De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 29 juli pagina 16

29 juli 1939 – pagina 16

Dit is een ingescande tekst.

AE.JM0 KONT mem Een verhaal van De Groene ZIJ verlieten de bioscoop en begonnen langzaam de Fifth Avenue af te loopen. Hitler!" schreeuwde een krantenjongen, Hitler !" Die Fletcher", zei Dora, die voor haar vader speelde, herinner je die?" En hoe l", zei Paul. Hij hield haar hand vast, terwijl ze langzaam langs de donkere straat liepen. Die heeft niersteen". Dat kun je aan z'n spel zien", zei Paul. Hij speelt precies als een man die niersteen heeft." Dora lachte. Ik heb hem vorigen winter geröntgend. Hij is een van de beste patiënten van dr. Thayer. D'r is altijd iets met hem niet in orde. Deze zomer wil hij probeeren, van z'n niersteen af te komen." Veel succes, meneer Fletcher," zei Paul. Ik mocht altijd zijn schouder masseeren. Hij had neuritis. Hij verdient vijftienhonderd dollar per week." Wat een wonder dat hij dan neuritis heeft!" Hij heeft gevraagd of ik eens bij hem kwam dineeren." Dora schoof haar hand naar Paul's elleboog en greep hem stevig vast. Hij vindt me aardig." Dat geloof ik graag." En jij?" Ik?" vroeg Paul. Vind jij me ook aardig?" Ik kan je niet uitstaan," zei Paul. Hij kuste haar haren. Dat dacht ik al," zei Dora. Ze schoten beide in een lach, en wandelden verder. ZIJ hielden na een poos stil bij de etalage van de Hamburg-Amerika-Lijn. Poppetjes in boerenkleeren dansten eindeloos rond een vijver, terwijl andere poppetjes toekeken. Alle poppetjes glim lacht ;n. Oogstfeest in Bückeburg, Duitschland", stond op een kaartje. Een agent in burger kwam den hoek om, bleef staan en lette op hen. Zij liepen door naar de volgende etalage. Ik wou vroeger altijd naar Duitschland toe," zei Dora, terwijl ze naar Fifty-Third-Street toeliepen. Ik ken een boel Duitschers, en ik vind ze aardig." Ik ben er gauw genoeg", zei Paul. Ze passeer den den agent. Ga je dan op reis naar Duitschland?" En hoe! Op kosten van de regeering. In een fijne khaki uniform. Ik ga Europa bezichtigen, zetel der beschaving. Van een bombardements vliegtuig uit." Dora zweeg. Zij drukte zich tegen hem aan, ter wijl ze verder liepen nu Madison Avenue af. Na een poosje bleven ze staan voor een winkel met gramofoons en radio's. Zoo een zou ik willen hebben", zei Paul, en wees naar een toestel. Een Capeheart. Daar kun je twee symphonieën achter elkaar op spelen. Je gaat maar op je rug in het gras liggen, en je krijgt Brahms en Beethoven en Prokofjeff. Zoo hoorde het leven er uit te zien. Op je rug in het gras liggen en omgeven te zijn door mooie muziek, zoo maar vanzelf." Dora keek naar de gramofoon, allemaal mahonie hout en deuren en knoppen. Geloof jij werkelijk dat er oorlog komt?", zei ze. Vast en zeker. Ze zijn ons al aan het opwarmen. Lees de kranten maar." Ze liepen door. Maar 't is heelemaal in Europa," zei Dora. Geloof jij dat we er wat mee te maken krijgen?" En of." Hij wierp een blik op de etalage waar ze voorbij liepen. Kijk eens wat een leuke tafels. Leuk om daaraan te zitten eten, 's morgens op een terras, van die mooie schotels, met allemaal lekkere slaatjes er op. Met de bergen in de verte en een meer, en dichtbij die gramofoon." Niet gek", zei Dora kalm. Ik zou nog voor een extra-luidspreker kunnen zorgen, en dan een draadje leggen naar het terras, dan konden we onder het eten naar de muziek luis teren. Ik ben dol op Mozart bij het eten." Hij lachte, en trok haar mee naar de etalage van een boekhandel. Dat geeft me altijd een naar gevoel," zei Dora, al die boeken te zien waar ik nooit tijd voor zal hebben." Paul kuste haar. Wat dacht jij, de eerste keer dat je me zag?" vroeg hij. Wat dacht jij?" Ik dacht: dat kind moet ik hebben !" Dora lachte, dicht tegen hem aangedrukt. En wat dacht jij?", vroeg Paul. Ik dacht," ze lachte ik dacht: dien kerel moet ik hebben !" EN al komt er ook oorlog", zei Dora, waarom moet jij er dan iets mee te maken krijgen? Waarom moeten de Vereenigde Staten er iets mee te maken krijgen?" We hebben er de vorige keer toch ook mee te maken gehad, niet?" zei Paul. 't Gaat dit keer natuurlijk net zoo." De vorige keer zijn we d'r in gevlogen", zei Dora. Al die jongens die gesneuveld zijn, zijn d'r in gevlogen." Natuurlijk", zei Paul. Ze zijn gesneuveld voor de zes-procent rente op de obligaties, voor petroleumvelden, voor invloedssfeeren. Ik wou dat ik een invloedssfeer had." Luister nu eens," zei Dora. Zou jij nu dienst nemen?" Spreekt van zelf. De eerste dag. Ik zou meteen naar het bureau gaan en me melden. Paul Triplett, oud zes-en-twintig jaar, keihard, goede oogen, goede tanden, geen platvoeten, geef me een geweer. Poot me in een vliegmachine, dan zal ik ze op hun kop geven." Ze liepen door en zwegen, een heel blok lang. Maar geloof jij niet, dat je er dit keer net zoo hard in vliegt?" zei Dora. Geloof jij niet dat ze je nu ook weer net zoo hard laten vechten voor obli gaties en petroleumvelden?" Natuurlijk." En zou je dan toch dienst nemen?" ,,De eerste dag." Dora trok haar hand terug. Vind je het soms leuk om menschen te dooden?" Ik vind het ellendig", zei Paul langzaam. Ik wil niemand pijn doen. Ik geloof dat de oorlog reine waanzin is. Ik wil in een wereld leven waarin ieder een op een terras zit en van een mooie tafel eet, met lekkere slaatjes en met een gramofoon binnen die Mozart speelt en met muziek die uit een extra luidspreker komt. Maar dat is een soort wereld waar Hitler niets om geeft. Hij geeft om een ander soort wereld. Ik zou in zijn soort wereld niet kunnen leven, niet in Duitschland en hier niet." Maar je zou Hitler niet doodmaken," zei Dora. Je zou alleen maar jonge menschen doodmaken die net zoo zijn als jij bent." Zeker." Vind je dat leuk?" Ik vind het eerlijk gezegd, ook niet belangrijk om Hitler dood te maken," zei Paul. Ik wil de idee doodmaken die hij vertegenwoordigt voor een massa menschen. De tijd komt nog wel dat ik niet weet waar ik blijven moet om de jonge kerels die ik dood heb gemaakt, en als ze mij misschien dood maken, misschien komt dan voor hen ook wel de tijd dat ze niet weten waar ze blijven moeten." Ze zijn waarschijnlijk precies als jij bent." Ze liepen nu vlug door. Natuurlijk", zei Paul. Ik ben er zeker van dat ze vannacht graag bij jou zouden zijn. Ze zouden vast wel op Zaterdagavond hier met je willen loo pen, hand in hand. Ik wed dat een massa van hen dol zijn op Mozart maar ik zou ze toch dood maken. Met plezier." Met plezier?" Ja, met plezier." Paul, plotseling doodmoe, wreef met zijn hand over zijn oogen. Met plezier. Vandaag nog. De tijd komt nog wel dat ik niet weet waar ik blijven moet. Vandaag bedreigen ze mijn bestaan, bedreigen ze de wereld zooals ik die wil hebben. Zij komen voor een idee op die ik dood moet maken als ik wil leven." Hij pakte haar han den beet. Maar wat heeft het voor zin om van avond over al die rommel te praten?" Maar 't is allemaal een even groot bedrog", riep Dora. Je wordt gebruikt en je weet het ." Natuurlijk," zei Paul, 't is allemaal een even groot bedrog, de heele rommel. En toch moet ik vechten. Ik vlieg er in, maar zoo kan ik tenminste iets doen voor wat ik wil, voor Mozart op een terras, bij het eten. Dat heeft heusch met heroïsme geen bliksem te maken, 't Sleept me van zelf mee, wat ik ook zeg of doe " Waanzin. ..." zei Dora zacht, terwijl ze alleen liep. Waanzin. ..." Natuurlijk," zei Paul. Misschien komt er nog eens een dag dat het beter is. Misschien komt er nog eens een dag dat de wereld draaien zal voor men schen die van Mozart houden. Nu gaat dat niet." ZE hielden stil. Ze stonden voor een kleine kunstzaak. Er was een reproductie uitgestald van een Renoir: partij op het water. Ze keken er samen naar: een vrouw kuste een hond, een man stond er in onderkleeren met een stroohoed op en met een roode baard, vast als de aarde, en een grapjas met een derby-hoed fluisterde een vrouw iets in, die haar handen voor haar ooren hield. Op den voorgrond was een groot stilleven met wijn en flesschen en glazen en druiven en voedsel. Ik heb het in Washington gezien," zei Paul. Daar hadden ze het. Je kunt aan deze afbeelding niet zien wat een zeldzaam schilderij het is. Er is iets van de eeuwigheid in. 't Hangt nu hier, in New York. Ik ga er soms drie maal per week naar kijken. Het is heelemaal rust en geluk en vastheid, 't Is een soort zomer die al lang verdwenen is." Paul kuste haar hand. 't Wordt laat, lieverd, de tijd vliegt voorbij. Laten we naar huis gaan." Ze namen een taxi en reden naar zijn woning. IRWIN SHAW iiiiiiiiiiililiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimm iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin Merkwaardige berichten De heer Pala is van '97 en dus thans 47 jaar oud. En van deze 47 zijn er tot nu toe niet minder dan 4^ gewijd aan den hoogen dienst van Apollo. Zijn vader kwam uit Tsjechoslowakije naar Holland, alwaar hij een Nederlandsche vrouw huwde. Hieruit kwamen verscheidene kin deren voort". (H. C.) Paindeluxe-brood ,.Het Limburgsen Volkslied ver wierf zoo'n daverend applaus, dat het nog eens als toegift opnieuw moest worden gespeeld". (Vad.) Geen minister zou eraan gedacht hebben die woorden nog eens naar buiten te reproduceeren, zoo dat zij de geheele \vereld ter oore kwamen". (U. Nbl.) De volders ,,Het beleven van lust- of onlust volle emotie. Zijn biologisch zinvol gedrag." (Svll.) Onvergankelijk: het Zuid- en CHARIVARIA iniddcnduit.se Rijnlandschap en in dat land gesteld de evenwichtige maatvolle mens." (Levende Talen) Correspondentie D. te A. Dunkt u ook niet dat de ex-minister van Onderwijs, al is het niet op grond van een kloeke onder wijshervorming dan toch door zijn wederinspuiting der n's, recht heeft om met Horatins uit te roepen; Kxegi monnmentum aere percnnius (ik heb een gedcnkteeken voleindigd duurzamer dan brons) ? Antw. Ja. Maar sommigen den ken er anders over. Zij zeggen: The Minister, rightly intending To quit when the staf f wanted mending, Stamped his biography Through his spelling decree As a tale with an unhappy ending. 1'. te A. Meneer Charivarius, hebt u de rcgeeringsverklaring gelezen? Dat de drang naar centralisatie bi| de bestuursrcrr/;?;' ui de toeknm^t moet \\orden tegengegaan.De daarmee S(tiiicii/i<iii<;eut/e *eiu<'eriiix van gemeentefinantiën en herstel van. enz. (de, herstel ?) De maritieme detentie: (Mogen de dienaars der kroon geen HoUandsche woorden gebruiken?) De makkelijk te dragen uitgaven? (Je moet maar voel hebben voor je moedertaal.) Dat de druk uiteindelijk avcr op tien gewonen dienst tcntsralt'; (Vult een druk-) Dat de regeering kapitaah;N.v>/(7//Ys zal vermi|den ' (De Kngelschen ken nen luvi'itmcnt, de Vranschen iure--tif*e>ni'iit, maar iirec^taiics ?) \Vilt u dit alstubliett deze week nog plaatsen? Antwoord Je bericht kwam wat laat (kwart voor vijven), Maar het mag niet onopgemerkt blijven. I.aat ons hopen, mijn zoon, Dat de dienaars der kroon Beter kunnen regeeren dan M'hri|\en. PAG. 16 DE GROENE No. 3243

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl