De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 1 juli pagina 6

1 juli 1939 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

KANTTEEKENINGETV Restaurant DORRIUS N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam PLATS DU JOUR EN A LA CARTE Onweerswolken Twee berichten trokken in de afgeloopen week onze aandacht: dat Italiëin de maand Augustus groote legermanoeuvres gaat houden in de Weste lijke Povlakte, waarbij men uit zal gaan van de veronderstelling dat een leger over de FranschItaliaansche grens Italiëbinnenrukt; en dat de Engelsche home-fleet" in dezelfde maand Augustus uitgebreide oefeningen zal uitvoeren in de Noordzee, waartoe de verloven een maand eerder zullen eindigen. Deze beide berichten bewijzen eens te meer dat men in hooge kringen Augustus als de critieke maand van dit jaar gaat beschouwen. Men neemt aan dat Duitschland onwrikbaar van plan is, zich in die maand Danzig, zoo niet den Corridor, zoo niet Polen, toe te eigenen, en vreest dat daaruit compli caties zullen voortvloeien die een wereldoorlog ten gevolge kunnen hebben. Het Duitsche plan schijnt te zijn, in Danzig een spontanen" opstand te laten ontstaan. Dan zouden Poolsche troepen een aanval" doen en Duitschland het moreele recht hebben, zijn volksgenooten te hulp te komen. Polen had dan den aanval uit gelokt". Wellicht zal zich de situatie anders ontknoopen. Voor optimisme is in elk geval niet veel plaats. Althans, de formatie van een nationaal-socialistisch legioen in Danzig past in het vermelde plan. Ook de mededeeling dat de oogst in Oost-Duitschland weer eenige weken eerder zal worden ingehaald, wekt ongerustheid. Of zullen de Polen op het laatste moment eenigszins toegeven, en Duitschland n vinger toesteken in de hoop dat zij dan verder de geheele hand mogen bewaren? Het is mogelijk. Maar op het oogenblik wordt de stemming tusschen Polen en Duitschers over-en-weer geprikkelder, waartoe de arrogante redevoeringen en artikelen der Duitsche oratoren en scribenten het hunne bijdragen. Londen en Moskou Slechts een gesloten anti-Duitsch front van Engeland, Frankrijk en de Sowj et-Unie zal Duitsch land wellicht tot bezinning brengen. Indien Berlijn met volledige zekerheid zou weten dat het onver mijdelijk na het eerste met Polen gewisselde schot, met deze drie staten in conflict zou komen, dan zou het tenminste pogen, dat schot te vermijden. Helaas vlot het nog steeds niet met de Moskou'sche onderhandelingen. De jongste Fransch-Britsche formuleeringen zijn door Molotow gewogen en ,,te bedeesd" bevonden, Moskou heeft geen haast. Het kan zich de luxe permitteeren, intusschen met Duitschland te onderhandelen over uitbreiding der commercieele relaties. Men noemt hiervoor een crediet van drie-kwart milliard Mk. Engeland's houding t.o.v. Japan zal te Moskou geen goeden indruk hebben gemaakt. Aan den anderen kant wordt ook Londen geprikkeld wegens de herhaalde Russische bezwaren. Althans, toen de arbeidersafgevaardigde Dalton Maandag j.l. in het Lagerhuis aan Chamberlain vroeg of hij niet van oordeel was dat door het sleepen der onderhandelingen het oorlogsgevaar vergroot werd, antwoordde deze, dat hij het daarmee eens was en dat hij hoopte dat men dat te Moskou inzag." Maar voor een eventueel afbreken der onder handelingen hoeft Moskou minder bevreesd te zijn dan Londen of Parijs.... Het kan dan ook geen verwondering baren dat de allernieuwste Londensche voorstellen genoegdoening schijnen te geven aan de Russische bezwaren. Men zou nu toch weer de Oostzee-staten met name noemen, hetzij in het verdrag zélf, hetzij in een officiëele briefwisseling. Engeland heet ook bereid te zijn, zoo spoedig mogelijk met de militaire besprekingen te willen beginnen. Hoopgevende feiten ! Aan den anderen kant bleek weer uit Fransche uitlatingen dat de Engelsche regeering tot zeer kort geleden alle Fransche suggesties van de hand heeft gewezen en meende dat Rusland maar met het minimum ge noegen moest nemen. Als dat de ware stemming is waarin men te Londen verkeert, wat baat dan een op het oog schoonschijnend accoord? Turkije gekocht Hetgeen te verwachten was, is geschied: Frankrijk heeft voor de verklaringen waarbij Turkije zich aan de zijde van de as Londen?Parijs plaatste, een hoogen prijs moeten betalen. De prijs heet: Alexandrette. Alexandrette is de Noordelijke provincie van het nog steeds onder Fransch mandaat staande Syrië, een provincie waarop Turkije sinds het einde van den wereldoorlog zijn aanspraken liet gelden. Dit gebied is thans door Parijs aan Ankara afgestaan. In ruil heeft Ankara verklaard, dat het verzadigd" is, en geen verdere eischen zal stellen t.o.v. deelen van Syriëof Mesopotamië. De Engelsche petroleum en de Fransch-Engelsche petroleum-lijnen blijven dus in veilige handen. Tegelijkertijd heeft Parijs laten weten dat Syri in 1940 zelfstandig" zal worden. Zelfstandig" dat wil zeggen dat de Syrische nationale vertegen woordiging autonomie krijgt, althans in binnenlandsche quaesties. Want Frankrijk denkt-er niet aan, zijn leger uit deze strategisch-belangrijke streek terug te trekken. Het heeft thans reeds medegedeeld dat de troepen in elk geval onder Fransch opper commando blijven. In Italiaansche en Duitsche kringen is hevig tegen de Fransch-Turksche overeenkomst gefulimineerd. Door tegen den wil der Syriërs in, Alexandrette aan Turkije af te staan, heeft Frankrijk het mandaat geschonden !" beweerde men te Rome en Berlijn. Bij tijd en wijle heeft men daar een ontroerende eerbied voor het internationale recht! Beschouwt men de zaken objectief, dan valt er echter wel iets te zeggen voor de zienswijze der totalitaire mogendheden. Helaas de democraten moeten vaak een hoogen prijs betalen voor de ver sterking hunner kracht! Het Fransche bestuur over Syriëis trouwens nimmer bijzonder gelukkig ge weest om het zwak uit te drukken. Het is dan ook te verwachten dat de Syrische nationale beweging het in de komende jaren Parijs nog zeer lastig zal maken. Het Verre Oosten Woensdag werd bericht dat Japan geneigd was, te onderhandelen over Tientsin. Het stelde als eisch dat Engeland aan alle anti-Japansche actie in de concessies een einde zou maken en op zou houden, steun te verleenen aan de Chineesche valuta, waartegen de Japansche in Noord-China ( Japansche", omdat de yen van de Pekingsche regeering met de Japansche yuan verbonden is) een strijd op leven en dood voert. Engeland zal stellig willen onderhandelen. Niets zou moeilijker zijn dan oorlog in het Verre Oosten. Als Japan zich aan den conferentie-tafel zet, zegt dat iets. Maar niet alles. In de afgeloopen week bewees het weer dat het practisch onbeperkte vrijheid van handelen heeft. Daarvan maakt het trouwens een graag gebruik. Vorige week Woensdag werd de Chineesche haven Swatou bezet, Vrijdag volgde een eilandengroep in de baai van Hangstsjou, waardoor het lot van de Chineesche haven Ningpoe een der weinige havens waardoor de Chineesche guerillatroepen voorzien konden worden van de wapens, die zij zoo broodnoodig hebben bezegeld schijnt te zijn. Donderdag is een actie tegen Foetsjou en UW FAMILIEWAPEN opgespoord en prachtig ge schilderd in maat naar keus f 13.50. Beschikken nu over meer dan een half millioen gegevens. Vraagt eens vrijblijvend aan. Zegelringen, stam?boomen etc. Heraldisch Genealogisch Bureau De Banier, Zeer billi|k. Oranje Nassaulaan 87, Overveen. Wentsjou twee andere, nog steeds onafhankelijke Chineesche havens begonnen. De eenigen met wie de Japanners ernstige moei lijkheden hebben, zijn de Russen. Deze week bracht ons ettelijke berichten over enorme luchtveldslagen die gehouden zouden zijn aan de grens van het onder Japansch protectoraat staande Mandsjoekwo en het onder Russisch protectoraat staande BuitenMongolië. Verandering in den bestaanden toestand brachten deze gevechten niet. De oorlog wordt in deze streken waarvan