Duitsche handen? Falange Espanola Tradicionalista j de los Juntas de Ofensiva Nacional-Sindicalista", een door den zoon van Primo de Rivera opgerichte fascistische beweging, waarvan thans in naam generaal Franco, in Werkelijkheid een groep Duitsche adviseurs de leiding in handen heeft. De Falange" poogt ijverig Duitsche stelsels en methoden naar Spanje over te brengen: arbeidsdienst is ingevoerd, de jeugd ont vangt reeds van den vijfjarigen leeftijd af militaire scholing, het concentratiekamp floreert. En hoe! Engelsche bronnen schatten het aantal republi keinen die hun trouw aan de idealen van democratie en socialen opbouw na het einde van den oorlog met hun leven hebben moeten bekoopen, op vijf-endertig duizend. Zoo vel en zijn er, alleen al te Madrid, gefusilleeid. En alweer alleen al te Madrid! zuchten vijftigduizend slachtoffers in de concen tratie-kampen. De democratische pers pleegt over deze en derge lijke gegevens een beschaamd stilzwijgen te bewa ren .... In den schaduw van het hakenkruis Toen enkele weken geleden te Hamburg het Con dor-legioen, uit Spanje teruggekeerd, paradeerde voor generaal Göring, zeide deze tot kolonel Hans German, een van de stafofficieren van het genoemde legioen: ,,Wir haben das nicht umsonst gemacht!" Generaal Göring sprak daarmee wijze woorden. Duitschland laat zich betalen voor de aan Spanje geleverde hulp. De prijs die het eischt, is: de poli tieke en economische zelfstandigheid van het land. Laat men niet meenen dat alle Duitschers uit Spanje zijn teruggekeerd! De Londensche New Statesman and Nation beweerde kort geleden dat dat slechts met 12 pCt. hunner het geval is geweest. De voornaamste technici zijn gebleven.... en worden aangevuld. In de laatste drie weken nog zijn de heeren Speer Hitler's rechterhand bij den bouw van Gedenkhallen e.d?, Wohltat Göring's rechterhand voor economische zaken , en Todt schepper van de Siegfriedlinie in Spanje aange komen Het proces van economische penetratie dat reeds onmiddellijk na den wereldoorlog is begonnen, wordt thans door Duitschland in versneld tempo voortgezet. De /. G. Farben, Siemens, Junkers, Heinkel, Krupp, de Vereinigte Stahlwerke dat zijn de Duitsche concerns die reeds jarenlang achter de schermen groote gedeelten van het Spaansche bedrijfsleven beheeren en beheerschen. Tijdens den burgeroorlog" heeft Duitschland nieuwe groote belangen verworven in de ijzermijnen van het Rif, in de loodmijnen van Jaen en de potasch-lagen van Cardona. De Spaansche buitenlandsche handel komt steeds meer onder controle van de HISMA, een Duitsche maatschappij die opgericht is met het doel, Franco's schuld aan Duitschland te verkleinen. De Spaansche tandartsen moeten, krachtens een recent decreet, zelfs hun goud-afschraapsel naar het Centra Aleman te Bilbao zenden ! Niet alleen in Spanje zelf, ook in de Spaansche koloniën heeft Duitschland zich groote bezittingen verworven. De fruit-export der Canarische eilanden is bijvoorbeeld een Duitsche business" geworden. De firma Fyffes die er reeds meer dan een eeuw gevestigd was, heeft de kantoren moeten sluiten. Juist zooals de Balkan steeds meer door Duitsche concessies tot ontwikkeling wordt gebracht, zoo worden ook de rijke bodemschatten van het Iberisch schiereiland onder de stimuleerende leiding van Duitschers ontgonnen. Niet in Madrid of Burgos, maar te Berlijn zijn de plannen opgemaakt die voorzien in het aanleggen van nieuwe havens, wegen en irrigatie-werken inSpanje.Wil men iets over de toe komstige ontwikkeling van Spanje te weten komen, dan moet men de Duitsche Bergwerkzeitung lezen. Wel te verstaan: deze economische ontwikkeling is niet gericht op de behoeften van het Spaansche volk; zij is gericht op de behoeften van Duitsch land dat voor zijn bewapening uit alle landen der aarde de grondstoffen naar zich toe haalt. En onder deze landen neemt Spanje, dat over groote voorraden ijzer, lood, zink, koper, kwik en steenkool beschikt, een voorname plaats in. Men kan de vraag stellen: hoe is het mogelijk, dat het Spaansche volk dat alles duldt? Waarom werpt het de Duitschers niet het land uit? Het antwoord is, dat de Duitschers met bijzondere tact en voorzichtigheid optreden. Zij oefenen hun invloed in Spanje vooral uit door middel van de reeds genoemde Spaansche Falange. Manuel Hedilla, op volger van JoséAntonio Primo de Rivera, die de Falange gesticht had, zei in de lente van 1937, dat in het nieuwe Spanje geen plaats zou zijn voor de archaïsche" Traditionalisten en Carlisten. Op aandrang van deze groepen die bij Franco veel invloed hadden,]werd Hedilla in dejgevangenis geworpen.Twee dagen later was hij^bevrijd. Wie hadden daarvoor ge zorgd? De Duitschers. Mussolini op de tweede plaats Vergeleken met den in vloed dien de Duitschers in Franco's Spanje hebben, is die der Italianen gering, hoewel nog lang niet al! e Italiaansche troepen gerepa- ^ trieerd zijn volgens ze kere berichten slechts 20 van de 80.000 en er nog steeds nieuwe [troepen aankomen. De Italianen hebben zich tijdens den oorlog vooral met de [offensieven bezig gehou den. In dien tusschentijd heb ben de Duitschers zich van het economische en industrieele leven meester ge maakt. Slechts voor de Middellandsche-Zee-kust hadden de Italianen van meet af aan groote belangstelling. Toen Madrid viel, wilden zij onmiddellijk verder opruk ken. De Spaansche haven Alicante heeft thans trouwens een Italiaanschen gouver neur. Dat Italiëzooveel min der invloed heeft dan Duitsch land, berust vooral op het reëele feit, dat de]economische structuur van Italiëongeveer gelijk is aan die van Spanje. Italiëkan Spanje niet de machines leveren waaraan het behoefte heeft, Duitsch land wél. Sterker nog: op vele gebieden kunnen Itali en Spanje eikaars concurrent worden. Dat geldt bij voorbeeld voor den fruit-export; dat geldt ook voor de kwikproductie der Almadenmijnen, die slechts n groote mededinger ter wereld hebben: de Italiaansche kwikmijnen. Beziet men de ontwikkeling in groote lijnen, dan is de conclusie niet ongerechtvaardigd, dat Franco met behulp van Mussolini Spanje heeft veroverd.... voor Hitler. Parijs en Londen krijgen de kous op den kop Toen Serrafio Suner, Franco's schoonzoon en alter ego", veertien dagen geleden naar Rome vertrok om bij den feestelijken intocht der Itali aansche troepen aanwezig te zijn, ging hij op het oogenblik dat zijn oorlogsschip langs Gibraltar voer, op den voorsteven staan, strekte de hand uit, en riep: Gij zijt er nog, Gibraltar, zwaar gewapend, maar uw einde is nabij en uw dagen zijn geteld l" Aldus een bericht in de Spaansche en Italiaansche pers. De heer Suner heeft zich ietwat theatraal aan gesteld, maar of hij ongelijk heeft gehad, is onzeker. En dat Engeland en Frankrijk Spanje" niet meer op de zijde der activa mogen boeken, is een feit. Honderden millioenen aan kapitalen liggen er be vroren. Erger nog: Spanje ontwikkelt zich niet slechts tot een schaclepost sinds 1934 is de Britsche import van Spaansche ertsen gehalveerd, de Duitsche verdubbeld ! maar tot een gevaar voor de beide democratieën. Zij zijn in het defensief gedrongen. Zij mogen blij zijn, indien zij Gibraltar kunnen handhaven. Zij moeten lijdelijk toezien dat de Duitsche en Italiaansche generale staven Spanje tot een tegen Engeland en Frankrijk gericht bol werk maken. In Noord-Spanje wordt een reeks vliegvelden aangelegd met name langs den spoorweg Saragossa?Castellon Op 9 Maart j.l. zijn de uit ' , F^V > i^^1':"'"" " WfP* 11 H .*:--** Franco neemt de Parade der Overwinning af breidingswerkzaamheden aan het vliegveld bij Bilbao begonnen. De vlieghaven Vigo in N.-WSpanje bedreigt straks de havens aan de Engelsche Zuidkust. Op de Spaansche Canarische eilanden werden in diep geheim bases aangelegd voor Duitsche onderzeeërs. Op de Portugeesche Azoren is dat wellicht spoedig ook het geval, ondanks de vertwijfelde pogingen die Engeland doet om de macht over Portugal in handen te houden. Men onderschatte het gevaar van deze Duitsche actie niet! Engeland is voor het voeren van een oorlog geheel afhankelijk van den import van voedingsmiddelen. Indien de driehoek Vigo-AzorenCanarische eilanden practisch onder Duitsche con trole komt, loopt drie-vierde van dezen Engelschen import gevaar. De wereldoorlog heeft bewezen, hoeveel schade onderzeeërs aan vrachtschepen kunnen toebrengen. Men bedenke dat Duitschland toen geen basis had buiten de Noordzee, terwijl hij thans over alle Spaansche havens zou kunnen beschikken ! Voor Frankrijk is de bedreiging niet geringer. Is het wonder, dat in de Spaansche pers steeds meer herinneringen opduiken aan het Rijk van Karel V, die door Duitschland, Italiëen Spanje te bezitten, Frankrijk geheel had eingekreist"? Deze historische vergelijking komt vrij goed uit, behalve op n punt: de Fransche koning, Frans I, had na den slag bij Pavia waardoor hij Italiëver loor, het recht te schrijven: Tout est perdu, sauf l'honneur". Dit recht hebben de Fransche en Engelsche regeeringen verbeurd. De z.g. Non interventie-politiek, bedenksel der opportunistische Britsche staatkunde, die den democrrtieën op het verlies van Spanje te staan is gekomen, heeft hen ook hun eer doen verliezen. De gerechtigheid der historie laat hen thans reeds boeten voor hun misdadige zwakheid. L. DE JONG Rustige ligging t. o. luxe-bad. Prettige sfeer. Eigen parkeer terrein. Restaurant aan zee. Gemiddelde pensionprijs: f. 6.50 per dag.