De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1940 13 april pagina 7

13 april 1940 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

Lord Halifax KRUC BRUT LE CHAMPAGNE PARFAIT Landjonker, politicus en be speler van de tweede viool AAN het einde van een breede, waardige g?ng in een massief gebouw in Whitehall, opent de secretaris een zwaren eikenhouten deur en de be zoeker stapt een ruime kamer binnen, uitgevoerd in diep rood en bruin; zware roode gordijnen hangen aan weerszijden van de breede ramen, een dik rood tapijt bedekt de vloer, een roode bolstaande sofa voor den open haard, een eikenhouten bureau daarachter en eikenhouten wandbetimmering en deuren, ziedaar de komer. Een buitengewoon lange en magere figuur in een zwart colbert met een dubbele rij knoopen, staat achter het kleine bureau op en steekt een beenige hand uit. Het is Edward Frederick Lindley Wood, de derde Lord Halifax, officie al bekend als Zijne Majesteit's Eerste Secretaris van het Departement van Buitenlandsche Zaken. Men zou een even nauwkeurige beschrijving kunnen geven door te zeggen, dat hij het was, die waarschijnlijk BritschIndiëvoor revolutie bespaard heeft en die later geheel Europa heeft afgereisd om te probeeren den vrede te redden, hetgeen heel wat moeilijker is ge bleken dan het redden van het onmetelijke Engelsche wereldrijk. Hij buigt een weinig voorover, zooals hij daar staat met de handen in de broekzakken, zoodat het lijkt dat hij een iewat ronde rug heeft. Maar dit komt waarschijnlijk doordat hij zooveel grooter is dan de meeste menschen en daarom instinctief zich een weinig voorover buigt als hij iemand de hand schudt of met iemand praat, om niet zoover uit te steken boven een persoon van normale lengte. Zijn lange, magere gestalte wordt bekroond door een iets te uitgerekt hoofd, dat eenigszins kaal begint te worden. Zijn gebaren zijn wijd, zijn mond, neus en ooren overschrijden de klassieke verhoudingen, alsof ze meer op het gebruik zijn ingesteld dan op schoonheid, toch verraden ze gevoeligheid en dit wordt geaccentueerd door de diepe lijnen; die dit buitengewoon interessante gezicht kenmerken. Zijn stem is gedempt en aangenaam, maar hij spreekt niet vlot, niet met de gemakkelijke vaardig heid of de schilderachtige zinnen van een redenaar, noch met de juistheid van een zelfbewust man. Zelfs zijn zorgvuldigst voorbereide redevoeringen zijn een weinig rommelig wat de stijl betreft. LORD Halifax is evenals zijn vader een geloovig man. Deze vader, een kleinzoon van den Lord Grey, die in 1832 de Reform Bill doordreef (de eerste stap tot de democratiseering van Engeland), hield iederen morgen een godsdienstoefening in zijn huis te Yorkshire. De tegenwoordige Lord Halifax is eveneens een diep-religieus man, hoewel zijn arbeid voornamelijk op het gebied van de politiek heeft gelegen. Zijn godsdienstige overtuiging heeft direct mis schien beslissend bijgedragen tot zijn grootste succes: de verbetering in de verhouding tot Britsch-Indië. Kort en lang: Churchill en Halifax De groote invloed die hij daar had als onderkoning van 1926 tot 1931. (hij droeg toen den speciaal gecreëerden titel van Lord Irwin) werd toegeschreven aan zijn diep godsdienstig geloof dat grooten indruk maakte op dat Oostersche land waar de godsdienst een rol speelt die te vergelijken is met de rol die hij in het middeleeuwsche Europa speelde. Lord Irwin en zijn politieke tegenstander Gandhi werden al spoedig de twee Mahatma's" genoemd. Toen de Heilige Hindoe, de leider van de burger lijke ongehoorzaamheid, in het paleis van den Onderkoning werd uitgenoodigd, tot groote veront waardiging van sommige Engelsche conservatieven en imperialisten, die tegen elke overeenkomst met Gandhi gekant waren, waren hij en de Onderkoning twee diep-godsdienstige mannen, die samen de poli tieke problemen van Britsch-Indiëonder oogen zagen. De toekomstige Lord Halifax begreep Gandhi zooals weinig Engelschen deden. Het zou hem ge lukt zijn zijn invloed op de Britsch-Indische revolu tionairen uit te oefenen door zelf te gaan vasten op de manier van Gandhi, maar een hongerstaking van de zijde van Zijne Majesteit den Onderkoning zou een te sterke schok voor de conservatieven in Enge land zijn die met evenveel voorzichtigheid behan deld moesten worden als de Gandhi-volgelingen. Lord Halifax is niet eerzuchtig. Hij was er tevre den mee de tweede viool te spelen toen Anthony Eden minister van Buitenlandsche Zaken was. Hij wilde het Departement van Buitenlandsche Zaken over nemen onder de algemeene leiding van Chamberlain. GRABBELTON Men bedenke bij het bovenstaande (dat wij hier geheel onverkort geciteerd hebb;n) dat van onze drie slagkruisers er altijd n of twee wegens reparatie uit de vaart zouden zijn. De resteerende anderhalve moet voor de buitenlandsche slagschepen, die hem buiten adem" achtervolgen,.... wegloopen. Laat ons met den schrijver aannemen dat twintig buitenlandsche kruisers geneutraliseerd" worden. Dan heeft Japan er nog 20 over.... Een kind kan het Zwart- Front-betoog ontrafelen. Sabelrinkelende schooljongens-romantiek ! Niet alleen de omstandigheden maar ook het gebruik van het vreemde woord geven voor mijn gevoel de volgende advertentie (geknipt uit een Amsterdamsch buurtblad) iets uitermate wrangs: HUWELIJK. Net persoon, 47 j., steun, eigen home, zoekt kennismaking, ook buitenlandsche. De Times sprak dezer dagen van het Japansche experiment in China". Met een variatie zou men kunnen zeggen dat de woorden er zijn om de schanddaden te ver bergen. Het is zeer de vraag of de vreemde en raadsel achtige geschiedenis van de kaart van de Illustration ooit voldoende opgehelderd zal worden. De berichten staan weer lijnrecht tegenover elkaar. Merkwaardig was intusschen een afbeelding van de befaamde kaart plus bijbehoorend artikel die de Kölnische Zeitung 6 April j.l. publiceerde. In het artikel heette het dat volgens de kaart de Duitsch-Deensche grens ongeveer op de lijn Hamburg-Kiel" zou komen te liggen. De afgedrukte authentieke" kaart had echter een grens die in het geheel niet naar het Zuiden was verschoven. Regiefout ? De grens is inmiddels opgeheven. Het Nationale Dagblad schreef 4 April j.l. aan het slot van zijn hoofdartikel: Wij hebben noch buitenlandsche ideologische beschermers", noch binnenlandsche ideologische landverraders noodig." Simpele rechtvaardigheid gebiedt te erkennen dat dit het eerste ware woord is dat wij ooit in het Nationah Dagblad hebben aangetroffen. KANTEKLEER Loyaal steunde hij Chamberlain in diens ver zoeningspolitiek", welke faalde te verzoenen; hij steunde hem opnieuw in het geval-Polen, waar precies de tegenovergestelde houding werd aange nomen. Men neemt echter in Londen algemeen aan dat Lord Halifax de tweede politiek met een grooter enthousiasme gesteund heeft dan de eerste en dat hij altijd een van de ministers geweest is die voor een krachtiger optreden en een snellere bewapening waren. HIJ is minder onbuigzaam, en soepeler dan de ge middelde man uit Yorkshire", zei eens iemand die Lord Halifax goed kende. Hij is minder doctrinair en practischer dan Lord Cecil bijvoorbeeld, maar hij mist de dramatische qualiteiten en de woorden schat van Lloyd George of Churchill. Sommige den ken dat hij hun vuur ook mist, maar hij kan zeer vastberaden zijn als hij eenmaal zijn beslissing ge nomen heeft." De arbeidersleiders uit Yorkshire zeggen dat Lord Halifax de grootste aanwinst van de conservatieven in dat graafschap is en de boeren achten hem hoog wegens zijn eerlijkheid en onkreukbaarheid. In zijn huis, in liefelijke bosschen gelegen en opgetrok ken uit roode baksteen, rondom een binnenplaats van keien, leidt hij het leven van een landheer die van de natuur houdt en graag jaagt. Totdat hij naar Britsch-Indiëging, hield hij er een eigen ras jacht honden op na maar sinds zijn terugkeer heeft hij met de plaatselijke jachthonden gejaagd. Hij speelt tennis en houdt van detective- en spookverhalen. Gewoonlijk is hij (behalve Christelijk landjonker is hij ook nog minister !) van tien uur 's morgens tot acht uur 's avonds op zijn departement. Dan achtervolgen de meedogenlooze roode actentasschen met diplomatieke rapporten hem weer en dwingen hem naar zijn huis in de stad te gaan, waar hij nachten heeft doorgebracht met het bestudeeren van hun onrustbarenden inhoud. Hij moet herhaaldelijk in het Hoogerhuis verschijnen om vragen van de regeering te beantwoorden en hij besteedt bovendien veel tijd aan het ontvangen van ambassadeurs en ministers. En zoo is er nauwelijks een uur ongebruikt in het drukke leven van Engelands minister van buitenlandsche zaken. Zijn stem is het laatste halve jaar nog ernstiger geworden, de groeven in zijn gelaat dieper. Maar naarmate de zorgen groeien, groeit ook zijn overtuiging dat de tegenstander die reeds ettelijke malen zijn woord heeft gebroken, vernietigd moet worden. Eerder zal Europa de rust niet kennen die het levenselement is van Edward Frederick Lindley Wood, derden Lord Halifax, Zijne Majesteit's Eerste Secretaris van het Departement van Buitenlandsche Zaken. HENRY LYNDHURST. Een nieuw idee ? Binnenkort openen wij onze nieuwe afdeeling Reens'-Rusti ek, een geheel nieuwe toe passing op 't gebied van interieur-kunst. ? In onze bijzondere col lectie stoffen en tapijten vind' U nu reeds naast onze fraaie moderne een zeer aparte serie klassieke dessins, die werkelijk uniek zijn en welks toegepast kunnen worden zoowel in een geheel antiek interieur als in onze toekomstige Reens'-Rustiek-Stijl. REEKS Showrooms: Heiligeweg 47-51, Amsterdam 31 Brutonstreet, London, W.l Fabriek Distelweg 85, A'dam Onze nieuwe prospectus welke binnenkort gereed is, zenden wij U gaarne op aanvraag. PAG. 7 DE GROENE No. 3280

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl