De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 21 oktober pagina 7

21 oktober 1939 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

Mars, Venus en Mercuritis DE mensch heeft vele lage instincten en driften enkele middelsoort benevens eenig* hoogere. Over de lagere wil ik niet praten. Honger, dorst, kwaadspreken, motorfietsen hooren daartoe. En de hoogere kent u beter dan ik: kunst en cultuur maar ook leuke dingen als echte liefde kunnen we daarbij indeelen. En dan zijn er nog de middelsoort of gemengde driften. En de voornaamste daarvan is het verzenden van prentbriefkaarten. 's Zomers dienen zij, al naar gelang van den afstand tusschen hier en het poststempel, als bewijs van credietwaardigheid; op andere tijdstippen feliciteeren zij met erkend Christelijke feestdagen, verblijden zij jeug dige Nederlanders met prentjes van eendjes die een petje dragen en een rokje aan hebben en verzeke ren verren gelieven: Ik denk aan jou". Als men ons toestaat dezen tijd te definieeren, dan zouden wij hem willen noemen: het tijdperk der verre gelieven". Want laat ons even recapituleeren: eind Augustus: mobilisatie, waarbij een klein halfmillioentje mannelijke Nederlanders zijn gerukt uit de armen van hun vrouwen en verloofden en met meedoogenloos ordenende hand verspreid over de min of meer verlaten oorden van Nederland. Een hausse in de verheid der gelieven was het automatisch gevolg. Hoe zouden zij nu het verlan gen der ziel in woord en beeld de andere helft van merkwaardige afspiegeling is van een geheel anderen tijd, een tijd ook waarin de Joden een andere, veel afgeslotener plaats in de Nederlandsche samenleving .innamen dan thans het geval is. DE VERKEERDE VREES. KEESJE zag eens Joden loopen Om wat ouds! wat ouds! te koopen: Hij werd bang, ja bleek van schrik; Hij kroop weg, en ging aan 't huilen. PIETJE spotte met dat schuilen, En zei lagchend, doe als ik ! KEES zei: zoudt gij niet ontstellen, Als gij hem eens aan zaagt bellen ? Neen ik toch, zei PIETJE toen: Waarom zou ik altoos vreezen? Men behoeft slechts bang te wezen, Als men voorneemt kwaad te doen. Aldus de Kindervriend" mr. Hieronymus van Alphen in zijn Kleine gedichten voor kinderen". UN VIN EXCELLENT CULTUUR symboliek er van scheppen zij met een rijkdom en variatie van beelden als tot nu toe slechts de meest extreme -ismen" ons gebracht hadden. Zoo hangen in steden en dorpen voor de ramen der boek- en papierwarenwinkels deze uitingen van menschelijken geest ten verkoop. Wij zijn gerust. De cultuur zal in den huidigen oorlogstijd niet ondergaan. F. het menschelijk parkietenpaar uitduiden? O menschelijke fantasie; slechts bij dichters en geleerden, bij advocaten en schuldeischers vindt gij de kristalisatie door het geschreven woord. Bij andere ster velingen zijt gij gedoemd ongeuit te sterven. Hoe dan uit dit tijdperk van verwaarloozing en depressie onze cultuur te redden? Ziet, een nieuw type mensch wordt geboren: een geleerde dichter, met het pleitvermogen van een schuldeischenden advocaat: de prentbriefkaartfabrikant. Hij spreekt voor een half millioen menschen, wat zeg ik: voor n millioen, want voor de vrouwen spreekt hij ook. Zijn taal is de taal van deze eeuw en als over tienduizend jaar alles verdwenen is, zal er in een legerkampplaats een briefkaart opge graven worden, en men zal ons bestempelen als de prentbriefkaartcultuur". Alles wat den menschelijken geest beroert, van eten tot de liefde, van geld tot ontspanning, van strategie tot het huwelijk, bezingen genoemde fabri kanten met een doorvoelde lyriek en de zichtbare kruq brut PAG. 7 DE GROENE No. 3255

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl