Historisch Archief 1877-1940
Losse notities uit mijn
Amerikaansch dagboek
t*
;
Mr. E. Elias
OER groote Greyhound autobus
F * breed, gemakkelijk en snel
zijn we dwars door de Vereenigde
Staten gegaan. .Ge kunt dat in vijf
dagen doen, doch wij namen er tien
mér voor. Van New York naar San
Francisco, is even ver als van New York
naar Amsterdam; of: van Amsterdam
tot diep in Siberië. Maar wij zeggen
Als je nu toch eenmaal in New-York
bent, moet je natuurlijk ook even naar
San Francisco". En als we weer
thuis zijn zullen we zeggen: Nu we
tóch in den Haag zijn, moeten We
toch ook even naar Moskou." Zoo
gaan we de vroegere proporties uit het
oog verliezen en gaan we ook die
Amerikanen begrijpen, die in een paar
maanden Europa doen".
In ieder geval ligt New-York nu
ver achter ons. En ik heb thans de
gelegenheid twee dingen goed te be
grijpen: New-York is Amerika niet.
Het is de minst Amerikaanschëstad
van de Vereenigde Staten. Zie Denver
aan den voet van de Rocky Mountains;
zie Salt Lake City, dat een beetje
aan Salzburg en een heele boel aan
Mormonen doet denken; zie al die
leelijke, gezellige, witte stadjes en
begrijp hoe gezellig en knus Amerika
is, Zutphen, Tiel en Harlingen zijn
mutatis mutandis overal. New
York is een woedend, grommend
monster dat in zijn heel weinig stille
oogenblikken met weemoed terug
denkt aan lieve grijze oma in de pro
vincie. Oma die aan Heinz het recept
voor haar baked beans heeft gegeven
n aan Libby t recept voor haar
tomatensap. '?Wanneer ge van
New-York naar San Francisco gaat,
ontmoet ge Oma overal. Al die kleine
leelijke, gezellige, witte huisjes, met een
trappetje, een galerijtje en twee raam
pjes met blauwe horren aan iederen
kant 'van de deur zijn oma-huisjes,
die geuren naar appeltaart en koffie.
Er staat een houten kerkje en de
grafsteenen dragen de beste, liefste namen
van het stadje. De bioscoop heet
Plaza of Luxor. En Coca-Cola zingt
er, geel op rood, honderdduizendvoudig
het epos van de gestilde dorst.
Het tweede dat ge leert is: hoe
afschuwelijk New-York is. Een bloem
en een boom zijn in die kokende
steenen ketel wonderen en de eerste
koe die mij, in het heuvelige Virginia,
droomerig en dierbaar aanstaarde,
vertelde mij hoe onmenschelijk ver
van het menschelijke New-York
verwij' d«rd is. New-York is machtig groot.
Ja. New-York is machtig interes
sant.?Zeker.?New-York is
geweldigcultureel. Natuurlijk. Maar wat
is groot, interessant en cultureel zonder
een groen sprietje menschelijkheidP
De cultuur bloeit er op brandend asfalt.
De wetenschap tiert welig uit beton
en ijzer. Het interessante raast rondom
ons op de grauwe vleugelen van
zinlooze haast. Alle cultuur van alle
theaters vanBroadway; alle interessant
heid van alle winkels, alle menschen,
alle kroegen, alle kranten van Fifth
Avenue", Times Square" en de S2Ste
Street West zinkt in het niet wanneer
ge ergens in de Rocky Mountains de
maan ziet stijgen boven de besneeuwde
toppen en de roode rotsen ziet vlammen
in het zilveren licht van den nacht.
Onder mij, in het dal, de lichten van
Denver. Mijn voetstappen knerpen in
de rulle sneeuw. De blauwsparren
staan hoog en zwijgend rond den
kleinen mensch. En ergens gorgelt een
beek over de rotsen.
U krijgt New-York van mij ten
geschenke!
DE verschrikkingen van de Ameri
kaanschëschoonheid zijn de
tankstations en de reclame. Ge moet
hél hoog over de bergkammen komen
en tot een gezellin zeggen dat dit het
schoonste op aarde moet zijn en dat
hier de mensch eerbiedig moet zwijgen,
en er staat een groot bord: DR. PEPPERS
COLA PEPS YOU UP! Ge rijdt uur na
uur door de machtige prairiën van
Wyoming geen mensch en geen
dier en niets dan de diepste verlaten
heid maar om de vijf kilometer
zoo'n roode en gele batterij van
pompen-met-service.
Er zijn geen schoonheidscommissies
en geen welstandsbepalingen in dit
schoone land van de welstand. Daarom
zijn al die duizenden kleine steden
zooleelijk. Zoo verschrikkelijk, gezellig,
knus leelijk. Toch blijft de natuur
machtiger dan de mensch. Toch kan
de cigaret die de beste voor Uw ge
zondheid is en de limonade'die van
een grijsaard een wilden knaap maakt
en de chocolade-reep die U energie
geeft, de majestueuze heerlijkheid van
dit land niet verlagen tot decor voor
reclameborden en tank-stations.
NEVADA is Amerika's stoute staat.
Er wordt daar gegokt tegen de
klippen op. In elke kleine
sandwichen koffie-shop langs den weg kunt
ge in de slot-machine uw middagmaal
of uw nachtlogies vergooien. Een
nickel, een dime of een quarter in den
gleuf, een zwaai aan den zwengel:
ge kunt uw geldstukje drie, of vijf,
of tien maal terugkrijgen. Ik zag een
gelukkige veeboer die de jackpot
zwengelde: alle muntstukken die de
machine had ingeslikt, werden romme
lend en ratelend uitgespuwd in den
nikkelen bak: de man met de
Cowboyhoed en de kleurige ruitenjas graaide
met volle handen in het zilver en ging
behoedzaam tellen: driehonderd-twaalf
dimes ruim twee-en-dertig dollar.
Hij lachte van plezier. De chauffeur
zei iets van den duivel en de grootste
hoop. De man met de jackpot en de
cowboy-hoed is een van de grootste
cattle-menschen van Nevada. Een
inkomen van "80.000 dollar per jaar"
zei de chauffeur En altijd gelukkig
in het spel. ledere maand gaat hij in
Reno grof spelen". Zoo'n slotmachine
is kinderspel. Jawel, er worden in die
zwengeldingen door vele, vele kleintjes,
vermogens vergokt. En in iedere kroeg
ratelt de roulette. Stout Staatje, Nevada.
Reno is het stoutste stadje in den
stoutsten staat. Twintig-duizend in
woners. Huis aan huis kroeg,
stripteasing, baccarat, roulette, ondeugend
heid. Rijdt er ver na middernacht binnen
uit de duisternis van de geweldige
prairiën en verbaast u over al dat
licht in al die kleuren,
aan-en-uitknipperend aan de gevels der holen.
En dwars over de breedte der vier
straten het gemeentelijke slagwoord:
RENO, BIGGEST LITTLE CITY IN THE
WORLD" Tien, of twintig, of veertig
speelzalen als stallen. Met een publiek
van desperado's, Cowboys, veeboeren
en wanhopige meneeren en mevrouwen.
Het witte balletje huppelt dag en nacht.
Hooge stapels fiches en dollars.
Ik zette een dime op 29. 't Was 29!
Ik had mijn nachtlogies voor $ 3.50
eerlijk verdiend. En zag bij het .weg
gaan de breedgehoede
boer-van-dejackpot met een briefje van duizend
dollar zwaaien. Stout stadje, dat Reno.
Midden in de sereniteit van de vlakten
en de bergketenen tusschen Salt Lake
City en Sacramento, de opgewonden
heid van gore danslokalen, gore speel
zalen, gore cabarets en de grootste
echtscheidingsgevallen-op-'n-holletjein
n biggest little city of the world.
DE KE1IRCOLLECTIE
A GEELDRUK
Eenigszins pittige en toch zachte chocolade
500 gram ? 1.50 135 gram ? 0.40
250 giam ? 0.75 75 gram ? 0.22
B LILADRUK 50 gram .... ? 0.15
Een heerlijke melkchocolade
500 gram ? 1.50 135 gram .... ? 0.40
250 gram .... ? 0.75 75 gram ? 0.22
C BRUINDRUK
Een milde chocolade en daardoor "oor de
jeugd zeer geschikt.
500 gram ? 1.40 135 gram ? 0.36
250 gram ? 0.70 75 gram ? 0.20
Er zijn ook chocoladeletters met muisjes en
Triplo chocoladeletters.
PINGEPS
%#£ -Mi STHOüA e&n
FA F. SINEMUS
20 LeldschestrMt 22
AMSTERDAM C.
GEKL OVERHEMDEN
NAAR MAAT
VAN Fl. 8. AF
PRIMA COUPE EN AFWERKING
EIGEN ATELIER
Losse nummers van De G r o en e: 20 cent.
Ouder dan 3 maanden: 60 cent. Toezending
uitsluitend na ontvangst van het bedrag.
AUG. UILKEMA
VERLOVINGEN
TROUWRINGEN
Enorme keuze. Alle maten pasklaar.
14-18-22 Kts. Goud. Geciseleerd en
wit Goud. Moderne modellen.
van af fl. 3.9O tot fl. 20.
Graveeren gratis.
39 Reguliersbreestraat
deze week in de uitkijk":
voor de derde week geprolongeerd
een reprise van Ie roman (l'uii tricheur
(Nova-film)
geschreven, gespeeld, geregisseerd door sa c 11 a g uit ry
toegang
boven
18 jaar
PAG. 21 DE GROENE No. 3261