de berichten slechts schaars tot de buitenwereld doordringen, op den normalen voet voortgezet. Intusschen bedenke men dat de Septembermaand vorig jaar ingeluid is door de Tsjangkoefengincidenten tusschen de Sowjet-Unie en Japan, die in Augustus plaats hadden. Oss in de Tweede Kamer Nadat gedurende enkele dagen vertegenwoordigers van vrijwel alle partijen het woord hebben gevoerd over het rapport van de Kamercommissie Schouten inzake de quaestie Oss, is Dinsdag de minister zélf aan het woord gekomen. Drie uur lang heeft hij zijn beleid verdedigd in een redevoering die algemeen de aandacht trok door bouw en suggestieve voor dracht. Herhaaldelijk was de minister zijn ont roering nauwelijks meester. De aanwezigheid van zijn echtgenoote en kinderen in een der loge's, met wie hij een schier-telepathisch contact" scheen te onderhouden aldus de Nieuwe Rotterdamsche Courant gaf n-en-ander een menschelijk cachet. Had men op dat effect gespeculeerd ? Het is in deze omstandigheden menig Kamerlid wellicht moeilijk gevallen, het beleid van den mi nister alsnog af te keuren. Deze wist echter in zijn redevoering geen nieuw feitenmateriaal te ver melden waardoor de conclusies van den heer Schouten c.s. ontzenuwd konden worden. Hij gebruikte het Rapport hoofdzakelijk voor zoover het hem van pas kwam; voor de rest liet hij het min-of-meer links liggen. Welke politieke consequenties deze zaak verder zal hebben, is op het oogenblik dat wij dit schrijven, nog onzeker. De heer Geseling zal wel gehand haafd blijven. In dit verband kan ook nog vermeld worden dat er achter de schermen druk gewerkt schijnt te worden aan de instandhouding van het huidige kabinet. Nog steeds is niets bekend gemaakt over de begrotingsvoorstellen van het volgend jaar. A.s. Za terdag is het i Juli. Vóórdien zou aldus Colijn, veertien dagen geleden de beslissing vallen. Krijgen wij soms dit weekend een ministerieele crisis? Of drijft de bui nog over, om eerst dit najaar los te barsten aangenomen dat zich tegen dien tijd geen heviger onweer voordoet aan een wijder firmament ? ZILVEN l BEEKHUIZEN l STAMEREN LOENEN (VEL.) MAARN CU.3 BLIJVEN DE Zwart op wit: moraal en luchtbescherming l j ET maandblad Luchtgevaar, officieel orgaan van de Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming behoort tot de onaangenaamste lectuur die menschen, wier hoofd nog niet geheel en al op hol is geslagen door de oorlogsvoorbereiding, in handen kunnen krijgen. Talrijke adver tenties prijzen het nut aan van gasmaskers, schuilkelders, en der gelijke voortbrengselen onzer be schaving; de redactie doet haar best, in woord en beeld de lezers te wapenen tegen het gevaar hunner spoedige destructie. Transpiratie en stukloopen van huid en voeten. Purolpoeder houdt huid en'voeten koel en droog, gezond en gaaf. Strooibus 60 et. Zoo is het jongste nummer ver lucht met enkele afbeeldingen uit Engeland waarbij men een hum mel van twee jaar in een gasvrije kinderwagen kan zien, alsmede drie andere kinderen die, verge zeld van een onderwijzeres, zich zelf aan het evacueeren zijn. De gasmaskers ontbreken niet. Enfin, wij leven nu eenmaal in een wereld die dergelijke zaken gewenscht maakt. Wij zouden de laatsten zijn om de redactie te verwijten dat zij aldus reageert op toestanden die zij niet ge schapen heeft. De luchtbescher ming is een harde noodzaak. Wij hebben er vrede mee dat men haar daarom aanprijst. Het zal echter menigeen ontgaan waarom men zich daartoe mede op het Hoogste Wezen moet beroepen. Hetgeen ge schiedt in de Juni-aflevering van het genoemde Luchtgevaar, en wel in dit vakkundig door een zekeren heer Tammers samengesteld rijm: Vliegmachien Gevaar gezien S irene-geloei Bloedgevloei Luchtbescherming 't Moreele schild Hoog opgetild Boven huis en stal God bovenal Zelfbescherming Aldus zwart op wit, opus citatum, pag. 118. Commentaar overbodig. KANTEKLEER

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl