman in handen te vallen. Vaarwel, vriendin...." De vaas van jade glimlachte. Zij dacht aan haar dichter, die dagelijks kwam. Hij was een chte dichter en dus arm, en de vaas was duur. De dichter las Confucius en Lao-Tse. Hij schreef ontroerende gedichten, maar de menschen houden niet van ontroeringen. Soepel en licht. Het ideale ondergoed voor het Hollandsche klimaat. Daarom lagen de gedichten in zijn etenskast, thuis, naast een stuk brood en een paar sinaasappelen. Er zijn echter menschen die nooit van een jadevaas droomen en met twee beenen op den grond staan. Die daar, dat afgodsbeeld", zei de dikke heer tot zijn begeleidster, die zouden we nog wel kunnen gebruiken in de salon". Een monster !" was het antwoord. Hij wist echter, wat chique en passend was. Zijn hand strekte zich uit naar de glimlachende wijsheid van Indië: Boeddha. Daarop strekte zij zich ook uit naar de jade-vaas. Die liet een zachten, hoogen kreet hooren. Een vluchtige schaduw gleed over het gelaat van den Boeddha. EEN schandaal!" schreeuwde de BoerenBrueghel, die aan den muur hing, die kerel verkoopt ons als zeep en haringen !".... Ja", zuchtte een Teniers, als zeep en haringen. ..." Een gothische waterspuwer vloekte: Moge Satan den kerel halen ! 't Is een doodgewone, goddelooze sjacheraar". Een uit hout gesneden Madonna, Neurenberger school, fluisterde: waarom twist gijlieden zoo, als soldaten? Bepaalt die man soms, aan wie hij ons verkoopt?" Neen", antwoordde een Daumier, hij heeft oogen waarmee hij niets ziet en ooren waarmee hij niets hoort, maar zijn neus is best in orde. Anders had hij ons niet bij elkaar gescharreld!" Iedereen lachte. Overigens", aldus wendde de Daumier zich tot een portret van Crivelli, een van die smalle, rood harige vrouwenkopjes, ik heb je evenbeeld gezien. Ze komt bijna eiken dag hier voorbij, blijft een paar minuten verwezen kijken en loopt dan door." Bedoel je die prinses?" floot de Venetiaansche spiegel echt achttiende-eeuwsch, in elk van haar lijnen zat de teederheid van een melodie van Mozart". De deur werd angstig geopend. De vrouw stond in de winkel. Zij was slank en in het zwart gekleed. Haar gezicht was zeer wit, haar profiel lang en bitter. Alleen enkele schilders uit de vroege Renaissance hadden zoo de vrouw gezien. De antiquair kroop naar voren. Ik zou graag weten, wat de spiegel kost." vroeg de vrouw. Duvally noemde een bedrag. De vrouw werd nog bleeker, glimlachte droevig. Ja", zei ze, dat had ik al gedacht. Maar dat gaat niet.... 't Is meer dan ik in een maand verdien".... Ze liep naar de deur. Jammer", zei ze, 't is zoo'n mooie spiegel..." OP zekeren dag was iemand in wanhoop naar Du vally geloopen en had hem een boek te koop ge boden, een eersten druk van Büchner's Danton's Tod", met de eigen regie-aanteekeningen van den schrijver. Duvally was in de wolken. Hij betaalde een behoorlijk bedrag. Het boek stopte hij weg, tot de jonge tooneelspeler Aristide Villart hem op zocht. Toen haalde hij het voor den dag. Duvally was er trotsch op, dat een tooneelspeler als Aristide Villart, den eenige naar wien hij ooit ging kijken, een geboren acteur ! tot zijn klanten behoorde. Ik heb juist iets voor u", zei Duvally, en gaf hem het boek. Aristide Villart hield dus Büchner in de hand. Zijn hand trilde en zijn vingers streelden de woorden die door een tot in den dood gejaagd genie in den rand neergeschreven waren. Daarop zei hij tot den antiquair: U moet weten, dat ik van Büchner meer houd, dan van alle schrijvers ter weield. Voor hem geef ik u alle Duitsche en ook Fransche auteurs cadeau...." Duvally straalde. Hij wilde de Büchner aan Villart ten geschenke geven. Op dat oogenblik geschiedde het noodlot. Twee heeren betraden den winkel, twee elegant gekleede heeren. Mon cher", zei de oudste, die een monocle droeg, tot den jongste, hier vind je de interessantste stukjes van Parijs. Niet kwaad, hè, die Brueghel ? Die Madonna daar, ook wel aardig. En kijk dat eens. .. .", hij pakte den Büchner beet, dien Aristide Villart verbijsterd losliet, pardon, pardon ! Eventjes maar ! Kijk eens aan, Jacques: een eerste druk ! Ken je hem niet? Een Duitscher. Revolutionaire vent. Stierf, toen hij vier-en-twintig was. Met zijn eigen opmerkingen er in !" Het spijt me," zei de acteur, het boek is van mij. Ik wou het juist koopen. ..." U wou het koopen", kraaide de stem, misschien wil ik dat ook wel ! Het is met de boeken precies als met andere dingen: ze zijn voor dengene, die het meeste biedt. Wat biedt u voor dat boekje?" Mijnheer Duvally" Villart wendde zich tril lend tot den antiquair, zegt u toch wat ! Zegt u, dat de Büchner van mij is !" Inderdaad", zei de antiquair, het boek is zoo goed als verkocht". 't Is maar een grapje, 't is maar een grapje," zei de grijsaard, ik bied u tienduizend francs voor dien Büchner". Neen, Duvally," riep de acteur, dat mag u niet toestaan. U weet, wat die Büchner voor mij beteekent. . . .!" De antiquair zei geen woord. Is tienduizend te weinig? Hi-hi. Vijftienduizend dan ! Vijftienduizend francs voor den eersten druk van Danton's Dood. Hi-hi. Danton is dood, en Büch ner is ook dood. Vijftienduizend francs. nmaal andermaal.... " ....?Duvally!" ....Derde maal ! Van mij !" Enkele bankbiljetten fladderden op de toonbank neer. De deur werd dichtgeslagen. Enkele uren later vond men den antiquair achter de toonbank liggen. Hij was gewurgd. Te jonge acteur liet zich arresteeren zonder tegenstand te bieden. ITE SCHAEFERS ^MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIItulllllllllllllllllllllllllllllllllllnlIIIII = Paindeluxe-brood Van dit moment af zakt het stuk langzaam maar zeker naar beneden." (V ad.) ,,Mr. M. Slingenberg, oud-minister in het vorige kabinet." (T.) iiiiimimiitiiiiiiiiiiiiiHiimiMiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiuiMimiii iiiiiiiiiiiiiiiiimitiiiiintmiiiiimimiiiiiiiniiiiuiMiiriiiiiiMiiiii-j CHARIVARÏA I vreden gesteld met de bestudeering Dit nummer behoorde tot i deivan een of ander repetitiewerkje." aardigste van dezen avond." (Veral. Honidacle-ex.) (l /111. C.) Het juiste woord op de juiste plaats Zij ziet haar liefde en haar eer zucht onherroepelijk door haar af komst gedwarsboomd." (R.) De spreker stond uitvoerig stil bij deze theorieën." (T.) Onze classici Helaas ook wij AmsterdammersHomo sum." (Ons Toon.) Wellicht een oratio contra domo?" ======== (K.) Onze pedagogen Het komt er vooral op aan, dat do kinderen zich de ligging en de vorm van een aardrijkskundig onderwerp kunnen voorstellen." (Vac.) Toch hadden daartegenover vele candidaten van de studie der vaderlandsche geschiedenis zich enkel teDeelwoordenjammer Meer en meer verliest nu de fijne morgennevel zijn frischheid en een maal weggedampt door den stijgenden zonneglocd, zien wij op de voor ons liggende heuvelkruin de resten van de middeleeuwsche burcht der Vinci." (T. aanh.) Hier kan een dichter als Brooke helpen, zoodal, hem lezende, de ziel opengaat." (R.) Aansnijerij Dit onderwerp zou op een confe rentie worden aangesneden met eenige kans op succes." (R.) De ondernemers waren er op ge steld, dat hij deze zaak in de kamer a." (H.) Deze kwestie mag een andere snuffelaar in de kunsthistorie a." (H.!).) Behoort tot l Met behoort tot i der zeer gewaar deerde narcotisecrende middelen." (T.) Hollandsche zorgzaamheid IV uitvoering van de hymne werd V.MV.C rgd door vijfhonderd zangers en zangeressen." (R.) Bij het onderzoek bleek de zielkunde over het algemeen goed ver zorgd." n'crs/. IIt>njdactc-cx.) De bladen vermelden dat Eugen Kenyeres veroordeeld is tot levens lange gevangenisstraf met aftrek van twee maanden preventieve hechtenis. Hij zal dus waarschijnlijk twee maanden voor zijn dood vrij gelaten worden. Correspondentie 27 Mei: Kr is een Deventer handAntw. Ja, en een Groenegestaan woord. PAG, 16 DE GROENE No. 3237

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl