De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1939 11 november pagina 13

11 november 1939 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

WAAR ZIJN ZIJ GEBLEVEN? De vlieger Van Meel Wanneer, zooals nu, de toe komst er niet veelbelovend uitziet, heeft men de neiging, weer eens in het verleden te zien ; wat is er over van de headlines in de bladen van tien, twintig jaar geleden ? Op het gebied van de sport, van de politiek, van de kunst, zelfs op dat van de wetenschap waren er feno menen, wondermenschen die op een zeker oogenblik de grootste koppen" in de kranten kregen. Zoo zelfs, dat alleen het vermelden van hun voornaam al voldoende was. Eén jaar later was de beroemdheid al weer weggeëbd. En tien, twintig jaar later..... Hieraan zullen wij een aantal reportages wijden. HERINNERT gij u nog den tijd van de op komst van de vliegerij, van At Olieslagers, van Wijnmalen, Mulder en Van Meel ? Ja, bij al die namen begint gij u dat alles weer te herinneren.... Wijnmalen, Van Meel ? Weet u nog? Aviatiek" heette het en in de bladen stond het onder Sport en wedstrijden" na voetbal" en na cricquet". Het was meer iets voor waaghalzen. Er waren rondvluchten door Europa! Er waren record-snelheden, die in weinige jaren stegen van 40 K.M. per uur tot 195 K.M. Er waren, in de geïllustreerde bladen van dien tijd, plaatjes van vliegers", in monoplan's en biplan's, gemaakt uit draden, linnen en buizen. Ja, ja, Van Meel. Wat is dat al een tijd geleden. Zeker al meer dan vijfen twintig jaar! EN hoe ziet dat alles er thans uit? Wat er met de vliegsport gebeurd is, weet iedereen. Maar wat geschiedde met die eerste beoefenaars der aviatiek? Bakker is dood, Mulder zoo'n beetje verdwenen. De Olieslagers leven in België. Wijn malen heeft een groot buiten in Engeland; die zijn dus niet zoo makkelijk meer te bereiken. Maar Van Meel? Ja, Van Meel zit in Rotterdam. Inderdaad: het telefoonboek zegt het: Marinus van Meel, Dir. N.V. Motor Zeevaart Mij., Witte Huis. Het Witte Huis is zelf een stukje verleden. Architectonisch wonder van het vroegere Rotter dam. Daar zijn de kantoren. Meneer van Meel is nog op de beurs". Hij komt direct, gaat u even zitten. In de directiekamer zit de compagnon van den ex-vlieger. Maar die weet ook alles ! Er wordt hier zoo vaak over gepraat". En ik hoor al veel dingen, die ik wilde weten. Als hij het niet nauw keurig meer weet, komt de stem van den bediende in de daarnaast gelegen kamer, die meeluistert en de feiten nog weer nauwkeuriger weet. Maar dan komt al de veteraan zelf binnen: een sportieve oudere heer, grijs haar, groot postuur, zorgvuldig gekleed, gezond uiterlijk. Nog veel van den sportsman van voor 25 jaar. En dan komen de verhalen los. Hier op deze directiekamer in het Witte Huis, met de zware leeren stoelen, met het tafeltje met, onder glas, de kolensoorten die u;t Belgiëhier geïmporteerd worden, met de kisten sigaren en aan den wand de foto's met vliegherinneringen, hier gaat het verleden weer leven. Uit een la komen foto's. Mannen met snorren en petten achterstevoren op hun hoofd, zittend tusschen de buizen van zoo'n linnen ding, met de Gnoom motor, die de aviatiek eerst mogelijk gemaakt had". Dat is een uitvinding van de Franschen geweest. De aviatiek is Fransch. De Duitschers maakten van die zware dingen. Dat was niks. Trouwens nou is het nog geweldig, wat die Franschen maken. Vorig jaar was ik op een vliegerbanket in Parijs. Daar waren ze allemaal: Vuillemin ook. En toen waren ze erg ontevreden over hun materiaal. Maar dat is in n jaar kolossaal verbeterd ! Trouwens, die Engelschen ook, dat zijn fenomenale vliegers I" Het heden i s nu binnengekomen. Ze waren op de beurs heelemaal niet te spreken over die nieuwe bedreiging van de neutrale scheepvaart. Neemt u me niet kwalijk, meneer, ik heb m'n hoofd niet bij de vliegerij. Ik moet net aan 'n paar belangrijke zaken denken". Ja, in 1909 vloog ik al. En toen heb ik in Frankrijk mijn brevet gehaald. Daar heb ik van Henri Farman een Farmantoestel gekocht en daar mede ben ik gaan oefenen in België, in KiewitHasselt. Toen wilde ik meedoen aan het circuit, maar ik was te laat. Ik had nooit kunnen denken, dat die aviatiek nog zoo zou komen. Wel voor verkenningen. Maar dat het zoo'n verwoesting zou geven, nee, dat had ik niet kunnen vermoeden." (Het klinkt haast als een verontschuldiging). In 1913 is te Soesterberg opgericht de Militaire Luchtvaartafdeeling. Maar die hadden geen toestel. Toen heb ik ze twee toestellen verkocht. Ik heb ook zelf geconstrueerd. Zoo b.v. De Brik". En ook een hydravion. Toen ik een toestel afleverde aan de regeering stond er in het contract, dat het toestel 10 minuten in de lucht moest blijven op 50 meter hoogte. Het contract moet ik hier nog i De vlieger Van Meel met passagiere in zijn l Farman Tweedekker (1909) l ergens hebben. Toen maakte ik verkenninkjes met als waarnemer van Heyst. Ook heb ik nog eens een hoogterecord gehaald: 1810 meter. Tot 1918 ben ik in Soesterberg geweest. Ze hebben me daarvoor nog de Oranje Nassau gegeven. Toen ben ik een tijd naar Amerika geweest. Maar daarna ben ik al in mijn tegenwoordigen werkkring ge komen. In 1938 hebben ze me in Tiel nog gehuldigd. Vroeger ben ik daar met m'n watervliegtuig opge stegen. Daar ging het zoo goed. En toen waren we daar met al die oudjes nog eens bij elkaar; Olie slagers, Bakker, dat was wel aardig". Vliegt u nog wel?" Alleen voor zaken". En nu het woord zaken gevallen is, en de Hollandsche vertegenwoordiger van het Belgische kolensyndicaat begint te informeeren naar aan tallen tonnen" die al of niet gekomen zijn, trekt de zoo vriendelijk ontvangen verslaggever zich terug om verder op zoek te gaan naar headlines uit het verleden ! GEMENGD NIEUW Eerbied in gevaar J~\E eerbied voor de bronzen U knoop, voor de uniformkraag is bij menschen diep geworteld. De toovenaars der wilden dragen vee ren en schedels als uniform. De post draagt uniformen, de con ducteur, de verpleegster en de marechaussee. Een gezagsdrager zonder uniform is niet veel waard. En nu doet zich het onaange name geval voor, dat de omhul lende kracht van het uniform mis bruikt wordt door moordenaars te Leidschendam, die zich als korpo raal verkleeden en door lieden van een politieke partij, die die unifor men naar een naburig land uit voeren. Als men voortaan een agent ziet, een soldaat of een veldwachter die ons uit hoofde van zijn ambt en waardigheid iets zat gelasten of verzoeken, zal men hem moeten antwoorden: Geachte korporaal (of agent, e tutti quanti) ik zal doen wat gij zegt zoo gij geen verkleede moordenaar zijt en zoo gij het woord Schreierstorenuitkijk" zonder eenig accent kunt uit spreken". Ik heb het gevoel, dat dit echter het vertrouwen in de uniform op den duur heftig moet gaan schokken. Geruchten 7AN tijd tot tijd, als de span ning weer eens wat heviger wordt, duiken geruchten op. Vrien den komen plotseling op bezoek, met angstige gezichten en trillende handen. En als ze dan weer weg zijn, trillen ieders handen en staat ieders gezicht ernstig. Onheilsberichten verspreiden zich met sneltreinsvaart door het land. Als iemand nog van niets weet, storten de ingelichten zich met gretigheid op hem om hem ook in te lichten in de booze vermoedens. Zulke gesprekken zijn cumulatief. Als iemand iets naars of angstigs bedacht heeft, vallen anderen in, die tot nu toe hebben zitten luiste ren; ondertusschen hebben ze dan weer iets ergers bedacht en met zekere wellust luchten ze hun vermoedens. Net zoo lang tot de angstige ver moedens al bijna zekerheid ge worden zijn. Dan is er niets aardigs meer aan en gaat men heen, ieder naar zijn eigen huis om daar, na eerst de huisgenooten opgewonden te hebben, alles weer te vergeten. Tot een volgenden keer. De huidige mensch is onge lukkig door de vele sensaties. Maar er zonder is hij nog veel ongeluk kiger. Wapenslilstandsdag il November is wapenstilstandsdag. Dat was de wapenstilstand uit den vorigen oorlog. Het vredesoffensief van de beide vorsten der neutrale landen komt juist vóór dien n-den November. Echo's uit de wereld maken een succes echter twijfelachtig. Die ude November is blijkbaar wederom een critische datum. De vorige maal is het in orde gekomen. Zou het een wapenstilstandsdag in het quadraat worden? Of zou het nu eerst echt beginnen? Ha. PAG. 13 DE GROENE No. 3258

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl