De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 14 oktober pagina 12

14 oktober 1939 – pagina 12

Dit is een ingescande tekst.

'rouwen en vrouwenleven Over de techniek van het wakker liéen Raadgevingen aan slapelooze vrouwen EEN verstandige medicus heeft slapeloosheid eens gedefinieerd als niets dan wakker liggen plus zorg. Deze nachtelijke tragedie wordt meestal veroorzaakt door een heftige geestelijke beangstheid, die wortelt in het geloof, dat een tekort aan slaap uiterst schadelijk zou zijn. Toch bestaat er geen enkele reden voor deze angst. Er zijn slechts zeer weinig slapeloozen, die minder dan vier uur slaap per nacht krijgen, die, als men daarbij optelt de uren van werkelijk uitrusten, genoeg zijn voor de gezondheid. Het geheim van de techniek van het rustig en kalm wakker liggen, bestaat in het zich realiseeren,dat storendeemoties niet het verlies aan slaap opzichzelf, onzen voorraad energie uitputten. Een slapeloos persoon er toe te krijgen, om om 4 uur in den morgen een sereen humeur te behouden schijnt het onmo gelijke te verwachten. En toch moet dat voor elkaar gebracht worden. Laten we nu eens even volkomen afgaan van onze oude opvatting van de slapeloosheid, als ontbering en er gewoon aan gaan denken als eenvoudig wakker liggen", een onontkoombaar iets, dat we dus filofisch moeten op nemen. Slaap, net als het geluk, komt het snelste tot hen, die zich niet te gretig aan haar rokken hangen. In tegenstelling tot de opvatting van de meeste medici, die ons vertellen, dat wij naar bed moeten gaan met de ver wachting van te zullen slapen, tracht ik nonchalant weg het feit te aanvaar den, dat ik wellicht onvoldoende slaap zal krijgen. Want anders lig ik wakker om te zien of ik wel in slaap zal vallen! Voorbereidingen voor het materieele comfort van het succesvol wakker lig gen sluiten in zich een leesmap, een tafeltje onder bereik, iets te eten, mis schien cigaretten, en zoo mogelijk een electrisch kussentje, omdat slapelooze menschen het gauw een beetje koud hebben, en geen tijdaanwijzer in welken vorm ook. Niets is makkelijker voor het onderbewuste, dan de gewoonte te kweeken van c p een bepaald uur wakker te worden of slaap tot een bepaald uur uit te stellen. Elke sugges tie van het voorbijgaan der uren helpt deze slechte gewoonte sterker worden. Het tellen der uren als ze langs vliegen, die met zich dragen den slaap waarvan men denkt dat men ze behoeft tegen «ET GRQÖf Maïskoekjes VEREDELDE MAÏS-KOEKJES moeten m deze maand nog gemaakt voorden; daarna is geen maïs meer te krijgen. Deze koekjes zijn een veredelder vorm voor het eten van mais dan het bekende af kluiven van de gekookte kolven. U kunt de koekjes, b.v. in plaats van vleesch, op tafel brengen. Neem voor 4 personen: 4 flinke kol ven, kook ze 10 min., schrap met een mes de korrels af. Meng hierdoor: 3 eieren, 10 af ge streken lepels bloem, 2 ons garnalen, I fijngesneden ui, een kleine theelepel kerry en, als ge 't hebt, iets Worcestershire-saus. Bak dit mengsel in de koekenpan tot koekjes voor een nieuw gerecht op uw dischl de plichten die de komende dag zal opleggen, maakt de bezorgdheid slechts grooter. Tegen het naar bed gaan is het vaak goed, den geest te vullen met beelden van ontspanning en rust: een moe, slapend kind, op zijn moeders schouder, terwijl het hoofdje zwaar naar beneden hangt; de kat, slapend naast het vuur. Om mijn gespannen spieren en zenu wen losser te maken denk ik vaak aan een merkwaardig stukje physieke ont spanning, dat ik in een stuk zag: de actrice viel, in een emotioneele crisis, plotseling boven op een breeden, hoogen trap en rolde langzaam licht bonzend bij elke dik bekleede trede tot op den beganen grond. Dit repeteer ik in mijn geest steeds weer opnieuw de liefe lijke ontspanning van het lichaam, de zachte schommeling en de rustige val van tree naar tree, totdat ik zoo ontspannen ben als de actrice was. Als je je dat levendig voorstelt, zullen zulke scènes diepe rust brengen aan geest en lichaam. Meestal. MAAR er zullen tijden zijn, dat beheersching noch suggestie de duivels van het onbehagen zullen over winnen. Dan is het goed, om op te staan en langzaam, heel langzaam door de kamer te loopen, zoo zwaar als het maar kan, gevolgd door lichte kamergymnastiek, alweer langzaam, met diep ademen en opnieuw gaan liggen om volkomen roerloos te blijven. Soms zal de ontspanning der spieren vanzelf komen, als de geest vrijgehouden wordt van storende emoties. Een mid del, dat sommigen helpt, is het bedek ken der oogleden met kussentjes om daardoor te voorkomen dat men zou liggen met starende, open oogen en ze een lichten druk te geven die soms den zenuwen rust geeft. Om onwelkome gedachten uit te sluiten neem ik soms een tamelijk afleidend gedachtenspelletje. Ik tracht in alpahbetische volgorde de namen van steden en dorpen op te sommen: Amsterdam, Bussum, Charleroi, Durgerdam. Als de lijst volledig is, ga ik het alphabet achterwaarts met vrou wennamen; daarna met mannennamen. Of ik kies de langst mogelijke namen uit, en voeg daar een lange familienaam, die met de zelfde letter begint, aan toe, waardoor ik zulke heerlijke combinaties krijg als: Geertruida Gerbrandszens. Dit spelletje hield mijn geest, tijdens de eerste stadia van mijn zelfdiscipline voortdurend bezig een voordeel als de storende kracht een vasthoudend vraagstuk is, waarheen de geest steeds weer terugkeert om er aan te knagen, als de hond aan een been. Ik ontdekte ook, dat de leeslamp aan steken, een boek op nemen, de kussens makkelijk opschudden, wellicht aan een beschuitje knabbelen en een glas melk drinken, dikwijls ook een gevoel van tevredenheid bracht, dat zich verdiepte tot gerustheid. Maar het boek moet zorgvuldig gekozen worden. Het is dan toch zeker niet de tijd voor een boek met duizend griezeligheden, of zelfs voor het nieuw ste werk van den geest, als de belang stelling er te veel door gegrepen wordt. Eerder beveel ik aan den beminde roman, den beduimelden bundel ge dichten, de kalme en verheffende raad van de vroege filosofen; voor ieder ander. Wat mij betreft, geef mij de dikke catalogi met de flatteerende af beeldingen van groote magazijnen, en hun onuitputtelijke lijsten artikelen die verkocht worden, van keukenbor den tot speelkaarten .Niets kan, beter dan dit, den duivelschen greep van een obsedeerende gedachte uit ons los maken. Zoo zijn er andere onkunstzinnige afleidingen; hoeveel kilometers ge dachte draden zij heb ik niet afgelegd, daarbij de ingewikkeldste steken kie zend en elke beweging van de naald zorgvuldig volgend; hoeveel half ver geten liedjes uit mijn kindertijd heb ik mij weer herinnerd, woorden en muziek, zonder andere geestelijke in spanning dan die van een gelukkige herkenning. En slapeloos in den vroe gen morgen, hoeveel kostbare herinne ringen aan gebeurtenissen uit mijn jeugd koestert mijn geest; naar hoeveel prachtige zonsopgangen heb ik ge keken als het panorama van de sterren zachtjes vluchtte voor de rijzende zon. D 1AN is daar nog die magische tac tiek om de werveling van overactieve hersens te verwijderen, die welke ik noem de geest apart nemen" Als je gemakkelijk en natuurlijk weg slipt in de buitenste vertrekken van den slaap, wordt men zich vaag bewust van losstaande fragmenten gedachten, waarvan je de beteekenis half kunt vatten als zij voorbij zweven. Deze normale overgangsfase van waken naar slapen kan synthetisch bereikt worden, door steeds weer de gedachtengang tot illogische brokstukken te verbreken, hoe onbelangrijker en onbegrijpelijker des te beter. Zoo: Ik zag een rose hoed. Ben je nog naar het circus ge gaan? Chris Graafmans groef een griffel". En zoo, gedragen op een onweerstaanbaren stroom onzin, zullen bezorgde en oververmoeide hersen dikwijls slaapwaarts drijven, zonder het te weten. Maar als het nu niet lukt? Als we rustig kunnen blijven liggen en te vreden wachten tot de slaap komt, zal de kalme rust half zoo verf risschend zijn als de slaap zelf. hoold staat er niet naar I l" DE mode, die dikwijls al te dikwijls als oppermachtig" beschouwd wordt, heeft onder den druk der omstandigheden wel iets van haar gewichtigheid ingeboet. De vorige oorlog heeft ons echter geleerd dat dergelijke dingen zich sneller herstellen dan men aanvankelijk geneigd is, aan te nemen; en dus zal de mode voortschrij den, misschien zelfs zonder dat men van een stagnatie kan spreken. Voorloopig echter bepalen wij ons ertoe te ontdekken dat niemand ons er nu op zal aankijken als we de gedragen kleeren weer welgemoed aantrekken. Integendeel: we stellen er eigenlijk een eer in. En die mentaliteit zou nu juist fataal voor De Mode kunnen worden als ze niet zoo tijdelijk was ! De japon van de foto is een model van Heim; maar wie handig is met de naald, of een knappe naaister heeft, zou het idee kunnen toepassen op een oude jurk. Het corsage en het grootste deel van de, los geplisseerde, rok is n.l. van een effen stof, maar de breede ceintuur en de voorbaan van de rok bestaan uit brokaat, van een bijpassende kleur. Het is, zooals men ziet, geen heel ingewikkelde verandering, en toch zal niemand Uw oude japon herkennen. PAG. 12 DE GROENE No. 3254

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl