?*? h UITHUIZIGHEDEN Stadsinventaris Aanplakzuilen Andere steden in andere landen, die thans meestal in oorlogen betrok ken zijn, hebben overal groote zuilen waarop vermeld staat, wat er te doen is. Hier in Amsterdam vindt men op achterafstaande muren affiches, waar op men duidelijk kan lezen, wat er de vorige maand te zien en te hooren is geweest en wat er eventueel over eenige weken te zien en te hooren zal zijn. Het vermaak van het heden is meestal moeilijk te ontdekken. Ons uitgaansleven voltrekt zich in eenige geheimzinnigheid, althans niet in die overvloedige openbaarheid waar mede andere steden in andere landen, die thans meestal in oorlogen betrok ken zijn, hun uitgaansleven plegen te omgeven. Is dit resultaat of oorzaak ? Ik wil die vraag niet beantwoorden. Maar in de stad ontbreken aanplakplaatsen waar alles keurig naast elkaar te zien is: In dien schouwburg dat, ginds dit, en daar zulksl Is dit iets voor de vereeniging met de vele V.'s? Film Juarez (Tuschinski) GROOTE politieke avonturen als dat van Maximiliaan van Oosten rijk als keizer van Mexico, daarheen gelokt door de eerzucht van Napoleon III., komen ook thans voor. De actua liteit in deze historie is vooral hetgeen den makers van de film Juarez" bevallen heeft. Trouwens ook de vorige films in deze heldenserie" van de Warner Bros stonden door hun mo tieven midden in de huidige realiteit. Als wij hier hooren, hoe aan Maxi miliaan verslag wordt uitgebracht van de verkiezingen die met de dreiging van de bajonet zijn uitgevoerd waarbij hij tot keizer is verkozen met een meerderheid van .... 99 %, dan kunnen wij een kleinen glimlach niet onderdrukken. Wanneer door de re latie met het heden onze aandacht volkomen geboeid is, begeven wij ons dieper in deze tragedie van den ver raden Habsburger, zooals die hier ver teld wordt, naar het schijnt met groote geschiedkundige verantwoording; Maxi miliaan contra Juarez, verlicht des potisme tegenover democratische repu bliek. Juarez Paul Muni de star heid van het principe, de onbuigzaam heid van de overtuiging van het goed recht; Maximiliaan de goede wil, de aarzelende humanist. Daarbij een ster ke rol van Bette Davis als Keizerin Charlotte. Een" belangwekkende epi sode, zooals uitgebeeld in het stuk van Franz Werfel, tot een boeiende film geworden en.... vlak bij ons. Als de buitenlandsche diplomaten om het leven van Maximiliaan komen sme ken, spreekt Juarez tot hen: Toen hier de Mexicanen door de Fransche soldaten afgemaakt werden, waarom hebt gij toen niet ingegrepen? Neen! Toen hebt gij noninterventie toegepast. Doet het dan ook thans"! Robert Koch (City theater) Robert Koch was een groot Duitsch geleerde en Emil Jannings is een Grootduitsche acteur en zoo was het te voorzien, dat beide elkaar eens zou den ontmoeten.... op het witte doek. Wat dan nu gebeurt in deze Tobisfilm, die men de Duitsche Louis Pasteur" zou kunnen noemen. Hierin zien wij Koch als plattelandsdokter vechten tegen het volksche bijgeloof, tegen zijn zeurende vrouw en tegen de Berlijnsche bureau cratie, maar deze tegenwerkende krach ten worden door hem overwonnen, hij ontdekt den tuberkelbacil en brengt hierdoor zijn laatsten en grootsten tegenstander, den modeprofessor Virchow, aan zijn zijde. Zoodat blijkt, dat zelfs in de medische wereld de deugd uiteindelijk zegeviert. Jannings bouwt consciëntieus zijn rol op, maar hij blijft Jannings. Over het kruipen in een andermans huid kan hij, wat dat betreft, nog veel leeren van Werner Krauss als Virchow. Ik ben Sebastiaan Ott (Rembrandt) DE film, vooral de ,,Kriminal"-film bedient zich periodiek van het verschijnsel tweelingbroeders, ten eer ste als een bescheiden proefje van technisch kunnen, ten tweede om de intrigue ingewikkelder te maken. Van de filmieke tweeling is de een meestal een braaf en geëerd lid van de gemeen schap, aan den zelfkant waarvan de andere zich dan even zoo vaak op houdt. In deze film gaat het al niet anders: Dr. Sebastian Ott is een bekend kunstkenner en bezitter van een kunstzaal, terwijl zijn broer Ludwig het hoofd is van een internationale bende schilderijenvervalschers. Dit moet tot botsingen en persoonsver wisselingen leiden en de toeschouwer maakt dan ook alle verwikkelingen mee, die zich op dit gebied kunnen voordoen, zelfs een gevecht tusschen de tweeling, die in een dubbelrol door Willy Forst gespeeld wordt. Het geheel wordt dus met recht een Willy -Forst film genoemd, temeer daar deze dubbelspeler ook nog de regiescepter zwaaide. Verder kan men hier spreken van de eerste Groot-Duitsche film: zij speelt afwisselend in Weenen en Praag, zonder dat men taalverschil hoort. Circus Straszburger (R. A.I.-gebouw) A VONTUURLIJKE geesten raden f\ wij aan, hier op de eerste rij te gaan zitten: wanneer de paarden rondgaloppeeren, zal hun het zaagsel voor de voeten stuiven, en als de olifanten zich achterwaarts bewegen, zullen er oogenblikken zijn waarop zij de gigan tische vleeschmassa's dier voorwereld lijke monsters niet vóór, maar bijkans boven zich zien. Wat is er veel te genieten in dit cir cus ! Er is een griezelige Indische fakir (n.b. vrouwelijk), er zijn rappe en intel ligente honden, er is een jazzband van zeehonden, er zijn felle tijgers, origineele clowns maar vóór alles zijn er de heerlijke paarden met hun opwin dend gehinnik. Er zijn prachtige schim mels en vossen, er zijn vurige paarden die drie kerels tegelijk kunstjes laten doen op hun rug, er zijn ook stevige paarden, paarden met felle en met zachte oogen, allen vlug, begrijpend en aanbiddelijk. Op den openingsavond was er ook een generaal, maar die is er misschien niet alle avonden. MIJN VRIEND, DE THUISZITTER over: TROUW Je weet misschien", aldus mijn vriend, de Thuiszitter, en hij begon aan den eerste van een dozijn oesters, je weet misschien dat niets zoo zeldzaam is als menschelijke trouw. Je vindt nog eerder zoo maar in de Leidschestraat een pakketje radium dan n miligram menschelijke trouw. Neem je zelf: waarom zoek jij mij elke week zoo trouw op? Uit vrienschap? Welnee! Om hier een kopje koffie en een stukje koek te komen halen. Jammer, dat je niet van oesters houdt, spreek me niet tegen, je houdt niet van oesters, het is ook eigenlijk ongezond. Het is alleen maar een slechte gewoonte van me, die ik trouw gebleven ben. Daarom is het", aldus mijn vriend, en hij kneep het citroentje fijn boven de schelpen, daarom is het zoo dom van de menschen om aan trouw te gelooven. En de fout van de politiek is tot nu altijd geweest, dat de menschen nog geloofd hebben in eikaars goeden trouw. Neem dezen oorlog. Zou die ooit uitgebroken zijn, als Engeland geweten had, dat Rusland wist, dat Turkije kon vermoeden dat Frank rijk trouw zou blijven aan Engeland? Nee! En dat kun je nu net zoo vaak omdraaien en er andere landen voor in de plaats stellen, maar vrede zou het geweest zijn. Duitschland heeft Rusland nooit vertrouwd. Maar ze hebben wederzijds vertrouwd op eikaars onbetrouwbaarheid en nu een van beiden het meent, is de ander gedupeerd. Jij, en vele betrouwbare menschen met jou, gelooven aan den trouw van hun medeburgers, hoeveel blijken van ontrouw die burgers of hun geestverwanten in andere landen ook gegeven hebben. Maar leeren jullie het dan nooit? En daarom zal ik je wat zeggen", aldus mijn vriend de Thuiszitter en de laatste oester gleed zijn keelgat binnen, wil je gevaarlijk leven? Vertrouw dan iedereen. En wil je rustig leven? Vertrouw dan niemand meer. Dan is er ook geen kans, dat je verraden wordt. Begin van van daag af iedereen en alles te wantrouwen. En binnen eenige dagen zul je zooveel slechtigheid ontdekt hebben dat je met succes bij de contraspionnage kan gaan of een particulier detective-bureau of een nieuwe politieke partij kunt stichten." Dat is een goed plan", zei ik. Ik ga dadelijk beginnen. Ik vertrouw jou niet. Heb je niet nog zoo'n dozijntje in huis?" Je bent een goede leerling", zei mijn vriend, alleen jammer, dat je er zelf niet op gekomen bent en dat die goede idee weer van mij moest komen!" KLEINE PERIKELEN MET esnige ontsteltenis lazen wij allerlei bijzonderheden omtrent een moord die in Neder land geschied was en omtrent de moeite die men deed dader of daders op te sporen, wat aanvan kelijk niet erg gelukte, omdat een moordenaar pers noch justitie uitnoodigt bij zijn daad. Zoo wees men in den aanvang een onschul dige aan, die behoorlijk gerehabili teerd werd naderhand, wat dan ook wel noodig was, in verband met het kleine ongerief dat men hem veroorzaakt had. En het is met een mensch zóó, dat de op luchting niét voor een moordenaar gehouden te worden, ten minste niet langer, hem spoedig verzoend doet geraken met een maatschap pij die hem schier ernstig de das om gedaan had.... Wat is er toch een eerbied nog voor het menschenleven," zei Gisse, wat ironisch, me dunkt, iedere man van de Royal Oakhad een doodstrijd en een even gruwe lijk moment als die veekoopman, gruwelijker nog wellicht. Want die stapte in met het vooruitzicht vee te keuren en op het moment dat hij de slag met het stuk ijzer ontving, berekende hij misschien nog wat er te verdienen viel. De mannen van de Royal Oak.... en je kunt zooveel mannen op noemen tevens van andere sche pen die voor altijd naar den bodem gegaan zijn, voelden den schok van den torpedo en zonken, mi nuten lang .... De krant zou het formaat krijgen van een Statenbijbel wanneer al die agonie op gelijke wijze beschreven werd..." Er valt met Gisse op die manier niet te redeneeren. Want een moord is iets heel anders. Zoodra men den moordenaar heeft en hij gelieft te bekennen, is het afgeloopen met de schuldvraag, die b.v. bij oorlogen zoek is. Wij zijn nu een kwart eeuw verder en nog altijd heeft men de schuldigen nog niet gevonden aan de slachtpartij van 1914?-18, plus de volgende oorlogen die kwamen en waar men niet zoozeer naar de schuld zocht omdat dit maar kleine moorden waren. Men wees sommige lieden aan en een ander deel van de menschheid wees weer andere lieden aan, men schreef heele bibliotheken vol en terwijl wij weer midden in den volgenden wereldoorlog zitten, is de schuld van de vorige nog niet gansch vast gesteld, althans niet met algemeene stemmen toegewezen. Aldu s sprak ik. Verklaar je daarmede die ko lommen met sappige détails, die wij allemaal lezen en gaarne lezen, hoewel wij er niet voor uit durven komen? Dat alles vanwege n veekoopman?" ,Je vergeet," zei ik, dat alles in deze wereld een plaats heeft, waarbij ik eenige millioenen ongewenschte vreemdelingen uitsluit. Een korporaal beveelt en men kan hem eventueel bevelen te dooden. Een veekoopman koopt en ver koopt vee. Zoodra echter een korporaal zonder bevel een vee koopman behandelt op de wijze zooals deze het vee wederom be handelt, heeft er een ontoelaatbare verschuiving van waarden plaats en de maatschappij is ontwricht. Of doet alsof. Al die andere dingen die je er bij haalt, zijn min of meer natuurlijk, ik bedoel.. .." Je bedoelt wat?" Hm!" zei ik. En zette de radio aan. J. VAN HOORN PAG. 18 DE GROENE No. 3158