De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1940 27 januari pagina 7

27 januari 1940 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

van Lenin's graftombe zijn tribunes voor de toe schouwers bij parades opgetrokken. Het Kremlin met het Roode plein Het geheimzinnige Kremlin BOVEN Moskou staat het Kremlin en boven het Kremlin slechts de hemel" zoo luidde een gezegde van het bijgeloovige en eerbiedige oude Rusland waar het de Hei'ige Stad van het Kremlin" in het hart van de meest Russische stad aller steden, Matjusjka Moskwa", moedertje Moskou, betrof. Niettegenstaande deze oude denkbeelden vervaagd zijn, staat ook nog heden ten dage boven Moskou het Kremlin, waarover een mysterieus waas hangt, nog geheimzinniger dan in het verdwenen orthodoxe Rusland. Want achter de hooge muren van het Kremlin leidt Josef Stalin zijn ondoor grondelijke politiek. Er zijn hoofden van buitenlandsche ambassades, die gedurende de vele jaren, dat ze in Moskou ver bleven, Stalin nog nooit gesproken hebben. Zelfs de hoogstgeplaatste officieele personen van het Commissariaat van Buitenlandsche Zaken, met wie ze dagelijks in aanraking komen, weten practisch niets van Stalins bedoelingen af voordat deze in het Politbureau beslist heeft om een nieuw ge deelte van zijn politieke puzzle aan de wereld te onthullen. Voor den toerist die het Kremlin voor het eerst ziet vanaf het Roode Plein heeft het werkelijk een bovenaardsche schoonheid. Zijn woud van vergulde koepels, zijn kerken, waar op nog steeds het dubbele orthodoxe kruis prijkt, de negentien torens op den twintig meter hoogen muur, de massale geelachtige voorkant van het groote paleis, prikkelen, van welken kant ook bekeken, de nieuwsgierigheid van de wereld. De bezoeker prikkelt dat andere Kremlin, het on doorgrondelijke politieke Kremlin. lederen avond om twaalf uur speelt het klokkenspel van het Kremlin de noten der Internationale", een weinig aarzelend, want het carillon was gemaakt om 's avonds God behoede onzen Tsaar" te spelen, en is tot nu toe nog nooit goed gereconstrueerd. Schrijver dezes zat eens in Weenen, in een cei temidden van een groep illegalen", die den gevaar lijken strijd tegen hetOostenrijkschefascismevoerden en nu probeerden om op hun radio deze boodschap van hoop en inspiratie van de Kremlinklokken, op te vangen. Een van hen stonden de tranen in de oogen toen de melodie tenslotte bijna onherken baar over kwam. Misschien waren het eens de oorspronk lijke noten van de Kremlinklokken, die het communistische strijdlied door den aether zonden. Maar wanneer U nu regelmatig luistert, zult u al spoedig tot de ontdekking komen dat het slechts een echo van vroeger tijden is, die nu wordt voortgebracht door een gramophoonplaat. Is c'at symbolisch ? Binnen de muren van het Kremlin bevinden zich vele gebouwen, de kerk van St. Konstantijn, het Nicolaaspaleis, het Tsjoedowklooster, dat nu een militaire academie met barakken is, een recht bank. En de met schijnwerpers beschenen bloedroode vlag, die vlak boven de besneeuwde daken van het Kremlin in de ijzig koude wind wappert, maakt een onvergetelijke n indruk. Onder de vlag, in de nissen van de buitenmuur achter Lenins mausoleum ligt de asch van vele revolutionaire helden en hier bevindt zich ook het kolossale broedergraf" van vijfhonderd arbeiders die in de Octoberrevolutie tijdens de bestorming van het Kremlin het leven lieten. Aan beide zijden lang niets aan heeft gedaan dan er bij gelegenheid wat bommen op gooien." Kan het grappiger"? VORIGE week plaatste De Groene" een artikel over den petroleum-factor in den huidigen oorlog waarin ten aanzien van Duitschland o.a. werd gezegd dat een herstel der Roemeensche productie onder Duitsche leiding, na een oorlog, geruimen tijd zou duren. In den wereldoorlog hebben de Duitschers in 1916 Roemeniëveroverd. Eind 1917 was de Roemeensche petroleum-productie toch nog maar twee-vijfde van wat zij vóór den oorlog was geweest. Sindsdien echter heeft de techniek niet stilgestaan. De Balkan-medewerker van De Groene" deelde ons althans mede dat Duitschland ook na grondige verwoesting der olievelden, zooals deze ook nu weder beraamd is en voorbereid" binnen het jaar weer de tegenwoordige productie zou kunnen be reiken. Dat vergroot natuurlijk de kans op een ? Duitschen aanval waarvoor men inderdaad in Roemeniësteeds bevreesder schijnt te worden. Vergezeld van den machtigen dirigeerstok" en een bronzen buste van den prof. dr., prijkte in de etalage van het K.L.M. -gebouw in de Leidschestraat een fotografisch vergroot aanbeveling-schrijven van Mengelberg, d.d. 12 April 1938, waaruit we onzen lezers dezen zin niet wenschen te onthouden : Ondanks we op meer dan 5500 meter hoogte vlogen, had ik niet de minste last van oorsuizingen ! In het blad van de Vrijzinnig-Democratische Jon geren Organisatie viel ons oog op dit staaltje van humor-in-het-kort : Afd. Doetinchem. Woensdag 3 Januari spreekt de heer J. C. Deering voor ons. Onderwerp: Naar een nieuwe wereld". Convocaties met nadere plaats- en tijdsaanduiding volgen nog. KANTEKLEER A fCHTER deze muren worden de geheime f\] plannen van de Sowjet-Unie gebrouwen. Sinds den moord in 1934 op Serge M. Kirow, Stalin's opvolger, is het binnenste van het Kremlin even ontoegankelijk als de heilige stad Lhasa. Het is ook een diep geheim welk van de gebouwen bewoond wordt door Josef Stalin. De zittingen van den Op persten Sowjet" geven den verslaggevers een ge legenheid om het Groote Paleis van het Kremlin te bezoeken, maar geen enkel ander gebouw. Gewapend met een gewone perskaart, welke om de twee maanden verlengd moet worden, kan men door een verzoekschrift een persoonlijk toegangs bewijs verkrijgen, dat genummerd is en gedrukt op speciaal gewaarmerkt papier. Automobielen moeten bij de Borowitzki-poort stoppen, hierna moet men in de rij van afgevaardigden en uitgenoodigde bezoekers wachten om bij den nauwen ingang zoowel pas als toegangsbewijs aan het critisch onderzoek van een twaalftal daarvoor uitgezochte mannen te onderwerpen, mannen die het gezicht van den drager vergelijken met dat op de pas. Menig maal bellen ze op om de pas extra te contro leeren. Hierna moet men nog drie dergelijke wachten passeeren voordat de persgalerij bereikt wordt, waar zich bijna evenveel detectives bevinden als journalisten. Hooggeplaatste Sowjet-burgers zullen met verbaasde vereering tegen u opzien wanneer u zulks tot stand gebracht heeft. Bent u het Kremlin binnengekomen? Ongeloofelijk l" Het feit dat men nooit weet wat er precies in de Kremlingebouwen gescheidt, vormt een belangrijk onderdeel van het mysterie. Stalin verlaat het Kremlin zelden met een politiek doel. Daar hij verscheidene landhuizen tot zijn beschikking heeft om tot rust te komen, weet nie mand ooit waar hij precies woont. Maar in het algem en is de Sowjetmacht binnen de muren van het Kremlin gecentraliseerd. Alle opzienbarende verdragen van den laatsten tijd zijn binnen de muren van het Kremlin geteekend, waaronder dat met de Nazi's. Bij die gelegenheid legde Stalin zijn pen opzij en zei tegen Von Ritb;ntrop Laten we een glas van onze slechte Sowjetchampagne drinken" een onnoodig bescheiden opmerking, daar de Sowjetchampagne op het oogenblik zeer goed is. Voor den buitenlandschen journalist is alle contact met het Kremlin afgesloten, uitgezonderd dat met het persbureau, welk bureau instructies heeft om alle nieuwsgierigen naar de gepubliceerde kranten en de officieele radiouitzendingen te ver wijzen. Officieele bulletins worden niet aan de journalisten verstrekt. Sinds de groote zuivering schuwen de Sowjetburgers ieder contact met buiten landers uit angst om als spion te worden gearres teerd. Een eenvoudig voorbeeld van de isolatie van de vreemdelingen is het feit dat schrijver dezes zijn auto in een ander gedeelte van Moskou dan waarin hij woont, moet stallen. Zijn woonplaats I.'gt t midden van zeer goede garages, maar de eigenaars vreezen de gevolgen van een zoo eenvoudig contact als dit stallen van den wagen van een buitenlander. DE ongenaakbaarheid van het Kremlin brengt het gevaar van isolatie met zich mede. Het gewone contact tusschen het Corps Diplomatique en de regeering waarbij het geaccrediteerd is, dat zoo waardevol voor het wederzijdsche begrijpen is. bestaat in Moskou niet. Het Kremlin besteedt weinig aandacht aan rapporten van de Sowjetdiplomaten in het buitenland en vertrouwt klaar blijkelijk meer op geheime- of semi-geheime inlich tingen. Tengevolge hiervan is het volkomen op de hoogte van de geheime bedoelingen en handelingen van buitenlandsche regeeringen, terwijl er om trent de publieke opinie in het buitenland vaak een jammerlijke onwetendheid heerscht. Nu pas, ongeveer vijf maanden na het sluiten van het verdrag met Duitschland, dringt druppels gewijs in de Sowjet-Unie het inzi:ht door, welke schade in de gehetle wereld zij zich hierdoor berokk-nd heeft. Of irekt Sta i.i iich pri cipiëel niets aan van het oordeel van anderen? Men wee. het niet. Wat zal de Sowjet-Unie thans doen? Het ant woord wordt gegeven binnen de massale muren van het Kremlin. Als de avond valt, worden de muren met licht overstroomd. Dat licht valt slechts op den buiten kant van de muren en geeft daardoor den donkeren figuren, die bovenaan patroui.laeren, de gelegenheid om iederen nieuwsgierige in het oog te houden. Hier en daar schijnt een flauw licht door een van de duizenden vensters van het Kremlin. Maar geen enkel lichtstraaltje doordringt de duisternis van het geheimzinnige Kremlin zelf. G. E. R. GEDYE. PAG. 7 DE GROENE No. 326»

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl