De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1940 27 januari pagina 6

27 januari 1940 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

KANTTEEKENINGEN Halifax stort zijn hart uit In het vorige weekeind zijn de Engelsche minis ters er op uitgetrokken om redevoeringen te houden. Lord Halifax sprak te Leeds. Hij was vol vertrouwen in de overwinning. Hitler had de moreele kracht der democratieë.i onderschat. Inderdaad! Uit de tot dusver gepubliceerde documenten blijkt dat de Duitsche regeering er op gerekend heeft, dat het afsluiten van het Duitsch-Russisch pact het oorlogs gevaar zou verdrijven. Het is anders uitgekomen.... De Engelsche minister van buiienlandsche zaken zeide voorts, in geen geval een wraakgierigen vrede" te willen sluiten. ,,De eenige reden waarom morgen geen vrede gesloten kan worden, is dat de Duitsche regeering het aan Polen en Tsjechoslowakije aangedane onrecht niet wil herstellen en geen waarborgen geeft dat zij haar beloften zal houden". Ergo: Duitsche regeering, beter uw leven ! Ten slotte zeide Halifax, dat hij honderd keer liever dood" wilde zijn, dan onder den hiel van een nazi-regeering leven. Het staat voor ons vast, dat hij zulks meent. Men mag op Halifax tegen heb ben wat men wil, eerlijk is hij. En door-en-door godsdienstig. Openlijke onderdrukking is hem een doorn in het oog. Het nationaal-socialisme heeft in hem sinds Maart van het vorig jaar een feilen vijand. Halifax schijnt echter wel te beseffen dat een eventueele nederlaag van Duitschland niet ge volgd mag worden door het in stukken hakken van dien staat. Er zijn anderen die daar anders over denken. Sir Edward Grigg, de parlementaire secretaris van het ministerie van voorlichting hield bijv. Maandag een redevoering in Frankrijk waarin hij Hitler volledig met Duitschland identificeerde. Vóór alles moest, aldus Grigg, verhinderd worden dat twintig jaar na den vrede opnieuw een Hitler zou opstaan. Wij moeten een vollediger overwinning behalen dan in 1-918", zeide hij. Hij was vastbesloten, Duitschland volledig te verslaan. Voor altijd" moesten Frank rijk en Engeland van die overwinning de vruchten kunnen plukken. Men ziet: concreet heeft Grigg niets gezegd. De tonn van zijn redevoering was echter: zet Duitschland na den' oorlog onder vocgdij. Dat deze wensch speciaal in Frankrijk door velen wordt gedeald, behoeft geen beloog. Hij wordt er niet minder onheilvol van. Een volk van tachtig rnillioen laat zich niet blijvend overheerschen. En bovendien: er is geen beter middel om het Duitsche volk eensgezind rond den Führer" te scharen dan het uiten van dergelijke woorden die zich als een hevige bedreiging laten interpreteeren. Het ontbre ken van een waarlijk-positieve vredespolitiek zal zich aan de zijde der Geallieerden steeds meer gaan wreken. Churchill neemt geen blad voor den mond Behalve lord Halifax heeft ook Churchill vorige week Zaterdag het woord gevoerd. In de eerste plaats gaf hij een overzicht van den oorlog. De helft van de Duitsche duikbooten was nu, aldus de Engel sche minister van marine, vernietigd. De aanbouw van nieuwe duikbooten blijft beneden de verwach ting. (Uit Denemarken werd echter bericht, dat op alle Duitsche werven full-speed gebouwd wordt aan een nieuw, kleiner model duikboot). Uitvoerig liet Churchill zich verder uit over de positie der neutralen, speciaal over de Scandinavi sche en de Balkan-staten. Zij waren allen doods bang voor een Duitschen aanval, zeide hij. Hun positie is ellendig, en zal nog ellendiger worden. Nederig buigen zij het hoofd, uit vrees voor de Duitsche bedreigingen, terwijl zij Duitschland op vele wijzen begunstigen." Churchill zeide voorts dat deze neutralen in feite rekenen op een overwin ning der Geallieerden. Van deze overwinning hangt hun bestaan af. Maar verzetten zij zich eensgezind tegen Duitschland? Allerminst. Ieder hoopt dat, wanneer hij de krokodil maar lang genoeg voedt, Was DE GROENE juist uitverkocht toen u er naar vroeg ? EEN GOEDE RAAD NEEM EEN ABONNEMENT! deze hem het laatst zal opeten. Ieder hoopt dat de storm is overgedreven vóór het zijn beurt is. Maar", aldus Churchill, de storm zal niet overdrijven. Hij zal steeds ernstiger opsteken en woeden, hij zal zich naar het Zuiden en Noorden uitbreiden. En indien ooit Engeland en Frankrijk strijdensmoede een ver nederenden vrede zouden moeten sluiten, dan zou den de kleine staten van Europa tusschen de evengroote barbaarschheden van het nationaal-socialis me en het bolsjewisme verdeeld worden." Deze openhartige en ronde taal heeft bij de neu tralen tot menig protest aanleiding gegeven. Zwit serland, België, de Scandinavische staten overal werd geprotesteerd tegen de bewering dat Duitsch land bij uitstek geholpen zou worden. Ook in ons land heeft het aan dergelijke protesten niet ontbro ken. Terecht is opgemerkt dat het wel vreemd is dat Engeland en Frankrijk thans een beroep doen op de collectieve veiligheid die zij zelf getorpedeerd hebben. Terecht is opgemerkt dat het waar schijnlijk eerder in het voordeel van Duitschland dan in dat van de Geallieerden zou zijn, wanneer de neutrale staten zich op dit oogenblik in den strijd gingen mengen. Hoe moeten de Geallieerden Roe meniëbijstaan? Hoe Zuid-Slavië? Hoe Denemar ken? Deze protesten zijn juist. Het komt ons echter voor dat zij de kern van ChurchilPs betoog niet raken: dat de onafhankelijkheid der kleine Europeesche mogendheden afhankclijk is van de neder laag van dien staat die practisch getoond heeft, het recht op zelfstandigheid van andere volkeren niet te erkennen. Deze kern is in menig, op hoogen toon geschreven artikel, waarin moord en brand ge schreeuwd werd tegen Churchill, verloren gegaan. Onrust op den Balkan Naarmate het jaar vordert, neemt de onrust op den Balkan toe. In de lente staan er, naar algemeen gevreesd wordt, belangrijke dingen te gebeuren. Italiëdoet wat het kan, om de Sovjet-Unie tegen te houden. Of het dat op de juiste wijze doet, is een andere vraag. Een vraag ook, die men in Roemeni wel ontkennend zal beantwoorden. Italië's bedoeling schijnt namelijk te zijn, Roe meniëte bewegen, aan de Hongaarsche-revisionistische verlangens tegemoet te komen. Roemeniëkrijgt den raad, Zevenburgen aan Hongarije af te staan; dan kan het op den steun van Hongarije en Itali tegen den mogelijken aanval van de Sovjet-Unie rekenen. Hongarije wordt dan ook steeds driester. Roemeniëechter geeft niet toe. Als er ?n schaap over den dam is, volgen er meer", denkt men in Boekarest. Als Hongarije Zevenburgen krijgt, zijn dan Bessarabiëen de Dobroedsja nog te redden? Onrustbarend zijn ook de geruchten dat Duitsch land een deel van Poolsch-Galiciëheeft verworven. Daardoor krijgt het ook een invalspoort in Roe menië, waar rustig troepen en materiaal geconcenteerd kunnen worden. Duitschland aast op de Roemeensche petroleum en het Roemeensche graan! 't Ziet er donker uit. De strijd in Finland Aan de Finsche fronten zijn ook deze week geen besl;ssende veranderingen voorgevallen. De SovjetUW FAMILIEWAPEN opgespoord en prachtig ge schilderd in maat naar keus f 13.50. Beschikken nu over meer dan een half millioen gegeven*. Vraag» e«n» vrijblijvend aan. Zegelringen, ifamboomen etc. Zeer billijk. HtraUltch Genealogisch Bureau D* Banier, Or»n)e Nauaulaan 87, Overveen. luchtmacht heeft j.l. Zondag het arme land hevig gebombardeerd. De troepen houden echter stand. Zelfs werd bericht dat Finsche vliegtuigen er in waren geslaagd, Russische bases te bombar deeren. Churchill en Halifax hebben in hun boven-geme moreerde redevoeringen vermeld, dat Engeland den Finnen reeds hulp had geboden. Het werd tijd ! Ook de Nederlandsche regeering heeft tot hulpverleening besloten. Een wetsontwerp is ingediend, om het Finsche Roode Kruis f 100.000 te schenken. Hopen wij dat het spoedig wordt aangenomen. Het is wel het minste wat ons land kan doen. Nederland wordt rijker Door de herwaardeering van den goudvoorraad van de Nederlandsche Bank zou Nederland, althans op papier, rijker worden. Een daartoe strekkend wetsontwerp is Dinsdag j.l. door minister De Geer ingediend. Toen Nederland in September 1936 devalueerde, heeft men den aanwezigen goudvoorraad niet om gerekend. Dezelfde hoeveelheid goud werd meer waard, in nieuwe guldens geteld. De vereffening werd echter niet toegepast, zoolang het mogelijk was dat Nederland weer tot den vroegeren gouden standaard zou terugkeeren. Daar dit op het oogenblik zoo goed als uitgesloten moet worden geacht, is besloten tot het up-to-date brengen van de boek houding van de Nederlandsche Bank iets anders is de herwaardeering in feite niet. Vergeleken met vroeger, is de Nederlandsche staat nu f 221 millioen rijker. Een deel daarvan wordt aan de Bank toe gekend ter vereffening van het in 1931 geleden pondenverlies. Dat deel wordt voor drie-vierde aan de reserves van de Bank toegevoegd. Ec'jn.imisch is met al deze manipulaties niets ver anderd, slechts technisch-financieel. De regeering haalt een douceurtje dat reeds drie jaren op haar lag te wachten, naar zich toe. Zij kan het in dezen tijd opperbest gebruiken. Met de f 221 millioen kan zij de mobilisatie vier maanden financieren. Maar dan is dat geld ook op. Dat toont zonneklaar aan dat de herwaardeering van den goudvoorraad slechts van betrekkelijk geringe beteekenis is. Zij ontheft de regeerirg niet van de noodzaak, diep-ingrijpende financieele en sociale maatregelen door te voeren. Last van Uw zenuwen? Spoedig weer opgewekt en gekalmeerd met Mijnhardt's Zenuwtabletten Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten. UIT DE GROENE GRABBELTON HET Nieuws van den Dag voor NederlandschIndiëmaakt zich sinds eenigen tijd bijzonder verdienstelijk door het publiceeren van artikelen waarin de gevaarlijke invloed wordt onthuld die vele Duitschers in Nederlandsch-Indië, vaak op voorname regeeringsposten, uitoefenen. Deze pu blicaties zijn den hoofdredacteur, den heer Belonje, reeds op een aantal dreigbrieven en een reëele aan slag komen te staan. Hij zet zijn werk echter voort. Wij willen hem een klein handje helpen. Een onzer lezers stelt KANTEKLEER (die dergelijke medewerking altoos op hoogen prijs stelt!) in de gelegenheid, een gedeelte te citeeren uit een parti culieren brief, die in December verzonden is uit Ambon (Molukken) in onze Oost. Veel menschen zijn hier nog pro-Duitsch, terwijl absoluut neutraal-zijn ons toch beter zou passen. Een hoog percentage der hier geplaatste ambtenaren heeft Duitsche vrouwen, terwijl er in de hoogere posities veel te veel Duitschers zijn, om een goede neutraliteit te kunnen voorstaan. Zoo b.v. het Militair Hospitaal. Chef en apotheker zijn Duitschers, en de chirurg is geweldig pro-Duitsch. De apotheker die op Ajerblanda woont, heeft een groot portret van Adolf Hitler op zijn schrijftafel staan. De Algemeene Politie is zoowat heelemaal Duitsch, van het hoofd af tot in de lagere rangen. De meesten hunner hebben Duitsche vrouwen en spreken nauwelijks verstaanbaar Hollandsen. De kinderen worden geheel Duitsch opgevoed. Zoo is er nog heel wat meer in deze schoone gewesten, die de Groote Oost worden genoemd. 't Is te hopen dat deze quaestie bij de Indische begrooting uitvoerig besproken zal worden. In de Nieuwe Rotterdamsche Courant zijn enkele artikelen over Spanje verschenen, die niet slechts onbelangrijk maar hier en daar ook stuitend waren, aangezien zij getuigenis aflegden van een quasistudentikooze kwajongensachtigheid. Een voor beeld. De schrijver heeft gehoord dat men in Madrid het graf van Velasquez ontdekt heeft. In jaloezie ontstoken van wege Rembrandt", zoo verhaalt hij, heb ik er een pelerinage aan gewaagd, ais ik een expeditie zoo mag noemen in de natste der natte moessons over een bestrating, waar men drie jaar PAG. 6 DE GROENE No.32i9

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl