HET is in vele opzichten onbehagelijk eng in ons land. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de moeite genomen dat uit te beelden in de onlangs uitgekomen statistiek van den loop der bevolking, i Januari 1939 was het aantal zielen per km2 265.2, i Januari 1830: 81.1. De oppervlakte per inwoner in are was op eerstgenoemden datum 37.7, de onderlinge afstand was 66 m. op laatstgenoemden datum waren die cijfers: 123.4 en JI9- Zooals men ziet wordt het hier in ons land benauwend en dus de lust om het ruim" te hebben, als tegenstelling steeds grooter. Er is boven dien noodzaak om het smalle stadsche keurs, dat de meesten onzer drukt af te leggen. Vacantie is noodig, vacantie eischt verandering van milieu, vacantie eischt ruimte I De verkeersontwikkeling dringt bovendien va cantie op. De spoorwegen komen niet aan het ver langen tegemoet, neen, zij scheppen het! Met de gestegen bevolking nam het oppervlak der woeste" gronden in ons land snel af. De uitbrei ding der steden eischt ongeveer 2000 ha per jaar. Een woeste grond is vacantiegrond. In 1833 bedroeg het aantal ha woeste grond in ons land 906.506, thans bedraagt het 336.680, hetgeen wil zeggen, dat er nog slechts 1/3 gedeelte van den woesten grond van 1833 over is. En de ontwikkeling gaat verder. Blijven de huidige tendenzen bestaan (men kan deze natuurlijk niet keeren door er over te schrij ven), dan zal er binnen een gering aantal jaren geen vacantiegrond in ons land meer zijn. Men lette op de volgende cijfers, die betrekking hebben op een der eerste vacantie provincies van ons land, Gelder land n.l. In 1833 had deze provincie p.m. 165.000 ha woesten grond, thans nog slechts p.m. 57.000 ha. Vooral in de afgeloopen 10 jaren is, blijkens de Verslagen van den Landbouw, een sterke vermin dering van de oppervlakten woesten grond in Gel derland waarneembaar. Er is een daling in dezen tijd met ongeveer 20 %. Men make zich geen illusies, de woeste grond raakt op, vooral ook op de Veluwe en dat in een tijd, waarin de behoefte aan vacanties, massaal en individueel zoo geweldig toe neemt, in een tijd ook, waarin het eigen land in alle opzichten zoo heel veel beteekent. Zeker, de econo mische noodzaak doet heel wat waarden wijken, maar mag men de behoefte aan vacantie, dat is de behoefte aan geestelijke verfrissching, aan licha melijke recreatie tevens, in een ander milieu, in ruimte, met zonnelicht en -warmte eigenlijk minder achten dan het economische", staat zij daarmede niet op n lijn, is zij zelfs niet. .. . voorwaarde voor een goede vervulling van de productie? GEDURENDE de laatste jaren stonden plan nen" in het zenith onzer maatschappij. In het buitenland werden nationale productie-plannen aanvaard: 3, 4, 5, 7, ja 10-jaren plannen. In ons land was het plan van den arbeid een panacee tegen economische nooden. Daarnaast waren het indus trialisatie- en streekplannen, die zich deden gelden. Men versta ons wel, wij verwerpen zeer zeker die plannen niet, die onze productie moeten vergrooten. Maar wel meenen wij met klem een pleidooi te moeten houden voor het behoud van een groot deel van onzen woesten grond, dat wil zeggen: van ons natuurschoon. Er is nog zoo weinig en dat weinige moet beschermd worden, althans een groot deel er van. Er wordt in streek- en industrialisatieplannen rekening gehouden met vacantiemogelijkheden. Men rationaliseert het natuurschoon, door het, dikAMSTERDAM leidschestraat DEN HAAG hoogstraat wijls op zeer geraffineerde wijze, tot een eenheid met bebouwings- en verkeersstelsels te maken. Te recht! Maar, deze plannen hebben in den regel, zooals de naam reeds aanduidt, een locale, d.i. een beperkte beteekenis. Men stelle een nationaal recreatieplan op, voordat het te laat is. Productieplannen moeten bepaalde gebieden ongemoeid laten. Men dient precies te doen, of deze gebieden er niet zijn. Wij wenschen reservaten van natuurschoon, voor vacanties. Wij hebben daarbij het oog op de Waddeneilanden, maar vooral op de Veluwe. De Waddeneilanden die bijna niet in bevolking stijgen, de Veluwe die in dat opzicht zoo snel vooruit gaat. Onze kust streek langs het gespaarde vasteland is wel bijna n recreatiegebied, dat bovendien een rustpunt bereikt heeft. Misschien zijn er andere gebieden te noemen, wij wenschen ons te onthouden van het in concrete noemen ervan, omdat in een nationaal plan het voor en tegen nu eenmaal behoorlijk tegen elkaar afgewogen dient te worden, wat moeilijk door ons kan geschieden. REERDS eerder echter hebben wij gepleit voor het behoud van onze nu voor een groot deel nog woeste Veluwe en zij vooral dient om verschil lende redenen de kern van een reservaat te vormen. En onze opvatting dienaangaande is steeds sterker geworden. In de beide Hollanden concentreert zich meer dan 1/5 van onze geheele bevolking. Men weet, dat men zich niet meer beperkt tot de groote stad, maar dat men meer en meer trekt naar de randen daarvan, dat men zelfs een voorkeur gaat toonen voor wat vroeger negorijen of nesten ge noemd werden. Men werd forens. Niet meer alleen in de directe omgeving der stad, neen, steeds ver der weg. Bovendien men weet het wordt in Neder land het percentage ouden van dagen steeds grooter. En ook zij, de gepensioneerden, trokken en trekken naar buiten naar de Veluwe o.a. Zoo steeg in enkele onzer Veluwe-gemeenten in luttele jaren tijds de bevolking met meer dan 20 %. En hierbij valt in aanmerking te nemen, dat de huisjes der gepensioneerden huisjes met tuintjes" zijn, zij hebben een uil-karakter en staan, al zijn zij nog zoo klein, afzonderlijk. Het wonen in een straat is niet de bedoeling. Wij willen maar zeggen, dat een onevenredig groot grondoppervlak noodig was om de huis-met-tuin-rondom" behoefte te bevredigen. Op de Veluwe is bovendien de industrie in betee kenis toegenomen, hetgeen blijkt uit verschillende directe en indirecte indicateurs. Zooals men weet, heeft het platteland in het algemeen een mannenoverschot, de Veluwe heeft een vrouwenoverschot, wat inderdaad op industrialisatie in die streek duidt, vooral aan den Oost- en Zuidrand en in het midden bij Apeldoorn. De Veluwe wordt bedreigd. Men zorge er voor, dat dit woeste gebied" een plaats krijgt in een nationaal recreatieplan. Men denke er aan, dat Gelderland onze eerste boschprovincie is. Het be langrijkste boschgebied van ons land is de streek: Arnhem, Dieren, Apeldoorn, Hattem, Harskamp, Putten Meulunteren en Wageningen. In dit gebied, dat p.m. 120.000 ha groot is, bevindt zich 45.000 ha bosch en 45.000 ha heide. Er bestaat in ons land een algemeen verlangen juist naar bosch en heide. Het duidelijkste komt zulks daar tot uiting, waar zij het minst aanwezig zijn, dat is in de beide Hollanden, De Hollanders" voelen zich op de Veluwe op hun gemak. Zij, die Veluwe, is immers de voortzetting van de Utrechtsch-Gooische heuvelrug. Andere ontspanningsoorden liggen voor het gevoel verder weg. Men zal zeggen: er is een nationaal park op de Veluwe de Hooge Veluwe", is dat niet voldoende? Het heeft een oppervlak van 6500 ha, d.i. het derde gedeelte van den Haarlemmermeer. De heele Veluwe heeft een oppervlak van 216.000 ha en daarbij ste ken deze 6/500 ha wel heel schamel af. De beteekenis van dit nationale park wordt bovendien geringer, als de Veluwe zelf in oppervlak afneemt. Het wordt dan een soort van museum. Men behoude ons natuurschoon voor komende geslachten, die evenveel, zoo niet meer behoefte aan vacantie hebben als wij, men make een natio naal plan voor een bestemming van onzen woesten grond. Men behoede de Veluwe en make haar tot de kern van dit nationale plan. DR. E. VAN HINTE MllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllltlllllllflIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIflIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllir. Verrassende mededelingen Het is raadzaam de doode vlieden, die nog lang niet alle dood zijn, te vernietigen, bijv. door verbranding." (N. Vf.nl. C.) Enkele dagen nadat de veel besproken, door drie paar handen gebraden kip genuttigd was, merkte de recherche dat De Jong een copie er van in zijn bezit had". (N. v. d. 'D.) Paindeluxe-brood De burgemeester drong aan dat zijn mede-stadgenooten voor een goede verduistering zouden zorgen." (Wfgcncr's A. Jl.) Zorgvuldig werd de buitenschijn bewaard." (R.) CHARIVARIA Op de glibberige paden Na den afloop was het al te zien dat de spelers hun huid zon duur mogelijk wenschten te verknopen." (Mm.) Jo \Yaalberg ontworstelde de eerepalm aan het zilte nat." (C f t.) Gum grano salis Het bovenvermelde zilte nat bevindt zich volgens Cetem, in het Amstelparkbad, het fraaie gemeen telijke zwembad in AmsterdamZuid." De wonderen der techniek Gaat dat zien, gaat dat zien Hij heeft gelezen dat de inspecteur vnn de JiH'htbe.scherming zal worden opgeheven." (11. />'»)?.<,'< r,vj Smakelijk eten l'et roleumzegel l'eriode Jl: ^ l.iler petroleum, alleen voor hen die uiet anders kuunen koken dan met petroleum." (Hil/li. C.) Uit de hoogeschool Versterking van de uitvoerende macht is al lang het wachtwoord, door velen met des te meer klem naar voren geschoven naarmate ze daarin een alibi meenen gevonden te hebben om zich het geweten in slaap te sussen." (R.) Je weet dat je van het gezicht van een meisje niet op aan kunt." ===== ('L) Taaiverrijking Een zuiver schot stopte hi| klemvast." ( Cct.) Dit wordt geenszins over het hoofd gezien of gebagatelliseerd." Geneologische bijzonderheden betreffende mannen van beteekenis voudiuen eerlijken naam. Miin vadei liet is noodig dat men het woord samenspel in alle beteekenissen kan vervoegen." l'O-n-. Tcnit.) En in alle tijden en wijzen. Het juiste woord op de juiste plaats Talrijke (^ooi-bewoners zijn onder weg gestrand." l 'J'.) Deze belangstelling kan moeilijk worden onderschat." ( I\.) Cleric nog eens opzoeken. Moord De motorrijder werd op slag Voor de 1 wee overgebleven pro blemen, n!, (lal \an de gasmaskers, zal een oplossing worden gevonden." IR.) Wat is het tweede probleem? vraagt de inzender. Antw. : Dit. Naasting Naast de inlichtingen die wij ont vingen bij de politie zijn de kinderen tegenwoordig veel gemanierder." (LiclMcchl en Cultuur) Daarnaast blijft er nog geld over om de restaurants, de bioscopen en de theaters te vullen." (II.) Schrille tegenstellingen Dame, geh, of vrij, gevraagd lei' ass. van de huisvr." (II.) ,,De negrr gal zich op de gicrtonen van een klarinet beheerscht over aan zijn negerbloed." Een lezer zond ons, met een knipsel, het volgende gedicht: 'k l fel) uel heel veel mals gevonden, Maar tot nu toe niet gexoiulen. Na in\ oproep in de krant \Vord ik graag uw mee-firmant In liet strijden tegen fouten lui het heeklen, ongezouten. 'k Help u nu vast wat op streek Met een bok voor de/e week. PAG. 5 DE GROENE No. 3191