Historisch Archief 1877-1940
Restaurant DORRIUS
N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam
PLATS DU JOUR EN A LA CARTE
Neutraal
Nederland
HET jongste nummer van het interessante tijd
schrift Le Nord gewijd aan
Noord-Europeesche problemen en uitgegeven onder patronaat
van de Noorsche, Zweedsche, Deensche, Finsche en
IJslandsche regeering opent met een beschou
wing van de hand van den Noorschen minister van
binnenlandsche zaken, Halvdan Koht, getiteld:
Problems of Neutrality. Deze ingewijde zet beknopt
uiteen, waarom de Scandinavische staten gemeend
hebben er goed aan te doen, zich practisch uit den
Volkenbond los te maken en tot een absolute
neutraliteits-politiek terug te keeren. Er was geen andere
reden, aldus Koht, dan dat een dergelijke
neutraliteits-politiek de eenige was die hun kans gaf, buiten
de rivaliteit van hun machtige naburen te blijven.
Bovendien, zoo waarschuwt de minister, wordt de
huidige politiek van Engeland of Frankrijk niet
geinspireerd door liefde voor de democratie, maar door
de noodzaak om hun belangen te verdedigen.
Men kan dit laatste onderschrijven en desondanks
van meening zijn, dat het ten slotte in het voordeel
kan wezen van de kleine democratieën wanneer zij
zich bij Engeland en Frankrijk aansluiten. Men kan
bovendien twijfel koesteren aan de juistheid van
de stelling dat de neutraliteits-politiek den oorlog
blijvend buiten de grenzen der kleine staten zal
houden. Men kan zich afvragen of van een
vredesblok dat door hun aansluiting versterkt is, niet een
veel grootere invloed ten bate van het behoud van
den vrede zou kunnen uitgaan. Men kan reden tot
bezorgdheid putten uit het feit, dat de neutraliteits
politiek momenteel slechts in n hoofdstad bejubeld
wordt: te Berlijn.
Maar laat ons deze en dergelijke vraagstukken
niet verder aanroeren. Zij zijn niet actueel. Een
andere, positievere staatkunde is slechts een moge
lijkheid, geen werkelijkheid. Daarvoor is de neiging,
ja de liefde tot de neutraliteits-politiek bij de diverse
Oslo-staten te sterk geworden, hetgeen wij, gezien
hun bedreigde economische n strategische posi
tie, wel kunnen begrijpen, hoewel niet waardeeren,
laat staan bewonderen in het licht van een
Oxfordiaansch getint positief-Christendom dat een van de
ministers der bedoelde Staten reeds vóór het ontbijt
in gezelschap van zijn echtgenoote pleegt te ont
steken.
ERGO: Nederland neutraal.
Neutraal beteekent: aan de zijde van geen van
beide partijen. Neutraal beteekent dat het zich verre
houdt van manifestaties in den ruimsten zin des
woords, die den schijn wekken dat zijn neutraliteit
niet absoluut is.
Welnu, deze week is te Berlijn een congres ge
opend van de Duitsche organisatie Kraft durch
Freude, waar dr. Ley, leider van het Arbeitsfront"
onder het verlokkende parool: Krachtige mannen
en mooie, bevallige vrouwen" een
propaganda-redevoering hield voor het Duitsche leger van ouds
de hoogeschool der mannelijkheid"?, den idealen"
Leider verheerlijkte, en verklaarde dat er twintig
millioen Duitschers te weinig waren op de wereld.
(merkwaardige coïncidentie: volgens de jongste
opgave van het Statistische Reichsamt wonen er
twintig millioen personen van Duitschen stam"
buiten de huidige Rijksgrenzen).
De Engelsche regeering heeft aanvankelijk aan
de door Duitschland opgezette, internationale Kraft
durch Freude-beweging medegewerkt. Zij heeft zich
teruggetrokken, toen haar in den loop van dit jaar
bleek dat deze beweging slechts den doeleinden der
Duitsche propaganda diende. Engelsche afgevaar
digden ontbraken dan ook te Berlijn. Wél aanwezig
waren de anti-Komintern-kameraden Italië, Hon
garije en Spanje, alsmede Portugal, drie Balkan
staten en de Scandinavische en Baltische landen.
En namens de Belgische en Nederlandsche dele
gaties mocht de heer G. W. F. van Hoeven, referen
daris bij sociale zaken, goede wenschen" aan
bieden.
Proficiat, de neutraliteit!
Een vacantie aan zee?
Dan Purol meenemen! Dit geneest zonnebrand
en voorkomt vervellen. Doos 30 et.
Frankrijk's V ij f d <
Over het verband tusschen de jongste Parijsche
spionnage*affaire en de machinaties van Dr. Otto
Abetz, cultureel afgezant van het Derde Rijk
Het riool van het
wereld
journalistendom"
Een twaalftal jaren
geleden ontving Aristide
Briand die juist van een
belangrijke reis naar
Rome was teruggekeerd,
bezoek van een vriend
die hem een dossier
voorlegde waaruit zon
neklaar bleek welke
verbindingen bestonden
tusschen het Palazzo
Chigi en zekere
Fransche journalisten". Met
den meesten nadruk
drong de vriend er bij
den grooten Franschen
staatsman op aan, ein
delijk maatregelen te
nemen tegen deze land
verraders.
Briand zei dat in het
dossier niets nieuws
stond, behalve enkele
nuttige details. Neem
het maar weer mee,"
vervolgde hij, en, als je
een goede raad wilt aan
nemen, gooi de heele
boel maar in het vuur."
De vriend stelde daar
op voor, dat Briand
den medewerkers van
Mussolini toch in elk
geval een onderhandsche
waarschuwing zou stu- Von Rifabentrop begroet de
ren. Waarom?" zei Links van hem
Briand. Waarom moet
ik menschen waarschu
wen, wier naam, adres en werkzaamheid mij be
kend is, benevens het bedrag dat zij krijgen? Het
eenige gevolg zou zijn dat hun werk door anderen
zou worden overgenomen die ik misschien niet ken."
Men zou dezen dialoog weergegeven in het
jongste nummer van het betrouwbare weekblad
l'Europe Nouvelle kunnen aanvullen met
ettelijke andere bewijzen voor de corruptheid van
een deel der Fransche journalisten. Dat de situatie
vóór den oorlog niet veel beter was dan ten tijde dat
Briand bovenvermelde geresigneerde woorden sprak,
wordt bewezen door de onthullingen van den
persattachéRafalowitsj over de wijze waarop de be
ruchte Russische gezant Iswolski de Parijsche bladen
met millioenen stopte", alsmede door de open
hartigheid van den Duitschen kanselier Von Bülow
die in zijn Denkwürdigkeiten" gedetailleerd ver
meldt hoe hij bij een bepaalde gelegenheid zekere
Fransche journalisten voor het Duitsche standpunt
wist te winnen.
Het is dan ook helaas geen toeval dat Henry Luce,
een ster van de eerste grootte aan het Amerikaansche
publiciteits-firmament, in het nummer van 8 Mei j.l.
van zijn beroemd weekblad Time de Parijsche pers
ongegeneerd het riool van het wereldjournalistendom
noemde. Er waren, aldus deze Amerikaansche uit
gevers, slechts weinig Parijsche bladen en Parijsche
journalisten, wier integriteit boven allen twijfel
verheven was. Het Verbond van Parijsche Uitgevers
heeft van Luce een schadevergoeding geëischt ten
bedrage van vijf millioen francs, nog altijd zelfs
voor een rijken Amerikaan geen peuleschilletje.
De affaire" is voor gesloten verklaard toen Luce
openlijk zijn excuse's aanbood. Voor zoover deze
excuse's de algemeenheid van zijn uiting betroffen,
waren zij gegrond. Maar dat er in de Parijsche
journalistieke wereld etwas los" was, dat had
Henry Luce nooit behoeven terug te nemen.
Twee opzienbarende arrestaties
Op 12 Juli j.l. werd de geheele krantenwereld van
Parijs, ja van Frankrijk, in rep en roer gebracht
door het bericht dat twee personen, verbonden aan
bekende Parijsche bladen, in hechtenis waren
genomen onder de verdenking van activiteit
ten behoeve van een buitenlandsche
mogendDuitsche kolonie te Parijs
Dr. Otto Abetz
heid. Aanvankelijk wer
den de namen verzwe
gen, maar zij raakten
spoedig bekend. De deur
van de gevangenis had
zich gesloten achter
Louis Aubin, chef van
de binnenlandsche be
richtendienst van de
semi-officieele Temps,
alsmede achter een ze
keren Poirier deze is
inmiddels in de gevan
genis overleden die
in 1932 van hetzelfde
blad overgegaan was
naar de Figaro, waar
hij een leidende positie
had aan de
advertentieafdeeling. Er werd be
richt dat Aubin n
millioen frs, Poirier
drieen-een-half millioen frs.
had aangenomen van
een buitenlandsche mo
gendheid, die er belang
bij had de Fransche
openbare meening in
vredelievenden zin te
beïnvloeden.
Het is op het
oogenblik dat wij dit schrijven,
door de geheimzinnig
heid waarmee deze op
zienbarende affaire"
omgeven wordt, onmo
gelijk, mede te deelen
welke diensten de be
klaagden aan het Derde
Rijk bewezen hebben.
Het schijnt dat zij de op
dracht hadden aanvaard
om de bekende film- en theaterfirma Pathé-Natan
die kort geleden nog het centrum was van een
grootopgezetten financieelen zwendel op te koopen en
te reorganiseeren". De firma aan wier Joodsche
origine door niemand werd getwijfeld, zou in werke
lijkheid aldus onder controle komen van een
FranschDuitsche maatschappij, die achter de schermen be
heerd werd door Göbbels in hoogsteigen persoon. De
taak van Aubin en Poirier was in het bijzonder
een Oostenrijksche gravin van even opvallende als
aantrekkelijke schoonheid, in contact te brengen
met zekere hooge persoonlijkheden uit de Parijsche
film- en theaterwereld. Op den dag van de ar
restatie der beide journalisten is deze gravin ijlings
uit Frankrijk vertrokken.
Voorzoover men de affaire" op het oogenblik
kan overzien, hebben de heeren Aubin en Poirier
geen spionnage gepleegd, hoewel de hooge bedragen
die zij naar zij beweren in hun onschuld ge
accepteerd hebben, duistere vermoedens doen rijzen.
En deze duistere vermoedens zijn niet tot het
waakzaamste deel der Fransche pers beperkt ge
bleven. De regeering heeft bij monde van Daladier
een gestreng onderzoek toegezegd, en mag men de
Humanitégelooven, dan zal dit onderzoek waarbij
de SüretéNationale" actief samenwerkt met het
geheimzinnige Seconde Bureau" zich uit
strekken naar de activiteiten van omstreeks
honderdvijftig personen.
De affaire Aubin-Poirier vertegenwoordigt eerst
een bescheiden begin. Een tipje van den sluier is
opgelicht. Eerst als de geheele sluier verwijderd
wordt, zal kunnen blijken hoevele en hoe invloed
rijke Fransche persoonlijkheden toegankelijk zijn
geweest voor aanbiedingen in Duitsche marken en
Italiaansche Ure's. Bij het monster-proces dat dan
r gispen
i l woninginrichting
' meubelen lampen
amsterdam den haag rotterdam
PAG 4 DE GROENE N o. 3243