LODE: De zee.... MARIANDE: De zee.... LODE: De wind.... -. MARIANDE : De wind.... LODE: Wij beiden. ... l MARIANDE : En niets wat ons bindt. .. . LODE: Niets? MARIANDE: Vanmiddag, toen wij uit het woud >p de open heide traden, dacht ik, Lode, dat ook in nij het licht zou worden. Nu is het duister, de steren zijn weg en de maan. .. . Ook in mij is het luister. .. . ook in mij. .. . LODE: En ik, Maria ade.... ik? MARIANDE: Waarom zwerven wij van stad tot itad, van land tot land ?. .. . Omdat ik niet lief can hebben n plek grond maa~ de gaische aard;, Ie zee en de hemel sa~nen. .. . Waarom wordt het liet licht in mij.als, Lode, ik naar je opkijk? Omdat k niet lief wil hebben n mensch maar allen. .. . LODE: Mariande, laat mij je hand mogen vatten. Te dicht loop je langs de diepten. ... de diepten Ier zee. MARIANDE: Laat mij, Lode, laat mij. ... In de iiepten der zee zal ik het blauw van den hemel /inden.... Laat mij.... Lode, nu los.... laat mij.... LODE: Mariande, ....ach ....een krans van haren drijft om je wasbleek gelaat, bleekblauw als de maan.... Mariande zink diep. .. . stijg hoog.... Ach.... en het is duister als te voren.... 5. Pirandello Personen: LUIGI MARIA LUIGI: Denk je, dat je niet genoeg van me houdt ? MARIA: Het is belachelijk te spreken van genoeg iemand houden". Wat betekent genoeg? LUIGI: Genoeg wil zeggen Maria, dat de verschil lende aspecten van de realiteit, die ik voor jou be iteken, voldoende moeten zij n om een ondefiniëarbaar ; gevoel van liefde voor mij te veroorzaken. MARIA: Je verschuift de moeilijkheid; ik vraag je naar den inhoud van het begrip genoeg" en je i antwoordt met het woord voldoende". Kijk eens jLuigi, ik heb voor veel mensen in mijn leven liefde gevoeld; het feit nu, dat je je liefde zo vaak kunt : wegschenken als je dat wilt maar tegelijkertijd zelf blijft bestaan, bewijst de onaantastbaarheid van den persoon. Kun jer me volgen? i LUIGI: Volkomen. ? MARIA: Goed, dan ga ik verder. Een huwelijk nu, dat jij en ik goed noemen moet onverbiddelijk leiden tot het opgaan in elkaar en dus het verloren i gaan van ons beider persoonlijkheid. 1 . LUIGI: En Pedro? ,' MARIA: Van Pedro houd ik niet, of liever, om op het uitgangspunt terug te komen, niet genoeg. Met hem kan ik dus trouwen omdat ik naast hem als realiteit zal kunnen blijven bestaan, hoewel ik toegeef dat persoonlijkheid de som is van betrekkelijkheden, die wisselen met de gezichtshoek fanwaar uit je iemand beschouwt. En daarom ga ik nu.... naar Pedro. Adieu, Luigi. (af) LUIGI: (alleen) Vreemd; van mij houdt ze en ga i trouwt niet met me. Van Pedro houdt ze niet en met hem trouwt ze wel. Hij heeft veel voor op mij, ik heb veel voor op hem. .. . Wat is de waarheid ? (zijn gezicht verstart tot een vraagteken, alleen nog beschenen door het uitroepteken van een felle spitse lichtbundel) i W. PH. Pos LITTHAUER ? MAGENBITTER Losse notities uit mijn Amerikaansch Dagboek Mr. E. Elias OF het waar is weet ik niet, en of dit in Nederland gepubliceerd is weet ik evenmin: maar hier heeft in de bladen gestaan dat Lloyd George zou hebben gezegd: Misschien is het inderdaad waar dat Chamberlain de bomaanslag te München heeft be raamd: de ontploffing was vijftien minuten te laat." Andere (onvertaalbare) uitingen v£n Amerikaansche humor: Mae West (filmster): Marriage is a great institution, but I'm not ready for an institution, yet." Life (weekblad): The President should open his radio talks with: Fellow Deficitizens l" Life (weekblad): Social tact is making your company feel at home, even though you wish they were". Op een verkeersbord in Texas: This is God's Country, don't drive like heil." WalterWinchell(journalist): Waar om maken ze zooveel gaten in Zwitsersche kaas, terwijl juist de Limburgsche ventilatie noodig heeft?" En ten slotte: bij alle Amerikaansche ziekenhuizen vindt men het verkeers bord: Langzaam rijden. Hospitaal". Een dorp in Pennsylvanie heeft aan den ingang een bord: Langzaam rijden. Geen hospitaal." LOCAAL patriottisme is voor de Amerikaansche steden even ken merkend als de andere superlatieven voor de algemeene Amerikaansche mentaliteit. Daarom hebben alle Ame rikaansche steden het reusachtige Nieuw-York incluis iets provinciaalsch en kleinsteedsch in het wezen lijkste harer mentaliteit. Het locaalpatriotisme van San Francisco uit zich onder andere in drie algemeene ge voeligheden:!, ge moogt nooit Frisco" zeggen. 2. Ge moogt nooit over de aardbeving spreken, maar steeds van den brand". 3. Van Los Angeles is niets goeds te zeggen. Voorbeeld van San Franciscaansch superlativisme: tegenover mijn huis is een nmans - nstoels schoenpoetserij waarop met groote letters prijkt: the best shoeshine in the world". En daarnaast een even be scheiden, soortgelijke inrichting waar op staat: the best shoeshine in San Francisco." Het locaal-patriottisme van NewYork zegt: New-York is de eenige stad in de Vereenigde Staten; de rest is provincie." Ik ken Chicago en Los Angeles niet, maar wat San Francisco (750.000 inwoners, met de voorstad Oakland: mér dan een millioen) betreft, is het wel waar. San Francisco is een echte provinciestad. Het tooneel en nachtclub-leven is niet te verge lijken met New-York, wél met Zutphen. Alleen het muziekleven is bloeiend. Pierre Monteux is de groote man. De opera is welbekend. La Flagstad de diva. Doch het opera seizoen duurt slechts zes weken. WAT New-York op tooneelgebied te zUn geeft, is wonderbaarlijk van hoeveelheid en hoedanigheid. Het nieuwste en eerlijkste succes is The Time of Your Life door den AmericoArmeen William Saroyan. Het speelt in een havenkroeg op het San Franciscaansche Embarcadero. Saroyan is 31 jaar; schreef dit stuk in zes dagen. Hij heeft zich vorig jaar een maand opgesloten in het huis van zijn moeder en kwam er uit met 2 tooneelstukken en 63 short-stories. Vóór de première van zijn eerste stuk seinde hij aan Bruce Atkinson, den tooneelcriticus van de N.Y.Times: Gefeliciteerd ! mijn stuk is prachtig." Na de voorstelling seinde Atkinson aan Saroyan: Gefeliciteerd! Uw stuk is prachtig !" Verdere successen: Ladies and Gentlemen" (niet het stuk, doch de vertolking door Helen Hayes); Life with Father", biografie van wijlen Clarence Day's familieleven; The Man who Came to Dinner"; Margin for Error" het anti Duitsche stuk van Clare Booth (echtgenoote van Henri Luce, stichter en hoofdredacteur van Time", Life" en Fortune") en Paul Muni in Key Largo. Verder het permanente succes van Little Foxes (uw: Roofvogels) met Tallulah Bankhead als Fie Carelsen; Tobacco Road (6z jaar) en Abe Lincoln in Illinois." En daarbij een groot aantal musicalplays, operettes en revues. CHICAGO maakt melding van een wonderlijk verschijnsel. Daar speelt John Barrymore ,,My dear Children". Het stuk moet minder dan middelmatig zijn en Barrymore speelt het vrijwel als n-maris-stuk. Hij kent zijn rol slecht en maakt er de meest dwaze improvisaties bij. Het Cor Ruys'iaansche: waarom lacht u eigen lijk?" midden in een zin, tegen een dame op de eerste rij, is schering en inslag. Toen onlangs buiten den schouwburg een sirene van een politie auto gilde, zei hij: Chut, daar is mijn vrouw." Kortom: een vertooning met iederen dag nieuwe verrassingen vol gens de grillen en het humeur van den vertolker. Het min of meer tragische is dat John Barrymore gold als de grootste Hamlet van het Westelijk halfrond. Het minder tragische: tot nu toe bedraagt Barrymore's nettorecette: 305.699.60. Andere successen in Chicago: drie weken No Time for Comedy" met Katharine Cornell (netto recette, om Cees Laseur een klein beetje jaloersch te maken: 871.738); twee weken Maurice Evans in Hamlet en Edward Everett Horton, de filmgrapjas, in Benn Levy's Springtime for Henry". DE Amerikaansche film is zoo dood als een pier. Zoo apodic tisch als het hier staat, zoo dood is Hollywood. Enkele oplevingen daargelaten(?DarkVictory", Golden Boy'1 ,,Mr. Smith goes to Washington") lijkt het afgeloopen. The rest is silence. Zelfs Garbo's Ninotchka", een ge zellige comedie, maar meer vooral niet. Powell en Loy's derde Thin Man mét de hond Asta en een baby is bijzonder aardig. Maar de groote daad, de openbaring, de vervoering zijn eruit. In New-York waren, terecht, de grootste successen voor Frankrijk (?ftuaides Brumes; ,,Le dernier jour" Giono's Oogst") Bij alle achteruitgang of stilstand naar den geest heeft de Amerikaansche filmindustrie naar buiten en naar binnen met vijanden te kampen: een groot deel van Europa is afgesloten en er zijn ernstige stakingen in de studio's onder leidingvan den weledelgeboren heer William Bioff, ex-onderwereldfiguur en volgens den journalist Westbrook Pegier, gezaghebbend Columnist van de Scripps-Howard-bladen: exsouteneur en ex-bordeelhouder. De weledelgeboren heer William Bioff is de leider van zijn Union en woont in een prettige villa. CARL Sandburg heeft zijn biografie van Abraham Lincoln The War Years" voltooid. Volgens de eerste kritieken is het een imposant, grootsch en schitterend werk. Het bestaat uit vier deelen. Amerikaansche cijferziekte heeft uitgerekend dat het onge veer 1.175.000 woorden bevat (De volledige Shakespeare: 1.025.000). Uit de enorme Amerikaansche documen taire litteratuur moge ik u twee andere biografiën aanbevelen: Henry Seidel Canby's Thoreau" en Thomas Rourke's Man of Glory: Simon Bolivar". NOG n grapje van William alias B.ll Saroyan, den tooneelschrijver dien ik u reeds boven noemde. Heel bsscheiden is deze heer niet, getuige dit verhaal. Teruggekeerd van New York en ondervraagd door een journa list, verzekerde hij dat er slechts twee goede tooneelstukken op Broadway zijn: Clarence Day's Life with Father" en Saroyans The time of your life". Den volgenden dag kreeg hij een telegram van Clarence Day: Why Life with Father?" Holland op z'n malst Voor officiersvrouwen is het grappig om een clip of broche te bezitten, die het regimentswapen van haar man voorstelt. (Haagsche Post) Ter plaatse van een der stellingen: commandant is ecu sergeant, in de ,,burgermaatschappij" is hij aannemer. Hij heeft verstand van graven, stutten, schuilplaatsen en bouwen. Hij graaft eenige dagen en krijgt bezoek van een meerdere, die hem begroet met: Wat doe je?" De sergeant: Een steunpunt bouwen, zooals U ziet." De meerdere: Daar deugt geen bl. .. . van." De sergeant: Toch is het volgens de teckening, kapitein." De kapitein: Laat zien dat ding." Kapitein: Daar deugt ook geen bl. .. . van, morgen krijg je een andere." Dca voigenden dag komt er werkelijk een andere teekcning. Het werk van twee dagen met twintig man moet dicht gegooid en opnieuw begonnen worden. De sergeant werkt weer twee dagen met de nieuwe teekening, en krijgt daarna bezoek van den meerdere van den kapitein. Deze vergelijkt het werk met de teekening: Daar deugt geen bl. .. . van, de latrine zit aan den verkeerden kant." De sergeant: ,,U hebt gelijk, op de teekening staat de latrine West van onze stelling, maar daar heb ik geen plaats. Bovendien moeten \ve er rekening mee houden, dat in ons land de wind meestal uit Westelijke richting komt. ...".De majoor: De order is: West." (Relaas van een gemobiliseerde in ,, Volks ontwikkeling", Orgaan van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen). Stelt U zich eens voor: Prins Bernard in smoking met vetleeren schoenen. Een robuste polder werker met lakschoenen. Belachelijk! ! Niet waar?? Kunt U dan begrijpen dat er duizenden menschen zijn die hun schoenen in knellende monsters laten herscheppen?.. (Uit een folder van een schoenmakerij ie Naarden). ' Zij die een of meer voortanden missen, dienen nauwkeurig te onderzoeken (door een spiegel voor den mond te houden onder het spreken) of onder het praten ook druppeltjes speeksel ontsnappen. (Amy Groskamp-ten Have in ,,Hoe hoort het eigenlijk?", 1939. Voor de beste inzending TOOT deze rubriek stelt ,,De Groene" elke week een bedrag van f 2.50 bescliikbaar. Ook niet-abonné's mogen mededingen. I>c knipsels moeten afkomstig zijn uit een in Nederland verschijnend dag-, week-, maand blad of ander periodiek. Bl en ge lieve ze toe te zenden in bet ver band waarin ze staan. Op de enveloppe, te sturen aan de redactie ,,De Groene" Keizers gracht 355 te Amsterdam, vermelde men: ,,Holland op z'n malst.1' PAG. 17 DE GROENE No. 3267