De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1940 30 maart pagina 17

30 maart 1940 – pagina 17

Dit is een ingescande tekst.

De camera-oorlog Een aansporing tot voorzichtigheid bij hef waardeeren van oor/ogsfoto's DE camera speelt een groote rol in dezen oorlog. Honderden foto's worden gemaakt gedurende verkenr ningsvluchten om te worden gemon teerd tot een gedetailleerde kaart, welke het vijandelijk gebied tot in de kleinste bijzonderheden toont. En behalve voor deze militaire doeleinden, wordt de camera ook gebruikt voor de propaganda in de neutrale landen. Want het maakt indruk, indien foto's worden gepubliceerd van vijandelijke vliegvelden, havens of verdedigings linies, vooral indien men in de ver onderstelling leeft, dat die foto's in oorlogstijd werden genomen. De lucht-fotografie kwam eigenlijk pas goed tot ontwikkeling tijdens den vorigen oorlog en van de ervaring, toentertijd opgedaan, werd in de nu weer achter ons liggende periode van vrede dankbaar gebruik gemaakt. Groote gebieden, waarvan het in kaart brengen volgens de orthodoxe methodes jaren en jaren zou hebben gevorderd, werden van de lucht uit gefotografeerd en men verkreeg op die manier in enkele maanden een perfecte fotogra fische kaart, van groote waarde niet alleen voor de geografen, doch ook voor houtvesters en geologen. Met be hulp der lucht-fotografie werden nieu we kaarten gemaakt van steden en havencomplexen, de topografische dienst maakte dankbaar gebruik van dit nieuwe hulpmiddel om zijn bestaan de kaarten up to date te brengen. Luchtfoto's kwamen in de mode omdat zij beter dan andere foto's het onderwerp tot hun recht deden komen en diverse fotobureaux bezaten of een eigen vliegtuig of zij huurden geregeld een machine voor dit werk. In Engeland o.a. werd den lucht-fotografen weinig of niets in de weg gelegd en zoo kon het gebeuren, dat in de loop der jaren een enorme bibliotheek van lucht foto's ontstond. ledere stad van eenige beteekenis, iedere haven, marine-etablissementen, spoorwegstations, vliegvelden, enz. enz. werden genomen" en uit deze collectie wordt thans geput. Op het eerste gezicht lijken die kieken echt, in werkelijkheid zijn ze vóór den oorlog gemaakt. Soms vertoonen ze korte schaduwen, hetgeen erop wijst, dat de foto onmogelijk kan zijn genomen in het najaar of de winter. Soms ook komen gebouwen, welke den laatsten tijd zijn neergezet, niet op de gepubliceerde kieken voor. Ty peerend in dit opzicht was de hierbij gereproduceerde lucht-foto van een belangrijke petroleumhaven met honderden tanks. In de eerste plaats zijn al die tanks wit geschilderd, het geen zeker niet het geval is in tijd van oorlog, want alle gebouwen van mili taire beteekenis, en hieronder vallen alle petroleumtanks, zijn zorgvuldig gecamoufleerd. Ten tweede, alle tanks op drie na, vertoonen hun schaduw. Die drie tanks konden dat niet doen om de eenvoudige reden, dat zij op het tijdstip, dat de foto werd genomen, nog niet bestonden. Men was nog bezig met de fundeeringen en door deze kleine vergissing" was het tevens Bovenstaande afbeelding van Thames-Haven, de bekende pe troleumhaven aan den ingang van de Theems, is eenigen tijd geleden door Duitsche bladen ge publiceerd als een origineele oorlogs-opname. In werkelijkheid is de foto in vollen vredestijd, na melijk midden in den zomer van I937-> gemaakt. Daarop wijzen in de eerste plaats de korte slag schaduwen der gebouwen. Alle tanks die hier wit zijn afgebeeld, zijn n.b. in begin September on middellijk met camouflage-kleu ren en -figuren beschilderd. Drie tanks die er nog niet op voor kwamen, zijn hier na 1937 gebouwd. Men zij dus voorzichtig met dergelijke foto's! mogelijk de datum vast te stellen, waarop die kiek was genomen, n.l. in 1937. Wij zagen een Duitsche foto van een Engelsch vliegveld met een groot aantal toestellen. Het getal kwam ons bekend voor en wij bladeren eens in oude tijdschriften; de kiek bleek ge nomen te zijn tijdens een vliegfeest in 1938. Niet alle foto's zijn onecht natuurlijk. Ettelijke malen zijn ver kenningsvliegtuigen boven de Firth of Forth geweest en hebben daar gefoto grafeerd; op verschillende van deze foto's zijn de ontploffende bommen duidelijk te zien. Ook Dover en andere kustplaatsen zijn van groote hoogte gekiekt. Allicht. Maar deze plaatjes zijn blijkbaar niet mooi genoeg, hun propagandistische waarde wordt onvol doende geacht en het materiaal wordt gecompleteerd door kieken, die het eerste oogenblik mogen imponeeren, doch bij nauwkeurig bekijken niet echt blijken te zijn. Een beetje kinderachtig, een dergelijke soort propaganda! KLEINE PERIKELEN DE Fransche kabinetswisseling hield ons natuurlijk dagen lang n spann ng en men kan bijna van de wisseltruc spreken je weet wat je uitgeeft en nooit wat ie terug krijgt. Het is een subtiel and met een subtiele politiek. Onlangs werd o.a. bepaald dat slechts spionnen en landverraders met den kogel zouden worden ge straft, hetgeen wellicht een oogenjlikkelijke opluchting geweest moet zijn voor aadere, meer gewone mis dadigers, tot deze ervoeren dat de Bepaling practisch weinig aan hun eigen lot veranderde en zij, als vroeger, geguillotineerd werden. De kwestie waarom men spionnen doodschiet en andere misdadigers per guillotine uit dit leven expedieert, is ten slotte van technischen aard en niet eens van gevoelstechnischen aard. Het gansche interesseert den direct-betrokkene weinig wellicht direct na het vonnis zelfs in het geheel niet meer. Er schijnt een eerekwestie aan verbonden te zijn, hoewel het moeilijk is te begrijpen waarom dit artikel nog van belang kan zijn voor lieden die zeer onteerende zaken begaan, zooals verraad van het vaderland of dat van een ander, hetwelk wederom minder onteerend schijnt, en nóg minder zoodra men er geen geld voor aanneemt (hoog stens de gemaakte onkosten). In het toedienen van de doodstraf door middel van den kogel, zijnde deze opruimingsmethode een tikje on eervoller, ligt dus de erkenning opgesloten dat een spion fatsoen lijker is dan b.v. wijlen den heer Landru, die een aantal niet gansch jonge dames een illusie en toen den dood bezorgde, terwijl de spion via zijn mededeelingen heele divisies jonge lieden in de lucht laat vliegen, zoodra zijn opdrachtgevers besloten hebben waar den oorlog te beginnen. De consequentie hiervan is dat men den minst-oneervollen spion zelf de methode van zijn executie laat be palen en hij het verzoek indient door pneumonia te mogen sterven. Natuurlijk is onze kennis op dit punt uitsluitend verworven door mededeelingen van deskundigen, die ten slotte slechts bij benadering kunnen zeggen welke dood het meest verkieslijk is. Het schijnt nu dat de guillotine, vervolmaakt als zij is gedurende en na de Fransche revolutie, uitstekend onderhouden en door vakkundig personeel be diend, nog altijd een der minst onaangename middelen is het hoofd te verliezen. Er gaan slechts enkele seconden mee heen en alleen de zeer koelbloedigen behouden daarbij hun normale observatievermogen, zooals de Parijsche bandiet die door de opening van het instrument in den mand met zemelen keek en nog juist den tijd had uit te roepen: Volk van Frankrijk, men bedriegt u, het zijn geen zemelen doch het is zaagsel !" Toen drukte de heer Deibier op het knopje en de wereld had niets meer te vorderen van den man die zooeven een gewichtige ontdekking deed. Stelt ge daartegenover een wan deling in den killen morgenstond naar een vestinggracht, met alle risico van kou vatten, om geplaatst te worden tegenover een onervaren groep jongelieden, die met bibbe rende handen een geweer op u aan leggen, dan blijft men conservatief. Capet of crapule, de oude methode is de beste. J. VAN HOORN PAG. 17 DE GROENE No. 3278

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl