KANTTEEKENINGEN De moeilijkheden der Neutralen De aloude spreuk: Hodie mihi, cras tibi", heden ik, morgen gij", geldt, althans naar het inzicht der Geallieerden, voor de politieke constellatie. Polen en Tsjechoslowakije zijn in feite van de landkaart weggevaagd. Maar helpt gij, neutralen, ons soms bij onze pogingen om aan de reeks van agressies een einde te maken?" he;ft Churchill onlangs gevraagd. Hij gaf een ont kennend antwoord. En hetzelfde vraag- enantwoordspel heeft hij deze week herhaald. Sterker; Churchill was van meening, dat sommige neutrale staten het Duitschland gemakkelijk maakten, het effect der blokkade belangrijk te verzwakken. Door de Noorsche kustwateren heeft Duitschland groote hoeveelheden Zweedsch ijzererts ontvangen, dat eerst per spoor naar de Noorsche haven Narvik is gezonden. Engeland wil thans dit transport ver hinderen. Daar de transportschepen op twee plaatsen buiten de driemijls-zóne kunnen komen, is zulks mogelijk zonder schending van Noorwegens neutraliteit. Men vraagt zich wel af waarom Enge land eerst nu deze belangrijke verschepingen, die dus een half jaar lang ongestoord konden plaats vinden, gaat verhinderen, terwijl binnenkort de vaart in de Oostzee weer mogelijk is. Een van de vele raadselen van den modernen oorlog. Nog een raadsel: de koperertsleveringen van Franco aan Duitschland uit de Engelsche RioTintb-mijnen. Deze zaak is in het Lagerhuis aan de orde gesteld. Cross, de Engelsche minister van economische oorlogsvoering, heeft gezegd, dat ten eerste generaal Franco hem verklaard had dat hij zelf alle kopererts noodig had, (genoemde generaal heeft indertijd ook verklaard, dat hij zonder buitenlandsche hulp zijn opstand voortzette. ,. .) en dat, ten tweede, als Spanje wilde leveren, de Britsche admiraliteit het wel zou verhinderen (beheerscht deze ook de Middellandsche Zee?). Deze verdedi ging doet denken aan hetgeen de man zei die er door de politie van werd beschuldigd, een gouden horloge gestolen te hebben: In de eerste plaats", zeide hij, heb ik het niet gestolen, en in de tweede plaats is het niet van goud maar van zilver". De Geallieerden maken zich vooral zorgen over het feit, dat de Amerikaansche uitvoer naar de neutrale Europeesche staten met sprongen stijgt. Het is voor hen moeilijk, daartegen iets te onder nemen. Zij kunnen zich geen Amerikaansche vijandschap permitteeren. Intusschen is het een lastig geval. De geheele blokkade zou aldus meer en meer gaan lijken op de z.g. blokkade ten tijde van de sancties tegen Italië. Deze is toen door Engeland, maar vooral ook door Frankrijk, ge saboteerd. Die Weltgeschichte ist das Weltgïricht!" Chamberlain en Hitler aan het woord Bij gebreke aan veldslagen zijn deze week weef de noodige redevoeringen gehouden. Veel nieuws wordt er langzamerhand niet meer gezegd. Wij kennen wijs n tekst. Zoo sprak Chamberlain weer uitvoerig over het Engelsche oorlogsdoel. Hij eischte onafhankelijkheid voor de Polen en de Tsjechen, alsmede het verkrijgen van tastbare en bevredigende waarborgen dat Duitschland zijn be loften zal naleven. Duitschland moet zelf den eersten stap doen en ons bewijzen dat het eans en vooral afziet van de leuze dat macht recht is". Met andere woorden: Duitschland behoeft een offensief der Geallieerden niet te vreezen. Deze speculeeren nog altijd op de mogelijkheid van een rechtsche revolte tegen Hitler c.s., een revolte, waarvan op zeer gezette tijden de berichten over onze Oostgrens komen. Wellicht heerscht er inderdaad in hooge Duitsche kringen ontevredenheid tegen de agressiefste nationaal-socialisten. Aan den anderen kant vergete men niet, dat Hitler datgene gedaan heeft wat de gene raals, officieren en Junkers" altijd gewild hebben. Waarom zouden zij zich thans tegen hem ver zetten? De economische toestand zou eerst nog veel moeilijker moeten worden. Het is dan ook niet ondenkbaar dat de speculaties der Geallieerden voorloopig niet zullen uitkomen. En gaat van hun Beporel Uw txwfon met 'n ichitterende glans |"j'Sjr/'^S'.Fl ^k1''!' door ze te poetsen met |J W^ %F VwllF BW In tuben van 60, 40 en 25 et. en doozen van 20 et. overig oorlogsdoel aantrekkingskracht uit voor het Duitsche volk? Het is zeer de vraag. Dat is juist een van de belangrijkste aspecten van dezen oorlog: dat Chamberlain en Daladier zich het vertrouwen van het Duitsche volk niet eigen kunnen maken. Daardoor schuift dat volk alle wrok over de ellende die het dezen winter te verduren heeft gehad, op Engeland. Het ziet niet, wat de Geallieerden wenschen, het optreden van zijn eigen regeering als voornaamste oorzaak van deze ellende. Dat wil niet zeggen dat het Duitsche volk geen moreele hartversterking noodig heeft. Rijkskanselier Hitler heeft Zaterdagavond te München waarom, tusschen haakjes, hoort men tegenwoordig niets meer van den aanslag in den B rgerbraukeller? in den kring zijner getrouwen een propaganda-redevoering gehouden. Merkwaardig was hierin weer het aanwakkeren van de anti-kapitalistische gevoelens zijner toehoorders. De Plutokraten" nebben het tegenwoordig zwaar te ver duren in het Derde Rijk. Het nationaal-socialisme legt weer den nadruk op het z.g. socialistische in zijn program. Daardoor hoopt men een groei der ontevredenheid bij de arbeiders te voorkomen. Hitler was er van overtuigd, dat hij den oorlog zou winnen, en het Duitsche leger zou weer spoedig" zijn enorme kracht toonen. Gaat de Idus van Maart weer Geschichte machen?" In vastberadenheid afwachten is het eenige wat den kleinen neutralen rest. De tocht van Sumner Welles In de Prawda van 20 Februari j.l. is heftig protest aangeteekend tegen de voorstelling als zou de Sowjet-Unie van plan zijn, de Zweedsche ijzerertsmijnen en de Noorsche uitvoerhaven Narvik te bezetten. Wie had dat beweerd? In de esrste plaats een Engelsche periodiek, maar in de tweede plaats een Duitsch blad, de Nachtausgabe. Men moet dat feit zien tegen den achtergrond van de hypothese (die reeds eenigen tijd in de buitenlandsche pers de ronde doet) dat Duitschland de Sowjet-Unie heeft aangemoedigd om Finland aan te vallen, teneinde de Geallieerden te wijzen op de noodzaak van gemeenschappelijk anti-Russisch optreden. Heeft de Nachtausgabe daar nog eens aan willen herinneren? En wat heeft Sumner Welles in Berlijn te hooren gekregen? Soms dat Duitschland zoo kwaad niet is en voortaan braaf zal zijn? Men weet het niet. De Amerikaan heeft in alle talen gezwegen. In Rome is hij plechtig ontvangen. Hij heeft een langdurig onderhoud gehad met Ciano en Mussolini. Het schijnt dat deze hem den raad hebben gegeven er te Londen en Pa-ijs op aan te dringen, zich bij den status quo neer te leggen. Van te voren heeft een deel der Londensche pers daartegen reeds krachtig stelling gekozen. Het Amerikaansche contact met Italiëis ook verder versterkt, doordat Myron Taylor, Roosevelts persoonlijke afgezant bij den Paus, in Vaticaanstad gearriveerd is. Of deze banden veel reë;le beteekenis hebben, dient afge wacht te worden. Vooralsnog heeft Roosevelts be moeienis met de buitenlandsche politiek vooral beRestaurant DORRIUS N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam PLATS DU JOUR EN A LA CARTE teekenis voor de binnenlandsch-politieke situatie in de Vereenigde Staten. Zoolang daar geen nieuwe president gekozen is, staat het werkelijke politieke leven stil. Sumner Welles heeft in Berlijn een grootsche ontvangst gekregen. Uit alle deelen des rijks is al wat naam en aanzien heeft, naar de rijkshoofdstad opgetrommeld. Het is duidelijk: Sumner Welles moest diep doordrongen worden van de kracht van het huidige Duitschland. Via Roosevelt moet deze impressie naar Londen en Parijs doorsijpelen. Wat hij in concreto met Hitler en Ribbentrop besproken heeft, is onbekend. De Finnen moeten wijken De Finnen hebben deze week de geheele eerste linie van de Mannerheim-linie moeten opgeven. Op den rechtervleugel hebben zij de uiterst belang rijke forten van Bjorkömoeten prijs geven. Daar door is het den Russen mogelijk geworden, landings manoeuvres uit te voeren in den rug van de huidige verdedigers op de Karelische landengte. De Finsche legers hebben een draaiende beweging uitgevoerd, waarbij de spil aan het Ladogameer voorloopig onbewegelijk is gebleven. Het is echter zeer waar schijnlijk dat de Finnen zich ook daar zullen moeten terugtrekken. Op het oogenblik dat wij dit schrijven, is Wiborg nog niet gevallen. De stad schijnt gruwelijk ver woest te zijn. Men verwacht niet dat zij lang ver dedigd zal worden: de Finnen moeten manschappen sparen. Hun terugtocht is in zooverre niet ongunstig dat zij nu een smallere linie te verdedigen krijgen. Een ander gunstig aspect is echter niet te ont dekken. Naarmate de zomer nadert, zullen de Russen beter gebruik kunnen maken van hun numerieke overmacht. Merkwaardig is de pessimistische toon die thans veelal de berichtgeving van Reuter kenmerkt. Eerst was Havas over-optimistisch: het had wel den schijn alsof de Geallieerden in het geheel niet naar Finland behoefden om te kijken. De Finsche Generale Staf heeft zich aan deze opzettelijke of onopzettelijke? berichtgeving zeer geërgerd. Thans is Reuter pessimistisch, als om te laten door schemeren: hulp kan niet meer baten. Inderdaad zijn de jongste munitie-zendingen der Geallieerden reeds te laat gekomen. UW FAMILIEWAPEN opgespoord en prachtig ge schilderd in maat naar keus f 13.50. Beschikken nu over meer don een half millioen gegevens. Vraagt eens vrijblijvend aan. Zegelringen, stam' boomen etc. H*r»ldlwh Ctn««Jo|l«h Bttntu O* »*nl»r, Zeer billijk. Or»nJ« ? ?iimliia i7, OrtntMn. UIT DE GROENE GRABBELTON Dat aan de Duitsche voedselvoorziening wel iets hapert, blijkt uit alle officieele statistieken; het blijkt ook menigmaal uit brieven en brief kaarten die uit het Derde Rijk worden afgezon den, ondanks de censuur. In de internationale pers werd dezer dagen een brief vermeld die door een Duitscher naar een kennis in Genève was gezonden. Maak je over ons geen zorgen," had deze critische Duitscher geschreven, het gaat ons uitstekend. Ons voedsel is even goed als wat je in het Hotel St. Antoine" in Genève kunt krijgen." De censor had dezen brief natuurlijk doorgelaten. Tot goed begrip diene, dat Hotel St. Antoine" in het Fransch dezelfde functie vervult als Hotel De Houten Lepel" in het Nederlandsch... Dezer dagen werd het Britsche Departement van Arbeid opgebeld door den Generalen Staf. Kunt U ons onmiddellijk aan een goed mycoloog helpen ?" Binnen weinige uren was de mycoloog, gekozen door een aantal professoren, geleverd. Hij moest de oorzaak van een bepaald rottings proces opsporen dat zich in het tentdoek voordeed. Ziedaar een van de vele problemen waarvoor de wetenschap door den oorlog wordt gesteld. In Engeland bezit het Departement van Arbeid een register van 75.000 wetenschapsmenschen en technici die zich vrijwillig hebben opgegeven om ook het onaanzienlijkste werk te verrichten. Van hoe groot belang zulk een register is, is tijdens den wereldoorlog (den eersten!) overtui gend gebleken. De Generale Staf had toen op zeker oogenblik een deskundige noodig die op de hoogte was van de stroomingen in de Aegaeïsche Zee. Hij werd gevonden. Dank zij zijn advies kon men met oneindig minder moeite mijnen opruimen in dat gri lige water. Het huidige register vermelde bij eiken persoon ook tal van bijzonderheden. De merkwaardigste bijzonderheid is wel opgegeven door een physioloog die mededeelde dat hij voldoende technische vaardigheid bezat om uit een afgedankte auto een astronomische kijker te maken .... U herinnert u nog wel dat op den eersten dag dat de oorlog uitbrak, de Athenia zonk? De Engelschen zeiden: ten gevolge van een Duitsche torpedo. De Duitschers betichtten Churchill, door middel van een explosie gepoogd te hebben PAG. 6 DE GROENE No. 3274