De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1940 13 april pagina 4

13 april 1940 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

De BALKAN - volgend slagveld? De Duitsche kolonisatie methoden en de noodzaak van intensieve tegenactie Catch as catch can!" Maandag j.l. deelde de Duitsche regeering mede dat zij zich het antwoord op de Geallieerde actie in de Noorsche wateren voorbehield. Dit antwoord zou, aldus Berlijn, evengoed tegen het Noorden als tegen het Westen en het Zuid-Oosten kunnen zijn gericht. De ontstellende gebeurtenissen in Scandi naviëhebben wel aangetoond waarheen in eerste instantie het expansiestreven der Nazi's was ge richt. Maar in Boedapest, Boekarest en Belgrado is het reeds heerschende gevoel van onveiligheid nog vergroot. Niemand weet waar in tweede instantie Duitschlands wraak" op zal vallen. Ondanks den toestand in het Noorden, blijft de aandacht dan ook onverminderd gericht op den Balkan, waar met ande re wapenen een ongekend felle oorlog wordt gevoerd. Deze oorlog draagt een economisch karakter: de recente oprichting van de English Commercial Corporation Ltd. toont aan dat de Geallieerden zul len pogen de Duitsche overmacht op den Balkan te breken. Catch as catch can !" Deze oorlog draagt ook een ideologisch karakter: vertegenwoordigers en semi-vertegenwoordigers der strijdende partijen reizen de hoofdsteden af om lezingen te houden. Kort geleden verklaarde Duhamel te Zagreb dat Kroaten en Franschen als twee druppels water op elkaar leken. Een week later beweerde de Italiaansche minister van onderwijs dat het Kroatische volk in niets verschilde van het totalitaire Italiaansche.... Dit zijn slechts uiterlijke symptomen van een strijd die onder de oppervlakte woedt, waarin om kooperij en sabotage machtige wapenen zijn, en waarvan de inzet is: de export van den Balkan. De Balkan is voor Duitschland vrij toegankelijk, en hoewel zijn mineralen zeker niet toereikend zijn om het effect der blokkade geheel te niet te doen, zij zijn wel zoo belangrijk dat er Londen en Parijs veel aan gelegen is, de Duitsche handelsbeweging met de Balkan-staten te verkleinen. Zulks is te meer noodzakelijk, omdat de economische afhankelijk heid dier staten van het Derde Rijk in den loop der laatste jaren zoo groot was geworden dat hun poli tieke onafhankelijkheid denkbeeldig dreigde t; wor den. Griekenland was in 1939 voor n-derde, Zuid-Slaviëvoor twee-vijfde, Roemeniëvoor de helft, Hongarije voor ruim de helft, Boelgarije zelfs voor twee-derde van zijn buitenlandsche handelsbeweging op Duitschland aangewezen. Maar", zal men zeggen, welk bezwaar kan men als democraat koesteren tegen de vooraan staande plaats die Duitschland in het Zuid-OostEuropeesche economische leven inneemt ? Engeland en Frankrijk hebben hun Lebensraum" overzee. Is het zoo onredelijk dat Duitschland zijn Lebens raum" zoekt in een onontwikkeld deel van Europa?" Wie zoo redeneert helaas heeft men het in Londen zes jaar lang gedaan miskent den waren aard der Duitsche expansie. Ware deze expansie uitsluitend economisch en gericht op het welzijn der Balkanvolkeren, dan lag de zaak anders. Maar deze expansie draagt in werkelijkheid ook een poli tiek karakter. Zij is totaal. Zij belemmert de vrije ontwikkeling der Balkanstaten. Zij wil hen tot koloniën van Duitschland maken in overeen stemming met de door den Führer in zijn Mein Kamp} geuite wenschen. Duitschland de groote stokebrand Bij de politieke pressie die Berlijn op de staten van Zuid-Oost-Europa uitoefent, zijn van bijzonder belang de kleine Duitsche minderheden die in Hon garije, Roemeniëen Zuid-Slaviëwonen. Alle Duitschers, waar ter wereld ook, zijn thans met de Nazi organisatie verbonden. Het vormen van dezen band is moeilijk gegaan, daar in sommige van deze minderheden sterk-democratische tradities leefden. Ten slotte zijn zij echter bezweken voor de verleiding die van Duitschlands buitenlandsche successen uitging. Het Derde Rijk heeft trou wens niet nagelaten, deze successen terdege te exploiteeren. Toen de Saar weer Duitsch werd, zijn ?BRANDERIGE VOETEN« ORTHOPEDARIUM Speciale inrichting voor Voetbc handeling KOKIN 101 A'DAM TEL.. 42802 Défilévan Duitsche boeren die in Roemeniëwonen. Saar-Duitschers naar Roemeniëen Zuid-Slaviëge zonden om propaganda te voeren onder de Duitsche minderheden. Deze zijn tenslotte in sterke organisa ties onder Berlijn's zeggingschap gebracht. Terzelfder tijd werd een steeds groeiend aantal Duitsche ambtenaren naar het Zuidoosten gezon den. Speciaal in Slovenië, den Noordoosthoek van Zuid-Slavië, heeft Duitschland hevig geïntrigeerd. Een zekere Branimir Altgayer had hier de leiding, die zoo tactisch was zijn Kroatischen voornaam tot Siegfried" te veranderen. In de hoofdstad van Slo venië, Ljoebljana, was een complete Duitsche staf gevestigd met economische, politieke en militaire waarnemers", terwijl elders in Sloveniëeen bureau is opgericht waar een deel van de naaste medewerk?! s van Konrad Henlein naar werd overgebracht toen hun diensten in Tsjechoslowakije niet meer noodig waren. In geheel Zuid-Slaviëtrouwens schoten de Duitsche reisbureaux als paddestoelen uit den grond. Een belangrijk onderdeel van de tactiek die verte genwoordigers van deze reisbureaux" toepassen, is het opkoopen van grond op stategisch belangrijke punten. De Duitschers hebben in Zuid-Slaviëvooral langs Donau, Sau en Drau, groote strooken gebied verworven het is geen toeval dat door de valleien van deze rivieren de groote spoorverbindingen des lands loopen. Daarnaast heeft Duitschland, niet alleen in ZuidSlavië, maar ook in Hongarije en Roemeni rechtstreekschen politieken druk uitgeoefend. In het eerste van daze landen hebben Duitsche vertegenwoor digers met kracht geageerd om de verzoening tusschen Kroaten en Serven te doen mislukken. De verzoening is tenslotte toch een feit geworden on danks den tegenstand van den vroegeren minister president dr. Stojadinowitsj, wiens commercieele belangen naar insiders beweren met die van de As-mogendheden parallel liepen. De Duitsche politieke actie heeft in Roemeni eenigen tijd lang er zeer dreigend uitgezien. Men weet dat de Ijzeren Garde van den oer-Roemeen Zelea Codreanoe die in werkelijkheid Zilinski heette en van Oekraïnsche, volgens sommigen zelfs van Duitsche afkomst was rechtstreeks met Berlijn verbonden was. De regeering heeft de actie van de Garde in bloed gesmoord; als berouwvol zondaar is zij onlangs in het Front der Nationale Wedergeboorte" opgenomen, maar het is niet onmogelijk dat daarmee het Paard van Troje is binnengehaald zeer tot genoegen van Berlijn. Op weg naar de exploitatie van den Balkan. De handelsmethoden waarmee Duitschland de Balkanstaten heeft ingepalmd, zijn in dit blad bij een vorige gelegenheid reeds uitvoerig geschetst. Genoeg dus, er aan te herinneren dat de Duitsche regeering zich gespecialiseerd heeft op directen ruil. Zij kocht landbouwproducten en betaalde prijzen die soms ver boven het wereldniveau lagen. De Balkanboeren juichten, maar zij hadden het spel niet door: want hoe meer de Balkanstaten te vorde ren kregen van Duitschland, des te meer moesten zij in Duitschland koopen om de vorderingen vol daan te krijgen. Het voordeel van deze handelstac tiek was, dat Duitschland aldus de eene economi sche groep (de boeren b.v.) kon uitspelen tegen de andere (de industrieelen, die Duitsche machines moesten accepteeren). Maar tenslotte dragen deze en dergelijke verbindingen toch een naar verhouding los karakter. Belangrijker dan de ruilverdragen zijn de rechtstreeksche Duitsche pogingen om de rijk dommen van den Balkan te exploiteeren. Door deze pogingen immers worden geheele gedeelten van het economische leven der desbetreffende staten geabsorbeerd. Men dient daarbij te bedenken dat het nooit alleen-maar een Duitsche firma is die een bepaalde concessie verwerft, maar dat zich steeds achter deze firma de Duitsche staat bevindt; dat eerst maakt deze absorptie waarlijk gevaarlijk: de Duitsche expansie draagt geen geïsoleerd, particu lier karakter: zij is altijd tevens staatsexpansie. Zij is totaal. Bezien wij de ontwikkeling land voor land in de voornaamste staten die hier van belang zijn. In Zuid-Slaviëis Duitschland reeds sinds '37 be langrijke mijnen aan het koopen. Het heeft er antimoon-, chromiet-, lood-, zilver- en goud-con cessies verworven. In Noord-Kroatiëwordt door Duitsche maatschappijen naar petroleum geboord. Krupp heeft er nog onlangs drie maatschappijen op gericht, waarvan n voor katoenproductie, n voor mijnbouw en n voor staalproductie. Ook de I. G. Farben is in Zuid-Slaviëzeer actief. In Bulgarije zijn Duitsche maatschappijen bezig met de exploitatie van de lood- en chromium-ertsen. De reeds genoemde I. G. Farben is hier al sinds 1934 intensief bezig met den verbouw van den uit Mandsjoekwo geïmporteerden sojaboon. In Roemeniëheeft Duitschland groote belangen verworven in de ijzer- en staalindustrie. Kortgeleden zijn er twee groote firma's opgericht (waarvan een een onderafdeeling van Skoda) en is een firma van den Roemeenschen staat overgenomen. De Duitsche belangstelling heeft zich in Roemeniëechter gecon centreerd op de petroleum. Duitschland heeft het daar niet getroffen: de Roemeensche petroleum is volgens Duitsche bronnen voor twee-derde in Engelsch-Hollandsche handen, voor een kwart in handen van den Roemeenschen staat. Desondanks is het Duitschland gelukt, eenige posities te verove ren. Vorig jaar heeft het een deel van het Creditul Minier" verworven en bijna de helft van het PetrolBURNETT'S ? LONDON DRY GIN ? PAG. 4 DE GROENE No. 3180

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl