De geheimzinnige dr. Otto Meissnér De carrière van den man die het klaarspeelde, secretaris te zijn van Ebert, Hindenburg en Hitler TELKENS, wanneer er een voorname gast, graaf Ciano, graaf Csaky, of.... kameraad Molotow in de Duitsche hoofdstad aankomt, kunt ge in het bericht van het D.N.B, lezen: Na de verwel koming door Von Ribbentrop, werd de voorname gast, namens den Führer, door den Rijksminister, Dr. Otto Meissnér, begroet." Otto Meissnér! Een van de raadselachtigste en belangwekkendste figuren van het Derde Rijk! Een van de meest authentieke avonturiers van het Duitschland van na den oorlog ! Een van die zeld zame Elzassers, di$ na de overheersching van 1871 1917 volkomen verduitscht is, en die, om zijn aanhankelijkheid aan zijn vaderland te bewijzen, geen gelegenheid zal overslaan dit te toonen; chauvinistischer, Pruisisch-gezinder dan de meest Pruisische Pruis! Veroveraar in het Polen van 1915?1918, onder zoeker van de mogelijkheid van een onafhankelijke Oekraïne, vazal van het Rijk, sociaal-democraat in 1919?1920, volgeling van Hindenburg van 1925 af, intrigant van 1931. af, met Von Papen, Von Schleicher en Oscar von Hindenburg, tot het aan de macht brengen van Hitler, nazi sinds 1933, voor stander van het uitbreiden van Duitschlands macht naar het Oosten.... en in 1939 begroet hij den Sowjetgezant te Berlijn, earste minister van een bevriende" mogendheid, onderwijl het vuurtje van een antisowjet beweging in de Oekraïne aanstokend.... is hij niet een levend voorbeeld van de politiek van Duitschland van de laatste jaren? MEISSNÉR werd op 13 Maart 1880 te Bischwiller, in den Elzas, geboren. Hij studeerde aan de universiteit te Straatsburg, en behoorde tot de anti-Fransche, Pan-Germanistische vereeniging Germania". Hij wordt te werk gesteld bij de administratie in zijn geboorteland, eerst als referen daris, later als regeeringsraad". Bij het uitbreken van den grooten oorlog bekleedt hij een hooge plaats bij de spoorwegen van Elzas-Lotharingen. Spoedig zien wij hem als officier in Ludendorff's leger in Rusland. De intieme raadsman van Ludendorff, de beroemde avonturier Parvus, die den Duitschen generaal het aanlokkelijke beeld van een van het Russische juk bevrijd Polen voorspiegelt (echter onderworpen aan het Reich !) maakt op een goeden dag met een jongen officier kennis. De jonge Elzasser, eerzuchtig, listig, intelligent, vrij van gemoedsbezwaren, bevalt hem. Hij maakt Ludendorff op hem opmerkzaam, die juist op dat oogenblik officieren noodig héft, die energiek zijn, maar die tegelijkertijd, als het noodig is, de gevoelens van de bevolking kunnen bewerken. Spoedig laat Ludendorff Parvus' protégéniet uit het oog. Gedurende drie jaren zal hij profiteeren van de 'gaven van den jongen diplomaat, die even handig als onvervaard is. Na den val van den Keizer gaat Parvus, die steeds in troebel water weet te visschen, naar Berlijn, en neemt Meissnér mee. Ik zal veel voor je kunnen doen," zegt hij tot zijn beschermeling, onder voorwaarde dat je je onmiddellijk laat inschrijven als lid van de sociaaldemocratische partij, liever vandaag dan morgen t" Meissnér aarzelt. Als patriot en goed katholiek kan hij niet zoo dadelijk tot dien stap overgaan. Parvus overtuigt hem. Het gaat om je carrière ! Nu of nooit!" Zijn carrière gaat Meissnér boven principes en geloof. Kameraad" Meissnér, specialist in Russi sche zaken, voortgeholpen door Parvus, wordt in audiëntie ontvangen door Rijkspresident Ebert, die hem benoemd tot gevolmachtigd gezant in de Oekraïne. Voor de naïve, eerlijke ex-zadelmaker Ebert, komt her er op aan, het terrein te verkennen voor een toekomstige economische samenwerking tusschen zijn land en de rijke Oekraïne, den Machiavellistischen Meissnér is het er om te doen, een militair, germaansch-russisch verbond tot stand te brengen tegen de Westelijke mogendheden die den Duitschen invloed in Rusland in den weg staan. Zijn eerste opdracht is een volledig succes. Even als drie jaar eerder is hij de ziel van alle intrigues, twisten en conflicten tusschen de verschillende nationaliteiten, en tusschen de Sowjets en de Poolsche autoriteiten. Parvus hoort te Berlijn van het succes van zijn leerling. Als in April 1919 de vredesonderhandelingen tusschen Duitschland en de Geallieerden steeds stroever en moeilijker blijken te verloopen, denkt hij aan Meissnér, en roept hem naar Berlijn, waar hij Geheim-rat" aan het ministerie van Buitenlandsche Zaken wordt. Hij wordt toegevoegd aan president Ebert, van wien hij weldra een der meest vertrouwde raadslieden is. De ex-zadelmaker is een vurig aanhanger van de gedachte eener FranschDuitsche toenadering, en van een, tenminste ge deeltelijke, naleving van de verdragen. Meissnér houdt niet van Frankrijk, hij is de ziel van het lijdelijk verzet, en van de niet-betaling der reparatie gelden. Zijn invloed is in alle beslissingen van Ebert merkbaar, tegelijkertijd intrigeert hij tegen den president, en ontziet zich niet, hem belachelijk te maken om zijn afkomst en burgerlijke manieren. NA Ebert's dood erft" Hindenburg den Elzasser, Sedert 1925 bekleedt deze permanent de post van ondersecretaris van Staat, toegevoegd aan den Rijkspresident. Sommigen zijn naïef genoeg om te gelooven, dat de slimme sociaal-democraat" het den bejaarden maarschalk moeilijk zal maken; zij kennen den streber niet, die Meissnér is. Zijn eerste daad is, als partijlid te bedanken: voortaan vaart hij in het schuitje van de anti-republikeinen ! Spoe dig is hij de vertrouwensman van den maarschalk, Welk een onbedoelde charme hebben deze stichte lijke liedjes voor kinderen. En hoe onkinderlijk, hoe groote-menschen-achtig zijn ze! Te denken dat de goede Van Alphen zig verzekerd" hield dat alle deze stukjens voor kinderen, boven de vijf en beneden de tien jaren, bruikbaar zijn." Gelijk bij voorbeeld: Die perzik gaf mijn vader mij, Om dat ik vlijtig leer. Nu eet ik vergenoegd en blij. Die perzik smaakt naar meer. De vrolijkheid past aan de jeugd Die leerzaam zig betoont. De naarstigheid, die kindervreugd. Wordt altoos wel beloond. Het vijfjarig zoontje van Van Alphen heeft dit verstaan". Arm kind! ? EEN nieuwe Huizinga"! Het zal wel komen door de onvergankelijke herinneringen aan het Herfsttij" dat ik met een bijzondere gretig heid naar de nieuwe publicaties van den Leidschen hoogleeraar pleeg te grijpen. Neutraliteit en Vrijheid, Waarheid en Beschaving, dat zijn de hooge woorden die op de kaft van het pas-uitgegeven boekske prijken, dat een omwerking en uitbreiding is van een Avro-redevoering. Ik geloof dat de inhoud alleen maar gewaardeerd zal worden door allen die het volledig met Huizinga eens zijn. Indien men", schrijft hij hier ergens, de stem ming der verschillende volken op dit oogenblik kon peilen, zou, dunkt het mij, als algemeene grondtoon die van een dijpe droefheid gevonden worden. Droefheid om den val van een zoo rijke en schoone beschaving, als wij nog mee beleefd hebben." Waarom dit aangehaald wordt? Omdat het symbolisch lijkt te zijn voor den typisch patricischen inslag van Huizinga. Want, in gemoede, heeft de groote massa der bevolking ooit de rijke en schoone beschaving" beleefd? En zoo is het geheele boekje: welwillend, aristo cratisch en wars van alle strijdbaarheid. Het zal maar heel weinigen werkelijk iets geven, en men zou dan ook de vraag kunnen opwerpen waarom het eigenlijk gedrukt had moeten worden, ware het niet dat de beantwoording terstond gegeven werd door passages als: Van het oogenblik af dat Europa zkh in natiën groepeerde, is er nationalisme geweest, en waar natio nalisme is, is hypernationalisme. Als een sluipende ziekte is het in den loop der negentiende eeuw op den bodem van een gezond patriotisme, uitgegroeid tot de pest, of beter de melaatschheid van onzen tijd. Het leeft van alle hoofdzonden te zamen, en het is bovenal zoo dom, zoo oneindig dom. Woorden die voorin alle geschiedboekjes over de geheele wereld afgedrukt dienen te worden ! KANTEKLEER Meissnér f rechts) in gesprek met dr. Dietrich.de rijksperschef en nog meer van diens zoon, kolonel von Hinden burg. Iedereen weet, dat gedurende de regeering van den overwinnaar van Tannenberg het deze twee mannen waren, die de touwtjes in handen hielden. Hij staat op zeer goeden voet met den rechtervleugel van het katholieke Centrum, met Brüning en Von Papen, stichters van Der Ring" en van de be roemde Herrenclub". Lange jaren blijft hij de be schermer van Brüning, tot er een plotselinge ver koeling ontstaat wanneer deze zich een aanhanger van een francophile politiek toont. Iedereen kent de eigenaardige rol, die Von Papen, Oscar van Hindenburg en Otto Meissnér gespeeld hebben gedurende den strijd om de macht van de nazi's in 1933. Als belooning wordt de eerste vicekanselier, de tweede krijgt rijke bezittingen in OostPruisen, terwijl de vroegere sociaal-democraat, de trouwe" Meissnér door Hitler gehandhaafd wordt als secretaris-generaal. Als zoodanig is hij een van de aanleggers van een verzoening met Polen, (ten uitvoer gebracht door de overeenkomst van Hitler met Pilsudski in 1934, met het oog op een eventueele kruistocht tegen Rusland. Benoemd tot Minister van Staat in 1938 neemt hij zijn oude plannen van 1915?'19, omtrent een verdeeling van de Oekraïne weer op, welke plannen door Von Ribbentrop in 1939 aan kolonel Beek worden voor gelegd. Na de weigering van den laatsteri was het Meissnér, die, met opzijzetting van zijn ideeën van de laatste twintig jaar, Hitler aanraadt zijn ouden vriend Von Papen, die te Ankara in ongenade leeft, op te dragen onderhandelingen met de Sowjets te openen. Men kent het verloop van deze geheime onderhandelingen, die tot resultaat het RussischDuitsch bondgenootschap hadden. Na dit succes" laat Meissnér, die evenals Von Ribbentrop de om zwaai van anti-Sowjet kampioen tot enthousiast voorstander van de Duitsch-Russische vriendschap gemaakt heeft, niet na zijn meester te brengen tot het voortzetten van den eens betreden weg. Niet, dat hij ooit maar een moment gelooft in de duur zaamheid en oprechtheid van het verbond met de Sowjets, maar uitsluitend om z^ch van de U.S.R.R. te bedienen tot de oorlog het gewenschte einde be reikt zal hebben, om zich dan met alle krachten te keeren tegen den vriend en bondgenoot" van vandaag. Heeft Hitler niet door bemiddeling van dienzelfden Von Papen, concrete voorstellen aan Turkije gedaan, om, na de uiteenvalling van de U.S.R.R." belangrijke gebiedsdeelen van Russisch Turkestan aan Turkije af te staan, wanneer dit zijn verdragen met Londen en Parijs zou willen verloochenen? Reeds heeft £talin Hitler schaakmat gezet door hem den weg naar het Oosten te versperren. Hitler zal wraak pogen te nemen, dank zij den goeden raad van het trio Von Ribbentrop-Von PapenMeissner. Wie het laatst lacht, lacht het best. Wie zullen het tenslotte zijn, die het laatst lachen? Dat moeten wij afwachten. LUCIEN ' PAG. 7 DE GROENE No. 32»