KANTTEEKENITVGEN Onweerswolken Januari van dit jaar bracht onrust; Februari rust; Maart de feitelijke annexatie van Tsjechië; April die van Albanië; Mei was weer rustig; Juni was vol van oorlogsgeruchten (Danziger coup"!); Juli heeft weer tot ontspanning geleid. Bijzonder attent van de wereldgeschiedenis: het menschdom kon rustig rnet vacantie gaan. Inmiddels zijn de heel- en half-ingewijden als mede zij die van de verte uit de dagelijksche wisse ling der politieke verhoudingen volgen, er van overtuigd dat er in werkelijkheid weinig reden is tot rust. Moge voor velen de zon ook nog schijnen, mogen velen ook genieten van haar welwillende en versterkende stralen, aan den horizon stapelen zich reeds de onweerswolken op, waarachter straks de zon voor hoelang? schuil zal gaan. Niet de geruchten zijn een betrouwbare graad meter van de reëele spanningen; wil men hun kracht meten, danjette men op de berichten over de militaire verhoudingen die de groote mogend heden nemen. Engeland heeft besloten, in Augustus uitgebreide vloot-manoeuvres te houden. Frankrijk zendt voortdurend meer troepen naar de grens; het ver groot zijn waakzaamheid (tegen spionnen en soortgelijken zal voortaan strenger worden opgetreden). Italiëblijft naar verhouding kalm (het wil Duitschland dwingen, geen oorlog te ontketenen). Maar het is vooral in het Derde Rijk dat een ontzagwekkende militaire macht ontplooid wordt. De berichten van de voorbereidingen langs de geheele Poolsche grens namen toe in aantal en graad van onrust barendheid. In geheele streken van het vroegere Tsjechoslowakije is den boeren bevolen, thans reeds het graan te maaien, ook wanneer het nog niet rijp was. De wegen naar de Poolsche grens worden in koortsachtig tempo verbeterd. De scholen worden veranderd tot soldaten-kwartieren. De Gestapo bereidt de ontruiming van CentraalMoraviëvoor. Enorme troepen-transporten pas seeren regelmatig deze streek. Weliswaar wordt be richt dat het moreel der troepen slecht is, maar sinds wanneer houdt men daar te Berlijn en Berchtesgaden rekening mee? Men is er daar van overtuigd dat er toch geen oorlog komt; hoe bedrukter de soldaten nu zijn, des te luider zullen zij juichen indien het volgende slachtoffer van den Duitschen druk zich weer op genade of ongenade moet over geven, zonder dat er een schot wordt gelost. Intusschen zijn er op het oogenblik nog maar weinig symptomen dat Polen van zins is, toe te geven. De waakzaamheid wordt eerder verscherpt. Hetgeen ook noodig is. Want niet alleen in West en Zuid (vooral bij Opper-Silezië), maar ook in het Noorden nemen de Duitsche militaire voorbe reidingen toe. Danzig gaat meer op een vesting gelijken dan op een gewone stad. De geleidelijke annexatie schrijdt voort. Chamberlain hoopte echter, dat de Poolsche regeering zou volharden in wijs staatsmansschap en zelfbeheersching", d. w. z. zich op den duur bij de totale annexatie zou neer leggen. Verontrustend zijn ook de incidenten aan de Hongaarsch-Roemeensche grens. Het is Duitschland, dat handig op de Hongaarsche irredentistische verlangens speculeert. Hongarije komt daardoor steeds meer in den ban van zijn grooten nabuur. Af en toe krijgt het de kruimels toege worpen die deze niet meer lust. Deze week werd bij voorbeeld bericht, dat Duitschland wel Slowakije zou willen afstaan aan Hongarije, in ruil voor een militair bondgenootschap" (dus: de feitelijke afhankelijkheid van Hongarije). En deze lieden kwamen op voor het zelfbeschikkingsrecht der volkeren ! Militair contact tusschen Oost en West Toen Laval indertijd het verdrag met de SowjetUnie sloot, heeft Moskou er terstond op aange drongen, met militaire besprekingen tusschen de generale staven te beginnen. Laval voelde daar weinig voor, evenmin als de militairen. Samen werking op papier met de Sowjets dat was moge lijk. Reëele, militaire samenwerking dat ging te ver. Het is een typeerend bewijs voor de feitelijke zwakheid van het Volksfrontbewind, dat het de terug houdendheid der reactionaire Fransche kringen niet heeft weten tte overwinnen. Het is Duitschland, dat nu deze nadere samenwerking tusschen Oost KRUC BRUT LE CHAMPAGNE PARFAIT en West tot een schier onontkoombare noodzake lijkheid maakt. De Sowjet-Unie, gewaarschuwd door de Fransche laksheid in de voorgaande jaren, heeft geëischt dat terstond militaire besprekingen zouden beginnen. Engeland heeft gepoogd, zich aan dezen eisch te onttrekken, maar het heeft niet mogen baten. Volgende week beginnen de besprekingen waaraan door hoogéRussische, Fransche en Engelsche mili tairen wordt deelgenomen. Het zal heel wat voeten in de aarde hebben voor deze militaire samenwerking geregeld is. De poli tieke strubbelingen waren ook reeds zoo langdurig; zij duren trouwens nog voort. Butler, de Engelsche onder-minister van buitenlandsche zaken, verweet Moskou Maandag j.l., dat het de zelfstandigheid der Oostzee-staten wilde aantasten. Prompt gaf Moskou een vinnige repliek: het wilde de zelf standigheid niet aantasten, maar uitsluitend ver hinderen dat de bedoelde staten Duitschland in den schoot vallen na een inwendig rijpingsproces (dat inderdaad reeds jarenlang aan den gang is aan den Oostelijken oever van de Oostzee). De Russen hebben gelijk, dat zij er op staan dat er geen achter deurtjes voor agressoren opengehouden worden. Chamberlain kan nog maar niet echt tot de nieuwe politiek overgaan. Het wantrouwen van de oppositie in de oprecht heid zijner bedoelingen lijkt ons alleszins gerecht vaardigd. Dat het Parlement zoo langen tijd op reces gaat, wekt onrust. Franco onder Duitschen druk Volgens betrouwbare berichten bevinden zich op het Iberisch schiereiland nog steeds bijna veertienhonderd Duitsche en Italiaansche oorlogs-vliegtuigen. Men kan hieruit meteen opmaken welke beteekenis men moet hechten aan Franco's recente verklaring dat Spanje, onder alle omstandigheden neutraal zou blijven. Deze en dergelijke berichten dienen slechts om de waakzaamheid en het geweten van de Fransche en Engelsche regeering in slaap te sussen. De daden zijn belangrijker dan de woorden.Gaat men op de daden af, dat moet men constateeren, dat de Duitsche invloed in Spanje voortdurend grooter wordt. De strijd der fracties de anarchistischfascistische Falange en de clericaal-militairistische clique verzwakt Franco's positie. De Duitschers zijn de eenigen die hem steun kunnen bieden. Van dezen steun maakt hij een dankbaar gebruik. Geleidelijk worden daardoor de clericaal-militairen van hun functies ontheven, en groeit de invloed der Duitsch-geïnfecteerde Falange. In dit licht bezie men de ontslag-verleening van den voor Franco verdienstelijken, maar anti-Duitschen generaal Queipo de Llano, die enkele dagen na Ciano's vertrek van zijn post ontheven werd. Hij is thans naar Rome ,, wég-gepromoveerd''. Het is ook elders nog lang niet rustig" in Spanje. De strijd tusschen de Falange en de Traditionalisten werkt stimuleerend op de activiteit van principiëeler tegenstanders van Franco's regime. In Asturiëis kort geleden hevig gevochten. In Barcelona gaat geen dag voorbij, of er wapperen plotseling oude Catalaansche vlaggen van de daken der huizen. Intusschen zal dit verzet vermoedelijk weinig baten. De wreede terreur die Franco uitoefent, maakt eiken effectieven tegenstand onmogelijk. De V.S. als schoolmeester Nauwelijks was de overeenkomst tusschen Japan en Engeland gesloten en in het eerste land begroet als een overwinning van het Japansche standpunt, of de Vereenigde Staten zeggen het handelsverdrag met Japan op. Het was alsof Washington Londen toeriep: Dat is de wijze waarop men deze brutale heeren in het Verre Oosten moet behandelen !" Intusschen hebben de V.S. het veel gemakkelijker dan Engeland. Zij kunnen zich een zelfstandiger optreden permitteeren. Japan heeft nu de keus. Het kan óf de woede der V.S. risqueeren (en daarmee aan zijn buitenlandschen handel een bijna onherstelbaren slag toebrengen) óf de Amerikaansche belangen in het Verre Oosten eenigermate ontzien. Het is niet onmogelijk dat het voorloopig de tweede tactiek zal volgen. Natuurlijk kan Japan een handelsverdrag met Duitschland sluiten, maar Duitschland kan geen grondstoffen leveren en heeft de Japansche eindfabrikaten niet noodig. De V.S. moeten dus voorloopig, zoo goed en zoo kwaad als het gaat, te goed vriend gehouden worden. Dat beteekent dat Engeland steviger zal worden aangepakt. De jongste gebeurtenissen in NoordChina bewijzen ten overvloede dat Engeland met het accoord Craigie?Arita de Japansche wel willendheid niet heeft verworven. Japan is integen deel brutaler geworden. Het blijft aandringen op het afstaan van de zilver-reserve die in de Engels'che concessie te Tientsin is opgeslagen. Ook het feit dat voortdurend meer troepen van Centraal- naar Zuid-China worden overgebracht, kan Londen moeilijk geruststellen. Bij de zorgen voor het Nabije Westen nu ook weer nieuwe zorgen voor het Verre Oosten! Vermelden wij nog dat Londen Tsjang-Kai-Tsjek de verzekering heeft gegeven dat er niets in zijn houding is veranderd. Waarvan acte. Japan heeft weer nieuwe moeilijkheden met de Sowjet-Unie. De gevechten in Noord-Mandsjoekwo duren onverminderd voort. Nieuwe spanningen zijn ontstaan op Noord-Sachalin, waar Japan is aangewezen op de welwillendheid van de SowjetUnie. De Amsterdamsche erfpacht-quaestie Na veel vijven en zessen is dan de tweede helft van het eerste deel van het rapport van de Raadscommissie-Boissevain over de erfpacht-quaestie verschenen. Taaie lectuur, waarvan men zich afvraagt waarom zij zoo lang op zich heeft laten wachten. Legt men het materiaal dat deze tweede helft biedt naast het in verhouding schaarsche materiaal maar zeer vér-gaande conclusies en oordeel vellingen van de eerste helft, dan treedt een zekere tegenstelling op. Wat den heer Matthijsen, voor zitter van de S.D.A.P.-fractie betreft, die beschul digd was, handelingen te hebben gepleegd die met zijn lidmaatschap onvereenigbaar werden geacht, wordt geen bezwarend materiaal gepubliceerd. Maar waarom dan de veroordeeling in de eerste helft, die vlak vóór de gemeenteraads-verkiezingen werd gepubliceerd?. De heer Gulden komt, ook uit dit onderzoek, niet onverlet te voorschijn, terwijl de heer De Miran da blijkt, ook in andere quaesties dan die reeds aan geroerd waren, ernstige beleids-fouten te hebben gemaakt. Van corruptie wordt niet gerept. Deze beschuldiging, door zekere pers-organen met vreug de gelanceerd, is onhoudbaar gebleken. Het wachten is thans op het tweede deel, dat in den breede de uitgifte van gronden in erfpacht zal behandelen. Merkwaardig overijens, hoe weinig aandacht het nu gepubliceerde rapport heeft gevonden ! Wederom blijkt, dat deze geheele erfpacht-quaestie in den vorm waarin zij te berde is gebracht, een poli tiek schandaal is geweest, en meer niet. Nu er geen bloed meer vloeit, wendt het publiek zich verveeld af. s.o.s. Bijna alle Nederlanders die indertijd in Spanje gestreden hebben, zijn teruggekeerd. Bijna allen want de regeering van Franco houdt een aantal hunner men vermoedt: een veertigtal gevan gen om onbekende redenen. Dat is tot daar aan toe: men kan nu eenmaal van deze regeering niet ver wachten dat zij internationale rechts-practijken eerbiedigt. Wat echter wel bijzondere aandacht verdient, is, dat de Nederlandsche regeering niets doet om deze ongelukkigen te verlossen uit een lot waarvan slechts zij die op de hoogte zijn van de gruwelijke toestanden in Spaansche gevangenissen, zich een beeld kunnen vormen. Het initiatief van de onlangs gevormde, breedopgezette commissie S.O.S. (Steun aan Oorlogs slachtoffers), die er bij Den Haag op aandringt, deze landgenooten niet te vergeten, juichen wij deswege van harte toe. Er is nog een vorm van activiteit van dezen Commissie die de belangstelling verdient: zij wil gelden verzamelen om een aantal van de onge lukkige Spaansche oud-strijders die ten getale van vierhonderd-vijftigduizend in de Fransche concen tratiekampen opgesloten zijn en in de droevigste omstandigheden leven, in staat stellen, in Mexico een normaler leven te beginnen. Honderd gulden zijn voldoende om op deze wijze een mensch te be waren voor den ondergang in ledigheid en wanhoop. Gelden kunnen gestort worden op postgiro 311600 (Commissie S.O.S., Koningsplein i, Am sterdam). UW FAMILIEWAPEN opgespoord en prachtig ge schilderd in maat naar keus f 13.50. Beschikken nu over meer dan een half millioen gegevens. Vraagt eens vrijblijvend aan. Zegelringen, stam' boomen etc. Heraldisch Genealogisch Bureau De Banier, Zeer billijk. Oranje Nassaulaan 87, Overveen. PAG. 6 DE GROENE No. 3244