De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1940 17 februari pagina 7

17 februari 1940 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

Roosevelts vijand no. l Wordt Thomas E. Dewey de volgende President der Vereenigde Staten? MIDDEN in de Vereenigde Staten ligt de staat Minnesota. Hoofdstad van Minnesota is Minneapolis. Minneapolis is het geografisch middelpunt des lands. Er was dus iets voor te zeggen dat'juist daar in begin December een man het spreekgestoelte besteeg die op het oogenblik als de meest serieuze tegenstander van den nog steeds onbekenden democratischen candidaat voor het president schap werd beschouwd. Deze man heette Thomas E. Dewey. Hij was jong: zevenen-dertig jaar. Hij bezat een rij aantrek kelijke tanden en een glimlach die met den schier legendarischen van Teddy Roosevelt vergeleken is. Belangrijke politieke beginselen hield hij er niet op na. Hij was de lieveling van het krantenpubliek. Tho mas E. Dewey: Glamour Boy, Number one"! Konden de republikeinen zich een beter candidaat wenschen? Over de werkelijke problemen des lands sprak Dewey in zijn redevoering te Minneapolis nauwelijks. De jeugd moet Amerika redden! Roosevelt is een défaitist!" dat was het Leitmotiv" van de woorden van den zevenen-dertig-jarige. Hoe de jeugd Amerika redden moest, legde Dewey niet uit. Terugkeer van het vertrouwen", dat was het eerst noodige volgens hem. In concreto beteekent zulks: beper king van de staatsbemoeiïng, en herstel van de vrije economie die tien jaar geleden met zoo veel geraas in elkaar was gestort. Hoe het zij Deweys phrases trokken de massa aan. Binnen de republikeinsche partij groeide het aantal zijner aanhangers. Het bekende American Institute of Public Opinion dat geregeld enquêtes houdt naar de meening der Amerikaansche burgerij over actueele problemen, heeft kort geleden bekend gemaakt dat van alle republikeinsche aanhangers die zich daaromtrent reeds een opinie hadden gevormd, drie-vijfde op de hand was van Thomas E. Dewey; 16 % prefereerde senator Vandenberg, 11 % senator Taft; de overige stemmen waren over een reeks van andere candidaten verdeeld. Geen wonder dat menigeen zich gaat afvragen of inderdaad Thomas E. Dewey de republikeinsche . favoriet zal worden. DEWEY is in 1902 geboren in het stadje Owosso in Michigan. Zijn vader was er hoofdredacteur van een plaatselijk blad alsmede eigenaar van een kleine drukkerij. Toen de jonge Dewey opgroeide, wist hij niet of hij journalist, advocaat of concertZoo kon het gebeuren dat de republi keinen hem in den herfst van 1938 can didaat stelden voor het gouverneurs-ambvan den staat New-York (ook Roose velt was vóór '32 gouverneur van NewYork geweest.. ..) Dewey werd versla gen, maar gouverneur Lehmans meer derheid was zoo gering dat Glamour Boy Number one" de moreele overwin ning had behaald. Thomas E. Dewey bezat voldoende politieke eerzucht om een begeerig oog te werpen op het hoogste ambt der Ver eenigde Staten: het presidentschap. Om officieel candidaat der republikeinsche partij te worden, moest hij die partij van binnen uit" veroveren. Dies vestigde hij een hoofdkwartier te Washington en zond een leger van politieke handels reizigers het land in. Hun taak is: de plaatselijke bosses" te winnen voor hun 'chef. Dewey organiseerde voorts een groot z.g. direct-by-mail"-,Depart ment" dat de noodige circulaires en aanbevelingsbrieven rondzendt. Een co mitévan reclame-experts die een soort brain-trust" gevormd hebben, staat hem bij. Binnenkort gaat hij het geheele land afreizen om zich persoonlijk aan zijn republikeinsche partijgenooten voor te stellen. Hij is druk in de weer, want het is kort dag. Einde van den zomer komt immers de Republikeinsche Conventie bijeen, waarop de partij-candidaat voor het presidentschap zal wor den aangewezen. Zal Dewey het zoover brengen? M' Dewey vertrekt naar Minneapolis om zijn anti-New-Deal-kruistocht te beginnen zanger wilde worden. Voor alle zekerheid bezocht hij maar de Universiteit van Michigan. Een uit blinker was hij er niet. Onder zijn collega's was hij echter zeer populair wegens zijn innemend optreden. Nadat hij ook nog aan de Columbia Rechtshoogeschool te New York had gestudeerd, vestigde hij zich als advocaat. Hij had het geluk, een chef te hebben die oog had voor zijn capaciteiten en in de gelegenheid kwam, zijn jongen associéeen kans te geven. Door de bemiddeling van zijn chef werd Dewey namelijk reeds op negen-en-twintig-jarigen leeftijd verbonden aan, laat ons zeggen: het Open baar Ministerie der Vereenigde Staten. Hij maakte snel promotie. Zijn kunde trok de aandacht, en zoo geschiedde het dat de keus op hem viel, toen de gouverneur van den staat New-York besloot, een speciaal ambtenaar te benoemen voor den strijd tegen de New-Yorksche rackets". Dat was Deweys groote kans. Met enorme energie en persoonlijken moed ging hij de New-Yorksche zware jongens" te lijf. Geen dag liet hij hen met rust. Proces op proces deed hij hen aan, tot een deel hunner achter de tralies zat en de rest uit angst een veiliger beroep opzocht. Deze strijd tegen de rackets" verschafte Dewey ontzaggelijk veel publiciteit en dientengevolge niet minder populari teit. Hij werd een politieke figuur van beteekenis. herhaald; maar dan zegt Stalin iets anders.... Desondanks zij dit boek ter lezing aanbevolen aan allen die nog een onbeperkt vertrouwen stellen in de almachtige juistheid der Russische politiek. Maar men leze het met groote bedachtzaamheid ! Overigens: wat een bar-slechte vertaling! Hier wordt municipal administration" vertaald met stedelijke administratie", billion" met billioen" i. p. v. met milliard". De vertaler spreekt ook van typheusche koortsen". Hij stelde ons voor een raadsel toen hij communistische leiders kerkelijke posities" liet najagen. In het Amerikaansch stond clerical": administratief".... 't Is ons een raadsel waarom een dergelijke prullige vertaling geaccepteerd wordt.... Denkt U bij Kalverstraat"-ooit nog aan kal veren"? Bij Heiligeweg" aan Heiligen"? Bij Nieuwendijk" aan nieuw" of dijk"? Ik vermoed van niet. Dergelijke samenstellingen of afleidingen verliezen spoedig hun zin. De eene generatie vormt ze; alle volgende generaties nemen ze gedachteloos over. De bewuste schepping wordt onbewuste traditie. Een aardig voorbeeld vormen de namen en spreekwijzen die in onze taal aan den Bijbal ont leend zijn. Hoeveel denkt U dat het er zijn ? Volgens dr. J. Herderschee, van wiens lijst van Bijbelsche zegswijzen in de Nederlandsche taal, zoojuist een nieuwe druk verscheen bij de uitgevers-maatschappij Kluwer te Deventer, zijn het er 262. Van vele kent ge den Bijbelschen oorsprong nog: Zoo arm als Job, de ware Jacob, Door het oog van een naald kruipen, de Stem des roependen in de woestijn, enz. Maar in dr. Herderschee's aardige verzameling staan er vele waarvan wij durven veronderstellen dat ook de algemeen-beschaafde Nederlander er de Bijbelsche afkomst niet meer van weet. Een paar voorbeelden: Dat doet de deur toe, is waarschijnlijk geïnspireerd op Matth. 25:106. Als een dief in den nacht, is ontleend aan: i Thess. 5:2. Iets op eigen houtje doen: Hosea 4:12. Muggezifter: Matth. 23:24. Zich niet onbetuigd laten: Hand. 14:17. ./Vaar iemands pijpen dansen: Matth. 11:17. Of wist ge den oorsprong van deze uitdrukkingen wel en hebben wij U onderschat? In een der Amsterdamsche theaters draaide vorige week de verfilming van Golden Boy. Op zeker oogenblik zegt een der personen op het witte doek: Start beating your wife it's the first step to fascism." De Nederlandsche vertaling die tegelijk verschijnt, luidt: Als een man zijn vrouw gaat slaan dat is de eerste stap naar het anarchisme." Wat zijn we toch neutraal ! KANTEKLEER EN weet het niet. Gelijk gezegd: hij is onder de massa der repu blikeinsche aanhangers populairder dan zijn concurrenten. Maar ruim n-derde van die aanhangers houdt er nog geen favoriet op na. En het Amerikaansche publiek is wispelturig ! Bovendien schijnt Dewey als nieuweling onder de doorgewinterde politieke leiders der Grand Old Party" niet zoo populair te zijn. Mocht de populariteit in den lande van Tho mas E. Dewey zich handhaven, dan zal de Conventie wel zoo tactisch zijn om Glamour Boy Number one" tot candidaat der G.O.P. te bom bardeeren. Een stortvloed van vlugschriften over zijn gigantische qualiteiten en enorme prestaties zal dan over de Vereenigde Staten neerdalen. Op de eerste pagina: de innemende glimlach, de witte tanden en het smalle zwarte snorretje van Thomas E. Dewey. En wat dan? Wordt de eenvoudige jongen" uit Owosso (Mich.) president der Vereenigde Staten? Zal hij den zetel innemen waar vóór hem Washington, Lincoln, Roosevelt zat? Men weet het niet. VEEL hangt er van af of Roosevelt de candidaat ten derden male van de democraten zal zijn. Daarover valt niets te voorspellen. De conserva tieve republikeinen roeren zich krachtiger. Vicepresident Garner, een ongemakkelijke oude heereboer uit Texas, heeft zich reeds candidaat gesteld Hij heeft verklaard, dat hij deze candidatuur hand haaft, wanneer Roosevelt zichzelf of een New-Dealman tot officieel partij-candidaat zou weten te ver heffen. Politieke chantage ! Want Garner en Roose velt weten beide dat een splitsing in de democra tische partij de ideale voorwaarde is voor een ver kiezing van den republikeinschen tegencandidaat. De situatie is thans nog verder gecompliceerd doordat ook Jim Farley, minister der posterijen, den handschoen in het krijt heeft geworpen. Farley is het organisatorische centrum van de Democra tische Partij. De state-bosses" doen in hooge mate wat hij zegt. Wil hij, gebruik makende van de ver deeldheid der pro- en anti-New-Dealers in de Demo cratische Partij, zichzelf tot officieel candidaat laten benoemen? Het is mogelijk. Veel hangt af van het verloop van den oorlog. Want mocht deze grootere dimensies aannemen, dan zal de bevolking der Vereenigde Staten het be proefd leiderschap van Franklin Delano Roosevelt niet willen ontbeeren. Blijft het echter een kwakkel oorlog, en blijft de verdeeldheid in de Partij der Democraten, dan hebben de republikeinen de kans van den dag. Mocht dus Thomas E. Dewey ge kozen worden, dan zal ons volgend jaar uit alle Amerikaansche bladen de innemende glimlach van Glamour Boy Number one" toestralen. Voorloopig is hij pas candidaat voor het candidaatschap. 2O PAG. 7 DE GROENE No. 3272

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl