Historisch Archief 1877-1940
KANTTEEKENINGEN
Vredesgeruchten
Ze konden wel niet uitblijven, de Vredesgeruchten,
in den Kersttijd die alweer achter ons ligt. Ook in
den Wereldoorlog immers hebben de strijdende
partijen vooral in de Kerstdagen over vrede gemedi
teerd. Het is toen daarbij gebleven. En zoo was het
ook nu. Noch van de zijde der Geallieerden, noch
van die van Duitschland is eenig concreet
vredesvoorstel uitgegaan. De wederzijdsche opperbevel
hebbers hebben zich beperkt tot de gebruikelijke
aanmoediging tot de wederzijdsche legers, die
echter vooralsnog niet tot een vergrooting van de
activiteit aan de fronten heeft geleid.
Echter: van neutrale zijde is ditmaal meer over
de vrede beweerd. Het Vaticaan heeft weer van zich
doen spreken. De Paus die eerst reeds opmerkelijke
toenaderingspogingen tot het Italiaansch Kon.
Keiz. Hof had gedaan, heeft Zondagmorgen de
leden van het college van kardinalen en de in
Rome aanwezige prelaten ontvangen, en in een uit
voerige redevoering zijn opinie over het
oorlogsen vredes-vraagstuk uiteengezet. Zijn redevoering
had, behoudens de afkeuring van het geweld, ook
door Mussolini gehouden kunnen worden. Zoozeer
stemde zij op de voornaamste punten overeen met
de Italiaansche visie op de huidigs wereld. Ook dat
de Pauselijke Kerstboodschap zich fel tegen het
communisme keerde, ligt in de lijn der huidige
Italiaansche politiek, die immers bevreesd is dat
Stalin den invloed van Mussolini op den Balkan
zal schaden. Geen wonder dan ook dat tusschen
Italiëen het Vaticaan een soort politiek accoord
tot stand schijnt te komen. Oude tegenstanders
verzoenen zich !
Het is overigens niet de eerste keer dat het
Vaticaan opvattingen tot uitdrukking brengt ,die
met de officieele Italiaansche overeenstemmen.
Toen Italiëden roofmoord op Abessyniëpleegde,
heeft de toenmalige Paus in alle talen gezwegen.
Tegen de nauwelijks verheelde Italiaansche inmen
ging in Spanje, heeft het Vaticaan nimmer een
woord van protest doen hooren: trouwens, waar
om zou het opelijk protesteeren tegen de reactio
naire, halffeodale Spaansche hoogere geestelijkheid
die aan Franco haar belangen had toevertrouwd?
Toen Mussolini op Goeden Vrijdag zijn vloot Tirana
liet bomdardeeren geen woord van het Vaticaan.
En nu opeens de roep om vrede en de aanklacht
tegen het communisme , het bezoek bij den Koning
van Albanië, Keizer van Abessyn'ë.... Dat is geen
beginselvaste democratische staatkunde die, koste
wat het kost, eigen principes hoog houdt. Zulks
wil niet zeggen dat de democratie zich niet onder
bepaalde omstandigheden met de Katholieke Kerk
blijft
óók onder de thans
heerschende omstandigheden haar
prima kwaliteiten en modetien
handhaven. - Haar bekende
Wollen Blouses, Slipovers,
Train ingpakken
Sportkïeeding, enz.
blijven zooats zij waren.
Vastgestelde verkoopsprijzen
kan verbinden, dat spreekt vanzelf. Maar dat is
dan ook alles. Een principieel bondgenootschap
is trouwens ook voor de andere partij onaanvaard
baar.
Roosevelt prepareert zich
Ook in ander opzicht werd de aandacht weer op
het Vaticaan gericht. Roosevelt namelijk, besloot
een persoonlijk vertegenwoordiger bij den Paus te
benoemen, waarm;e een contact hersteld werd dat
jarenlang niet heeft bestaan.
Dit besluit is in de eerste plaats interessant
omdat het aantoont dat van Italiëuit nog steeds
vele verbindingslijnen naar Amerika loopen. Sinds
Abessyniëis de band tusschen Rome en Washington
weer veel sterker geworden. Echter: er zit aan
Roosevelt's besluit meer vast, en dat meer" is,
zien wij het goed, van binnenlandsch-politieken
aard. De verkiezingen voor het presidentschap zijn
in zicht. November 1940 zal Roosevelt's opvolger
gekozen worden. Zal hij het zijn? Men weet het
niet. Hij heeft zelf nog niet duidelijk verklaard of
hij zich, in strijd met de op Washington teruggaande
traditie, voor de derde maal candidaat zal stellen.
Hoe ook: hij zal in elk geval pogen, een hem wel
gevallig opvolger te krijgen. In dat verband kan
het niet verbazen dat hij zijn eigen populariteit
nog tracht te vergrooten. Het herstel van de be
trekkingen met het Vaticaan zal op de Katholieken
in de Vereenigde Staten een gunstigen indruk
maken.
Tegelijk echter vergeet Roosevelt de andere
bevolkingsgroepen niet. Hij heeft nu medegedeeld
dat hij op gezette tijden de wereld situatie zal be
spreken met de leiders der Joodsche en
Protestantsche geloofsgemeenschappen in de Vereenigde
Staten. Deze verkiezingsreclame zal wel niet de
laatste zijn waarvan ons van over den Oceaan
melding wordt gemaakt. Het zal een bewogen
strijd worden !
Spoorweg-ongelukken in Duitschland
Twee enorme spoorwegrampen, vlak voor de
Kerstdagen, hebben nogmaals aangetoond in welk
een slechten toestand zich momenteel het Duitsche
spoorwegnet bevindt. De uitbreiding van dat net
heeft niet gelijken tred gehouden met de groote
uitbreiding van het economisch leven in de laatste
jaren. Gevolg: buitensporig gebruik van het mate
riaal, langzame achteruitgang van de veiligheid.
Deze twee rampen hebben bewezen waartoe dat
leidt.
Intusschen zijn in Duitschland reeds zekere
maatregelen genomen. Een leening van een half
milliard Mk. wordt geplaatst (en is door de markt
goed opgenomen) die de Spoorwegen in staat moet
stellen, tot de noodzakelijke aanschaffing van
nieuw materieel over te gaan. Het zal echter nog
wel eenigen tijd duren voor dat nieuwe materiaal
er is.
En dan: ook nu nog breiden de eischen die da
oorlog stelt, zich gedurig uit. Het transport naar
den Balkan moet dringend verbeterd worden. De
verbindings-lijnen met de Sowjet-Unie zijn hoogst
Restaurant DORRIUS
N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam
PLATS DU JOUR EN A LA CARTE
onvoldoende. Voor nieuwe rails, nieuwe
personenwagons, nieuwe vrachtwagons, nieuw personeel
etc. etc. te moeten zorgen bij de huidige schaarschte
aan grondstoffen en arbeidskrachten neen, de
leiding van de Rijksspoorwegen is niet te benijden!
De strijd in Finland
De Finnen hebben in de Kerstdagen geen respijt
gekregen. De Russen hebben integendeel op som
mige punten met verdubbelde kracht aangevallen.
Wiborg is hevig gebomdardeerd. Met dat al hebben
de Russen echter nog geen beslissende voordeelen
weten te bereiken. In het Noorden leden zij een
zwaren nederlaag, in het centrum schieten zij
weinig op, in het Zuiden verbloeden duizenden
Sow et-soldaten voor de Mannerheim-linie. De
Finnen verdedigen zich taai en krachtig. Zweedsche
vrijwilligers komen hun thans ook te hulp.
Of de leiding van het Roode Leger bij het ingaan
van den winter den strijd sterk zal uitbreiden, is
onzeker. Het zal trouwens bij de slechte spoorweg
verbindingen niet eenvoudig zijn,
millioenenoffensieven vol te houden. De geheele aanval is
wel heel slordig voorbereid. De staf van het Roode
Leger heeft geen bewijs van groote kundigheid
afgelegd, en het officieele verweer dat de Fransche
en Engelsche legers voor den Westwall ook niet
opschieten, is niet steekhoudend: zij bevinden zich
tegenover een volwaardigen tegenstander.
Het lijkt daarom op het oogenblik niet twijfel
achtig dat de Finnen het nog geruimen tijd zullen
uithouden. Steun is echter dringend gewenscht.
Ten gunste van de Finsch-Nederlandsche
Vereeniging kan men ten bate van het Finsche Roode
Kruis geld storten op de Rotterdamsche
Bankvereeniging (Postgiro: 3016).
Een aanbevelenswaardige inzameling !
Was
i
NEEM
DE GROENE pst
uitverkocht toen
u er naar vroeg ?
iiiaiii
i
inii
EEN GOEDE RAAD
[ EEN ABONNEMENT!
UIT DE GROENE GRABBELTON
HET Ganzenbord schijnt weer in de mode te
komen ! Mochten wij vorige week een
anarchistisch-pacifistische bewerking van het aloude
spel verslaan, deze week werden wij gelukkig
gemaakt door een bijgewerkte editie van een onzer
groote verzekerings-maatschappijen. Op tal van
nummers van het tot 100 loopende spel kunnen de
meest ontstellende rampen U treffen. Op no. 8
staat een huis in brand. Begrijpende dat U dit kan
overkomen, begeeft ge u terstond naar no. 36 ten
einde n beurt over te slaan maar in dien
tusschentijd een gecombineerde brand- en inbraak-ver
zekering" af te sluiten. Op no. 29 verdwijnt een
dief met den inhoud van Uw brandkast. Geen nood:
Wie 't laatst lacht, lacht het best, en dat is hij,
die een inbraakverzekering heeft. Krijgt alle schade
vergoed (2 fiches uit de pot)". Op no. 64 wordt Uw
auto aan gruzels gereden; zelf redt ge nauwelijks
het veege lijf. Echter: Een geluk bij een ongeluk.
Krijgt verkeersongeval, maar is verzekerd. Mag
nog eens gooien." Wie tenslotte het hoofdkantoor"
van de desbetreffende maatschappij het eerst
bereikt, heeft de pot gewonnen.
Waar blijft de begrafenis-onderneming die het
Ganzenbord moderniseert P
DE heeren ds. J. Mullemeister, drs. W. H.
Haighton en Emile Buysse, vormende de
redactie van het veertien-daagsch blad Nederland",
een blijkens de beginselverklaring pseudo-fascistisch
orgaan, hebben besloten hun blad te zetten in het
teeken van geestelijke en moreele herbewapening."
De heer Buchman komt stellig de eer toe, den
term geschapen te hebben die zich van alle
twintigste-eeuwsche begrippen het gemakkelijkst leent
tot geestelijke inflatie. Men kan hem, als een post
zegel, overal op plakken.
HET communistische Volkfdagblad heeft Neder
land in de gelegenheid gesteld, kameraad
Stalin" bij zijn zestigsten verjaardag te teliciteeren
door middel van een gelukwensch-advertentie. Wij
hebben de moeite genomen, deze pagina's door te
lezen en hebben geconstateerd dat de communis
tische wijsheid ook kinderkens geopenbaard is.
Althans het negenjarige meisje L. C. stuurde Stalin
als beste wens" ,,dat de hele wereld n
Sowjetland zal wezen en U dan nog leven mag", terwijl
de achtjarige Sientje Hes Stalin, bevrijder der uit
gebuite proletaren" nog vele gelukkige jaren"
wenschte (Goed zoo, vader Hes!).
In deze advertenties speelde de strijd tegen de
Finnen (pardon: de Witten") een groote rol.
Stalin wordt er bevrijder van het Finse volk" in
genoemd, dat hij verloste" van de boze kapita
listen. P.f." (In ernst !). Een zekere P. P. verzocht
hem, er voor te zorgen, dat de imperialisten geen
Fin" raeer roeren kunnen tegen de Sowjet-Unie".
PAG. 6 DE GROENE N0.3K5