De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1940 6 april pagina 6

6 april 1940 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

KANTTEEKENINGEN Een mislukt Duitsch offensief Wanneer men den toestand zooals hij zich thans voordoet, vergelijkt met de situatie vóór Paschen, blijkt dat Duitschland in veertien dagen tijd een groot politiek echec heeft geleden. Het is duidelijk dat men er in Berlijn naar streeft, het oorlogstooneel zooveel mogeüj'.t te beperken, hetzij omdat men in het geheel geen offensief, hetzij omdat men een offensief in het Westen wenscht. Met dat alzijdig pacificatiestreven hingen de pogingen samen om de verhoudingen op den Balkan te stabiliseeren. De groote moeilijkheid was, dat daartoe Italiëen de Sowjet-Unie tot elkaar gebracht moesten worden. Berlijn had er alle hoop op! Hitler reisde naar den Brenner en in de dagen vóór Paschen heette het dat Molotow naar Berlijn zou komen. De driebond Duitschland?Itali Rusland scheen een feit te zijn. En nu ? Molotow heeft Vrijdag in zijn uitvoerige rede voor den Oppersten Sowjet geen vriendelijk woord aan het adres van Berlijn gezegd. Erger: hij handhaafde onverzwakt zijn eischen op Bessarabië, (fat thans tot Roemeniëbehoort, terwijl Ita'.iën.b. verk'aa-d heeft dat het Roemeni gewapenderhand zou bijstaan, indien het Roode Leger een aanval mocht wagen. Geen wonder dat de Italiaansche pers weer andere klanken deed hooren. De berichten die van groeiende spanning tusschen Berlijn en Moskou melding maakten, worden groot opgemaakt. Hier erf daar werd weer een felle aanval gedaan op Russische toestanden. Dit alles moet voor Berlijn zeer onaangenaam zijn geweest. Er is roet in het eten gegooid. Maar laat ons de beteekenis van dit echec niet over schatten. Het is heel wel mogelijk dat Berlijn van te voren wist dat zijn plannen geen succes zouden hebben, en dat deze slechts wereldkundig zijn ge maakt als onderdeel van den Nervenkrieg". De redevoering van Molotow De reeds genoemde redevoering van Molotow heeft de positie van de Sowjet-Unie scherp afge bakend. Complete neutraliteit, d. w. z. behartiging uitsluitend van haar eigen beJangen dat is de houding die de Unie aanneemt. De Duitsche pers had reeds laten doorschemeren dat grootscheepsche Russische steun te verwachten was. Wat kon zij anders doen dan faire bonne mine a mauvais jeu" ? De Duitsche pers haalde de tiraden tegen de Gealliërden naar voren en schreef dat Londens verwachtingen beschaamd waren doordat de SowjetUnie neutraal zou blijven. Een journalistieke reuzenzwaai die den heer Göbbels eer aan doet l Het feit dat de Sowjet-Unie een dag te voren wereldkundig maakte dat zij de afgebroken handels besprekingen met Engeland wilde hervatten, toonde ook wel aan dat van een eenzijdige oriënteering van den Russischen export op Duitschland geen sprake was. Hoe weinig de beide partners van het Nietaanvals-verdrag elkaar vertrouwen, blijkt uit het feit dat zij beide inderhaast de gemeenschappelijke grens versterken. Duitschland is daar reeds in October vorig jaar mee begonnen. De werken zijn ontworpen onder leiding van dr. Todt. Thans schijnt ook de Sowjet-Unie de plannen gereed te hebben. Een krachtige linie die plaatselijk tot 100 km. diep is, wordt aangelegd van de Oostzee tot de Zwarte Zee. De complete versmelting van het Duitsche en Rus sische stelsel die al te haastige beoordeelaars reeds zagen ontstaan, laat nog wel even op zich wachten ! De Duitsche Documenten Einde van de vorige week publiceerde de Wilhelmstrasse een aantal documenten die zouden bewijzen dat de Geallieerden schuldig waren aan den oorlog en dat de Amerikaansche gezanten te Londen en Parijs tegenstanders waren van de neutraliteit der Vereenigde Staten. Volgens sommige berichten zijn deze documenten Berlijn door Moskou in handen gespeeld. Re'iel hebben zij inmiddels weinig om het lijf. Wat de Geallieerden betreft, blijkt er hoogstens uit dat,zij niet van zins waren terug te wijken. In hun huidigen vorm belasten de documenten de gezanten Bullitt en Kennedy wel zwaar. De betrokken per sonen hebben echter verklaard dat de schriftstukken valsch zijn. Of dit zoo is, dient men af te wachten. Hst zou overigens niemand verbazen, behalve wel licht den heer Mussert. In Amerika schijnt wel eenige beroering te ontstaan door de documenten. Dat is trouwens de bedoeling van Hitler en Ribbentrop. Zij willen via twee personen die nauw met Roosevelt verbonden zijn, wantrouwen wekken tegen den President. Het Amerikaansche volk is anti-Duitsch, maar allerminst pro de Geallieerden. Het wil van deelneming aan den oorlog (nog) niets weten. Vandaar dat Hitlers zet goed berekend is. Het zou niet de eerste keer zijn dat hij toonde over uitstekende informatoren in de Vereenigde Staten te beschikken. De redevoering waarmee hij April vorig jaar op Roosevelts Vredes-initiatief antwoord de, was zoo goed berekend op Amerikaansche verhoudingen dat sommige Washingtonsche politici, tegenstanders van Roosevelt, zich haastten te verklaren dat zij met het auteurschap van de rede voering niets te maken hadden ! Intusschen dient men de verdere Amerikaansche reactie af te wachten. Voorloopig staat de meerder heid des volks achter den president, wiens her kiezing lang niet onmogelijk is. Noorwegen in de knel Vorige week Donderdag kwam te Londen de Opperste Oorlogsraad der Geallieerden wederom bij jen. De Geallieerden hebben bekend gemaakt dat zij slechts gemeenschappelijk vrede of. wapenstil stand zullen sluiten. Chamberlain deelde Dinsdag j.l. nog mede dat ook de Poolsche regeering ge raadpleegd" zou worden alvorens een eind aan den oorlog gemaakt zou worden. Overigens is het zoo ver nog niet: de beer is nog niet geschoten ! In tusschen is het van belang dat de samenwerking inniger wordt. Ook na den oorlog aldus een ander besluit van den Oppersten Raad zal de Fransen-Britsche samenwerking blijven bestaan. Speciale aandacht werd verder besteed aan de Duitsche blokkade. Enkele lekken" zullen gedicht worden. Speciaal Noorwegen komt daarbij in de knel. De Geallieerden willen nl. de verscheping van de Noord-Zweedsche ijzerertsen verhinderen. Noor wegen verdedigt zich door er op te wijzen dat het sinds kort naar Engeland meer erts heeft laten inschepen dan naar Duitschland. Bovendien is het een feit dat Duitschland door de Oostzee weinig minder ijzererts kan ontvangen dan via den Atlantischen Oceaan. Het is raadselachtig, zoo niet ver dacht, dat de Geallieerden de ijzerertsverschepingen hebben laten doorgaan zoolang de weg door de Oostzee onbruikbaar was en ze willen verhinderen nu de Oostzee weer ijsvrij wordt. Consequent is deze politiek ongetwijfeld: consequent-halfslachtig. Intusschen is Noorwegen bevreesd voor menig vuldige schending van zijn neutraliteit. Duitschland heeft nl. reeds aangekondigd dat het de ijzerertsbooten zal beschermen door middel van vliegtui gen. Restaurant DORRIUS N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam PLATS DU JOUR EN A LA CARTE Marionet Wang geïnstalleerd Buiten verwachting is de installatie van den Japanschen marionet Wang-tsjing-Wei Zaterdag j.l. toch doorgegaan. Japansch China heeft dus nu een nieuwe regeering met een nieuwen vlag die een copie (in andere kleuren) is van de Japansche: kenmerkend feit! Realiter verandert aldus bitter weinig aan den toestand. Wang, de verrader, steunt op de bajonetten van het Japansche bezettingsleger. Tsjoengking wil van geen samenwerking weten. Maarschalk Tsjang-kai-Tsjek zet den strijd voort. Japan heeft deze week voorts het Portugeesche Macao bedreigd. Macao is, sinds het Britsche Hong kong van het achterland afgesneden is, pijlsnel omhooggeschoten. De Japanners willen nu aan de souvereiniteit van Portugal feitelijk een einde maken. Het conflict is nog onopgelost. Merkwaardig was tenslotte de overmatig-vriendelijke redevoering die de Britsche gezant te Tokio vorige week gehouden heeft. Zij vloeide over van vriendelijkheden aan het adres \an Japan. Hetgeen wel bewijst hoezeer Engeland zich van alle initiatief in het Verre Oosten voorloopig zal onthouden. Het slagkruiserplan ingediend Op 9 April a.s. zal de Volksraad te Batavia in buitengewone zitting bijeenkomen teneinde te beraadslagen over het slagkruiserplan dat de regeering thans wereldkundig heeft gemaakt. Het plan omvat den aanbouw van drie slag kruisers van 27.000 ton, plus de aanschaffing van een tankboot en 12 motorbooten-onderzeeboot jagers, twee mijnenleggers, twaalf vliegbooten, een droogdok, enz. enz. Totale kosten: ? 283 mill. De jaarlijksche exploitatie-kosten zullen ? 16.5 mill. beloopen. Wanneer de Volksraad zich over dit plan heeft uitgesproken (het zal stallig aangenomen worden), komt het in Nederland in behandeling. Wij hopen dat de technische zijde nogmaals duchtig onder oogen wordt gezien. Wij hopen vooral dat men het vraajstuk van Indië's verdediging niet alleen als een technisch-militair vraagstuk zal zien, maar ook als een politiek probleem. Wij hopen dat de linker zijde in ons Parlement nogmaals krachtig zal aan dringen op verdergaande democratiseering van Indië. Dit politiek complement mag niet ontbreken. Verdediging van Indië? Goed. Maar dan verdediging van een Indiëwaar de democratie zoo spoedig mogelijk verwezenlijkt wordt en niet tegengehouden door een bewind dat zich achter een doorzichtige phraseologie verbergt! UIT DE GROENE GRABBELTON Zenuwtabletten koker 75 cent Maagtabletten koker 75 cent Hoofdpijntabletten koker 60 cent Laxeert a b letten doos 60 cent Alleen echt met den naam M ij n h a r d t. gmiimtiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiii i Weet U nog welk een enorm opzien de reis van Sumner Welles naar Europa heeft gebaard? In ernst: hebt U de afgeloopen week nog n keer aan Sumner Welles gedacht? Zoo wordt door de groote pers sensatie gekweekt. Vroeger was het in de vacantie komkommertijd. Tegenwoordig strekt de komkommertijd zich in feite over het geheele jaar uit. Het is met de Amsterdamsche luchtbescherming een merkwaardig geval. Misschien mag ik enkele persoonlijke ervaringen mededeelen. October vorig jaar gaf ik mij op als vrijwilliger voor de blokbrandweer. Daarop heb ik twee avonden geoefend en werd als volleerd blokbrandweerman ontslagen. Sindsdien heb ik taal noch teeken vernomen van de luchtbescherming. Ik weet nog dat de duinwaterleiding in tegenge stelde richting moet worden opengedraaid als de vechtwaterleiding, maar welke van beide leidingen naar rechts, welke naar links open gaat, weet ik niet meer. Er hapert iets aan de organisatie. Waarschijnlijk is het personeel van den dienst overbelast. Waar schijnlijk toont ook de burgerij niet de vereischte belangstelling. Aan grootscheepsch aanpakken komt men daardoor niet toe. De gemeente Amsterdam heeft tot dusver bijna zeven ton uitgegeven aan de openbare schuilgelegenheden. Alle andere luchtbeschermingsmiddelen hebben bij elkaar nog geen half millioen gekost, ofwel zes dubbeltjes per Itlllllllltiiliimiiiilillliiillilliiiiiiiiliiiiillillillliii inwoner. Het is veel-en-veel te weinig. Onder inspireerende leiding is de burgerij zeker bereid, meer te offeren en meer te presteeren. Men schoeie daartoe de geheele bescherming op andere leest: de handhaving van het vrijwilligheidsprincipe is onzinnig, en het is niet meer dan billijk dat ieder burger bijdraagt tot de luchtbescherming. Waarom heft men geen extra-opcenten op de inkomsten belasting gelijk eenigen tijd geleden ten behoeve van het Rijk is geschied? Waar een wil is, is een weg. Het wordt tijd dat men eens naar wil n weg gaat zoeken. ? In Brussel verschijnt een tweetalig blad Omroep" geheeten, van onduidelijke politieke strekking. Medewerker voor Nederland aan dit blad is een zekere W. Laatsman te Rotterdam. Deze heer verzamelt persknipsels uit Nederland, en conclu deert in zijn jongste overzicht dat in een overgroot deel van de pers vooral de stemming tegen Engeland en Frankrijk toeneemt." Ter illustratie" haalt de heer Laatsman dan een gedeelte aan uit een artikel in Het Schouwvenster" Engeland zoejct maar steeds naar een land, dat bereid is zich te leenen voor zijn strijd om daarbij zelf zooveel mogelijk op den achtergrond te blijven. Het is weer hetzelfde als in den Wereldoorlog die Kngeland bereid was door te zetten tot den laatsten Franschman.'' Volgens den heer Laatsman geven deze woorden PAG. 6 DE GROENE No. 3279

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl