De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 2 september pagina 12

2 september 1939 – pagina 12

Dit is een ingescande tekst.

Vrouwen en vrouwenleven Het doordringen van nieuwe maatschappelijke vormen in het Nabije Oosten brengt met zic'i dat ook hun begeleidings-verschijnselen tot ontwikkeling komen. De vrouwen emancipatie is er een van. In het moderne Egypte maakt de vrouw denzelfden strijd voor zelfstandigheid door die in West-Europa vijf-en-zeventig jaar geleden is ontstaan. De schrijfster van het onderstaande artikel is een voor aanstaand Egyptisch journaliste. Als zoodanig is zii een symbool van de door haar beschreven ontwikkeling. Om Koolsoem, de Egyptische CretaCarbo" HET Egyptisch departement van oudheden heeft onlangs een zeld zaam fraaie tempel opgegraven die uit den tijd van de I2e Dynastie dateerde. Het merkwaardige was dat de archi tectuur van dezen tempel in haar een voud ultra-modern was. Men kan trouwens naar waarheid zeggen dat er niets nieuws is onder de Egyp tische zon. Dit geldt voor de bouw kunst, voor alle kunst en evenzeer voor de vrouwenbeweging. Vierduizend jaar geleden bezaten man en vrouw in Egypte gelijke rechten: de vrouw in het oude Egypte had evenveel privi leges als haar echtgenoot. Maar deze prachtige beschaving is te gronde gegaan. De vrouw verloor haar positie door de macht van vreem de indringers. Merkwaardig genoeg heeft zij in den jongsten tijd door buitenlandsche invloeden weer iets van haar prestige herwonnen. Tijdens Engeland's overheersching ontstond de nationalistische beweging met een organisatie die den vrouwen gelegenheid gaf, zich te uiten. Zij spreidden een fel nationalisme ten toon en speelden een vooraanstaande rol in den politieken strijd. Deze gaf hun een mogelijkheid om zich van de lethargie van het verleden te ver lossen. Toen dan ook Zagloel Pasja, de leider van de Nationalistische Bewe ging, eerst naar Malta en daarna naar de Seychellen verbannen werd, zette zijn echtgenoote zijn werk voort met een waardigheid en moed die haar een plaats onder 'swerelds grootste vrou wen doen toekomen. Zij was uiterlijk altijd even rustig, innerlijk echter vol vuur. Uit alle deelen van Egypte reisden mannen naar haar toe om haar klare redevoeringen aan te hooren. Zij had een ongedacht succes. De wijze waar op zij de mannen ontving, beteekende iets geheel nieuws. Het belang van de eigenlijke vrouwen-beweging die juist vóór den wereldoorlog was ont staan onder den naam La Femme Nouvelle", was er ten zeerste bij gediend. La Femme Nouvelle" om vatte enkele honderden leden, voor namelijk uit de hoogere kringen. De beweging wilde zich vooral op de gebieden van hygiëne en opvoeding verdienstelijk maken. In 1919 sprak een vooraanstaand lid van La Femme Nouvelle", mevr. Esther Fahm Wissa voor drieduizend mannen in een bekende moskee te Caïro. Zij was bovendien nog Christin, maar kreeg toch van den Sjeik verlof, uit den Bijbel voor te lezen. Anders kon zij zijn uitnoodiging om het woord te voeren, niet aanvaarden. DEZE beweging heeft groote suc cessen geboekt. Vooral op het gebied der opvoeding is veel bereikt. Het aantal lagere- en middelbare scholen voor meisjes groeit gestadig. Tegenwoordig kan een meisje van de middelbare school naar de Caïro-sche Universiteit gaan waar coëducatie is ingesteld. Vrouwen kunnen voorts op vrijwel ieder departement benoemd worden. Velen hunner binden trouwens met succes den strijd met mannen aan om de hoogste plaatsen. Het moderne Egyptische meisje kiest bij voorkeur het beroep van onderwijzeres, journaliste of verpleeg ster. Er zijn echter ook vrouwelijke artsen en enkele vrouwelijke archi tecten. Vrouwen kunnen ook in genieur worden, maar van deze ge legenheid is nog geen gebruik gemaakt. Het zal interessant zijn, de reacties waar te nemen, wanneer zulks wél geschiedt. Telefoniste of secretaresse is een beroep dat weinig aantrekkingskracht uitoefent. Van belang is het echter, op te merken dat mejuffrouw Lutfia el Nadix, telefoniste van beroep, de eerste Egyptische vrouwelijke solo piloot was. Nieuwe takken van onderricht, zoo als koken, ontwerpen en naaien, worden door de regeering ingevoerd op de middelbare en technische scholen. Een vrouwen-werkloosheidsprobleem bestaat niet voor deze regeering.. Zij zelve heeft trouwens tegen de vijf-entwintig-honderd vrouwen in dienst. De allerhoogste posities kunnen zij echter nog niet verwerven, maar velen hebben het al ver gebracht. Er zijn er die als film-censor optreden, als inspectrice voor het gevangeniswezen, en ook aan de ministeries van verkeer en arbeid zijn vele vrouwen ver bonden. Nu de vrouw uit zooveel beroepen en richtingen kan kiezen, is het vroege huwelijk, dat eeuwenlang gewoonte is geweest, niet langer de regel. In dit verband kan men de vrouwenbeweging met nog een van haar overwinningen gelukwenschen: haar verzoek, den minimum-huwelijksleeftijd voor man nen op achttien en voor vrouwen op zestien jaar vast te stellen, is ingewil ligd. Eenigen tijd geleden is de vrouwen beweging bovendien begonnen met de uitgave van een voortreffelijk veertiendaagsch geïllustreerd blad dat in Fransen en Arabisch wordt gedrukt. Trouwens, bijna ieder Arabisch dagblad heeft zijn speciale vrouwenpagina. Ook in de radio dringt de Egyp tische vrouw steeds meer naar voren. DE film-industrie heeft in Egypte een hooge vlucht genomen. Het land heeft voortreffelijke theaters en moderne studio's. De arbeid wordt door de fraaie weersomstandigheden zeer begunstigd. Er zijn dan ook reeds verschillende Arabische films geprodu ceerd. Sterker: Egypte heeft ook reeds zijn Greta Garbo ! De star" van Wedad" (de jongste Arabische film, die ook in Londen veel succes had), de aantrekkelijke zeven-en-twintig-ja rige mejuffrouw Om Koolsoem, bezit niet alleen een prachtige stem maar acteert ook als de beste. Haar spel is frisch, direct en gedistingeerd. Het merkwaardige is dat zij uit een fellah-familie komt. Enkele woorden ter nadere aanduiding zijn gewenscht. Haar ouders werkten van 's morgens vroeg tot's avonds laat. De vrouwen uit den boerenstand zijn tot dusver door de nieuwe feministische beweging nog vrij wel niet beroerd. Evenals in oeroude tijden leven zij vrij en eenvoudig. Zij werken op de velden en gaan ter markt. Soms zijn zij het die hun man geld leenen. In het algemeen verkeeren zij dus niet in een onderworpen positie. In zoo een milieu is Om Koolsoem geboren en opgegroeid. Toen zij jong was, placht zij te zingen voor de boeren in de omgeving die haar met kleine geschenken beloonden. Naburige dor pen hoorden van haar roep, en spoedig werd zij ook in de steden beroemd. Tegenwoordig is zij niet alleen een film-ster, maar ook de populairste radip-zangeres van geheel Egypte. In de geheele Arabische wereld, van Mevrouw Zagloel Pasja echtgenoote van den stichter der nationalistische Beweging Britsch-Indiëtot Marokko, groeit haar faam. EN nu treedt Miss Egypte vol vuur het sociale leven van Caïro en Alexandriëbinnen. Zij bezoekt bios copen, dancings, theaters en clubs. Vaak heeft zij veel belangstelling in politiek. In de drukke straten van het cosmopolitisch Caïro kan men haar dikwijls haar eigen auto zien rijden. De traditie wordt in een traditioneel land vernietigd. Een maatschappij, die eeuwenlang onveranderlijk was, gaat veranderen. Een nieuwe vrouw is geboren en neemt deel aan het leven van haar land. De koningin, Farida, is zelf een zuiver specimen van Egypte's nieuwe vrouwen". Zij helpt haar zusters, de gewoonten van het verleden van zich af te werpen. En zoo gaat Egypte wellicht een nieuwe beschavingsperiode tegemoet waarvan de luister, dank zij de gelijkheid in posite van man en vrouw, niet geringer zal zijn dan die van het tijdperk der Pharaoh's. ZOE RAFIA BADRE Kinderen" Engeltjes met natte regenjassen SCHOONMAAK heerschte en moe der vond het een verstandige ge dachte, Zus met de twee kleine broer tjes op een verre boodschap te sturen. Loopen heen en loopen terug, met een snoepje aan een snelbuffet als beloo ning. Maar het regende dien morgen pijpestelen en stilletjes had moeder haar verstandige gedachte alweer af gelast. Zus en de jongens echter dach ten er anders over. Laten we tóch maar gaan", vond Zus gelaten, met hun kaplaarzen en regenjassen aan zullen ze niet smelten, en als ik thuis op ze passen moet, zijn ze óók verve lend...." Guus en Broer namen" dat laatste niet; zij vervelend? Nooit! Zus zou 'ns zien welke engelen ze konden zijn onderweg. En wat krijgen we dan aan dat snelbuffet?" Zul je wel zien," zei Zus geheim zinnig. Ze gingen. Vele uren later kwamen ze terug. Zus sjokte een beetje, Guus liep met plapperende schoenen, een zeker tee ken dat hij zich verveelde en Broer was grommig. Hoe was het?" informeerde moe der voorzichtig. O, dol, dólletjes l" verzekerde Zus, luchtig. Mag ik rst thee, moeder? Ik ben uitgedroogd." Na de thee werd ze spraakzamer. Ach, wat zal ik u zeggen ! U kent ze, hè? Ze staan iedere vijftig meter stil om een kous op te trekken of in een plas te turen. Broer vraagt, bij alle straten waar ze doorheen komen, of dit wel nétte straten zijn en of er nétte menschen wonen. En dat dan erg hard op. En Guus staat midden op straat stil en begint te stiklachen omdat er een erg dik mensch voorbijgaat. Maar het ergste was het bij het snelbuffet. Ze hadden elk een taartje uitgezocht en met ons drieën dronken we n glas limonade. Toen we klaar waren ik moest natuurlijk een restje van Guus opeten! veegde ik hun monden schoon en vroeg of er nog neuzen ge snoten moesten worden. Ja, de mijne," zei Broer met die harde doordringende stem van 'm, mijn snotkoker zit tenminste vol...." 'n Figuur dat ik sloeg.... allemaal van die keurige mevrouwen in de buurt, die mij natuurlijk aankeken of ik het helpen kon, dat het kind er zoo'n taal uitsloeg !" Was dat nou zoo erg?" vroeg Broer met onschuldige blauwe oogen, Zus was telkens kribbig tegen ons en toen ze op de heenweg haar arm om mijn schouders wilde slaan, heb ik haar weggeduwd. Toen was ze boos, nou...!" Guus kwam hem ijverig te hulp. maar moeder vond droogjes: Ik merk het al, jullie zijn werkelijk engeltjes geweest, engeltjes in natte regen jassen." En Zus kreeg een extra koekje. ERICA. PAG. 12 DE GROENE No. 3248

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl